HABER MERKEZİ - Yazar Ferda Çetin, aşiret derneklerini organize eden Van Valisi Mehmet Emin Bilmez’in soyağacını köşesine taşıyarak, “Kürt aşiretlerini Kürtlere karşı savaştırmak için faaliyet yürüten kayyum Bilmez, Cibranlı Halit Bey’i hatırlayınca yüzü kızarıyor mu?” diye yazdı. 

 

AKP iktidarının yeniden savaş kodlarına döndüğü 2015’ten sonra devlet destekli aşiretlerin dernek kurma çalışmaları devam ediyor. 2016 yılında başlayan dernek kuruluşları, son olarak 25 Aralık 2021’de Van Valisi Mehmet Emin Bilmez’in katılımıyla gerçekleştirildi.  Yeni Özgür Politika Gazetesi yazarı Ferda Çetin, vali Bilmez ve eski vali Murat Zorluoğlu’nun organize ettiği aşiret derneklerini köşesine taşıdı. 

 

Çetin, Fırat Haber Ajansı’nın (ANF) dernek açılışlarıyla ilgili “Aşiretler adına naylon dernekler” başlıklı haberinden alıntılarda bulundu. Haberde yer alan Van Valisi kayyım Mehmet Emin Bilmez’in 25 Aralık 2021’deki Pinyanişî Aşireti Derneği’nin açılışında yaptığı "İslamiyet'in gelişi ile bölgedeki bütün aşiretler gönüllü olarak Müslüman olmuş. Müslümanlar, bu coğrafyada genelde göçebe yaşamış ve devletlerin savaşçı unsurları olmuştur, bundan sonra da böyle olacaktır" açıklamasına atıfta bulunan Çetin, “M. Emin Bilmez lafı dolandırmıyor, Kürt aşiretlerinin, Türk devleti adına savaşacaklarını belirtiyor. Fakat Kayyum, Müslüman Kürt aşiretlerin kime karşı ve niçin savaşacağını anlatmıyor” diye yazdı. 

 

Çetin, “Kayyum Bilmez bir konuyu da fena halde yanlış biliyor. Bu coğrafyada göçebe yaşayanlar Kürt aşiretleri değil, Orta Asya’dan at sırtında gelerek toprağı, tohumu, tarımı, üretimi, yerleşik yaşamı sonradan öğrenenlerdir” ifadelerinde bulundu. 

 

Aşiret toplantılarını vali Mehmet Emin Bilmez ve eski vali Murat Zorluoğlu’nun organize ettiğini belirten Çetin, “İki vali de İmam hatip lisesi mezunu. Murat Zorluoğlu AKP’den Trabzon Büyükşehir Belediye Başkanı. M. Emin Bilmez gasp edilen Van Büyükşehir Belediyesi’nin kayyumu. Kader, iki valiyi Van’daki aşiretleri dernekleştirmek, sonra da ‘Aşiretler Federasyonu’ kurma gibi kutsi(!) bir amaç için, bir araya getirmiş. Getirsin bakalım... İnsanlar annesini, babasını, soyunu, etnisitesini seçme hakkına sahip değildir. Ama herkesin bir soyağacı ve etnisitesi de vardır elbette” dedi. 

 

VALİNİN SOYAĞACI

 

Çetin, vali ve kayyım Bilmez’in soyağacına dair şunları yazdı: “Bingöl-Solhan’a bağlı Melekan köyü, 1925 direnişi döneminde Şêx Seîd’in gidip geldiği güvenilir bir köy. Van Vali/Kayyumu M.Emin Bilmez de Melekanlıdır. Kayyum Bilmez, Şêx Seîd ile birlikte Amed’de idam edilen Şêx Abdullah’ın torunudur. Şêx Abdullah, Şêx Seîd’in yanında, 1925 ulusal direnişinde komutanlık yapmış, himayesindeki güçlerle Varto-Muş hattını tutmuştur. Şêx Abdullah hem Şêx Seîd’in dayıoğludur hem de kızı ile evlidir. Bu ilişki dolayısıyla, Şêx Seîd de, Kayyum M.Emin Bilmez’in, ikinci kuşaktan ve anne tarafından dedesidir.

 

Şeyh Sait’in hem teyzeoğlu hem de kayınbiraderi Miralay Cibranlı Halit Bey de Van Vali/Kayyumu Bilmez’in akrabasıdır. Cibranlı Halit Bey Osmanlı ordusunda, miralay rütbesine kadar yükselmiş. Birinci Dünya Savaşı sona erince, Kürt halkının özgürlüğü için çalışmalara başlamış. Cibranlı Halit Bey, Alevi ve Sünni Kürt aşiretlerini bir araya getirmek amacıyla Dersim ve Varto'da toplantılar yapmış. 1919 yılında, Şerif Paşa ile birlikte Paris Konferansı’nda Kürt delegesi olarak hazır bulunmuş. Bu faaliyetleri nedeniyle, Ankara Hükûmeti ile arası açılmış. 1920 yılında, rütbesi dondurularak Erzurum Garnizonu'na pasif bir göreve atanmış. Erzurum’da, bir Kürt ayaklanması başlatmak üzere hazırlıklar yaparken, 20 Aralık 1924'te tutuklanmış. Bitlis’te yargılanmış ve 14 Nisan 1924’te, dört arkadaşıyla birlikte idam edilmiş.”

 

BİNBAŞI KASIM BEY

 

“Van’da Kürt aşiretlerini Kürt Özgürlük Hareketi’ne karşı savaştırmak için faaliyet yürüten Kayyum Bilmez, Cibranlı Halit Bey’i hatırlayınca yüzü kızarıyor mu acaba?” diyen Çetin, şöyle sürdürdü: “Binbaşı Kasım Bey (Ataç) de Van Kayyumu M. Emin Bilmez’in ailesinden. Kasım Bey, Hamidiye Aşiret Mektebi’nin ilk mezunlarından ve Osmanlı Ordusu’nda binbaşı. Kasım Bey, Cibranlı Halit’in amcasının oğlu ve kayınbiraderi, aynı zamanda Şêx Seîd’in bacanağı. Kasım Bey, 1925 Direnişi başlamadan önce ve direniş içinde hep Şêx Seîd’in yakınında duruyor, toplantılara katılıyor. Fakat, tıpkı Van Kayyumu M. Emin Bilmez gibi sömürgecilere, Kürt halkının düşmanlarına çalışıyor. Erzurum Kongresi’nden beri (23 Temmuz 1919) Ankara’ya düzenli raporlar yazdığı ve Mustafa Kemal ile ilişki içinde olduğu anlaşılıyor.

 

İHANET, DÜŞKÜNLÜK VE SEFİLLİK

 

1923’te Cumhuriyet Halk Fırkası Genel Sekreteri Recep Peker’e özel bir rapor sunuyor. Raporunda, bölgede güçlenen Kürtçülük fikriyatından bahsediyor, kendisinin bunun karşısında olduğunu belirtiyor. 1925 direnişini, 1924 Ekim ayından başlayarak, Şêx Seîd’in yakalandığı 15 Nisan 1925 gününe kadar Ankara hükümetine rapor etmiş Binbaşı Kasım. Bütün bu ihanetlerini, kendi yazdığı hatıratında kendisi anlatmış. Kendi ülkesi ve kendi halkı yabancıların, sömürgecilerin işgal ve istilası altında iken, direniş saflarında değil de sömürgecilerin hizmetinde, zulmedenlerin safında yer almak, her yerde ve tüm zamanlarda ihanet, düşkünlük ve sefillik olarak adlandırılır. Binbaşı Kasım, bu ihanetçilerin en meşhurlarındandır.”