ANKARA - CHP Milletvekili Sezgin Tanrıkulu tarafından hazırlanan Kasım Ayı Hak İhlalleri Raporu’nda bir ay içerisinde 202 yaşam hakkı ihlali, cezaevlerinde 56 kötü muamele ve işkence vakasının yaşandığı belirtildi.
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) İstanbul Milletvekili Sezgin Tanrıkulu, “Türkiye’de İnsan Hak İhlalleri Kasım 2021 Raporu”nu yayımladı. Raporda, Kasım ayı içerisinde 2 kişinin yargısız infaz, dur ihtarı, rastgele ateş açma olaylarında, 1 kişinin cezaevinde, 1 mülteci, 34 kadının ve 164 işçinin yaşam hakkının ihlal edildiği belirtildi. Nefret suçlarına da yer verilen raporda 8 Kasım’da Diyarbakır Kayapınar’da HDP ilçe binasına molotof kokteyli atıldığı, 15 Kasım Günü İzmir’in Buca İlçesinde İyi Parti tarafından açılan standa iki kişinin saldırdığı kaydedildi.
İŞKENCE VE KÖTÜ MUAMELE
Kasım ayı içerisinde 134 işkence vakasının yaşandığına dikkat çekildi. Raporun detaylarında, “Kasım Ayında 7’i çocuk -en az- 23 kişi gözaltında ya da gözaltı merkezleri dışında işkenceye maruz kaldığını basına açıkladı, suç duyurusunda bulundu ve/veya insan hakları örgütlerine başvurdu. Çok sayıda eylem ve gösteride de -en az- 111 kişi polisin/jandarmanın fiziksel şiddetine maruz kaldı” denildi.
Cezaevlerinde de 56 işkence ve kötü muamele olayı yaşandığı belirtilen raporda, “Cezaevlerinde, hastane ve adliyelerde -en az- 56 mahkum, fiziksel/psikolojik şiddete maruz kaldı, isteği dışında başka cezaevine gönderildi, sağlık hakkı engellendi, beslenme, yatak, sıcak su, iletişim gibi temel haklarından mahrum bırakıldı” diye ifade edildi.
DÜŞÜNCE VE İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ
Kasım ayı içerisinde -en az- 5 gazetecinin gözaltına alındığı bunlardan 3’ünün evine baskın yapıldığı belirtildi. Görülen davalarda Kasım ayı içerisinde -en az- 2 gazeteci hapis/para cezasına mahkûm edildiği, 7 gazetecinin beraat ettiği belirtildi. Kasım ayı içerisinde basın yayın kuruluşlarına yönelik 127 kez erişim engelleme kararı verildiği bilgileri yer aldı.
Raporda, konuşmaları, yazıları ya da düşünceyi ifade özgürlüğü kapsamındaki etkinlikleri nedeniyle -en az- 4 kişi gözaltına alındığı ve 3 kişinin tutuklandığı, en az- 3 kişi (Orhan Pamuk, Levent Üzümcü, Tunceli Akpazar Belediye Eşbaşkanı Orhan Çelebi) hakkında soruşturma açıldığı, -en az- 2 kişi (ses sanatçısı Veysi Ermiş, Leyla Güven) hapis/para cezasına mahkum edildiği, Prof. Dr. Ali Nesin beraat ettiği bilgileri de verildi.
Raporda, bir ay içerisinde sanal medya paylaşımları nedeniyle en az 21 kişi gözaltına alındığı, 3 kişi tutuklandığı, çoğunluğu ekonomik krize ilişkin paylaşım yapan 302 kişi hakkında soruşturma açıldığı kaydedildi. Görülen sanal medya davalarında ise 8 kişinin ceza aldığı bir kişi hakkında berat kararı verildiği vurgulandı.
ÖRGÜTLENME ÖZGÜRLÜĞÜ
Aralarında HDP eski milletvekili Behçet Yıldırım, SES Diyarbakır Şube yöneticisi Gülhan Tekin ve Eğitim Sen Genel Merkez Yöneticisi Arzu Koç’un da olduğu en az- 21 kişinin tutuklandığı, parti, belediye, sendika ve dernek yöneticileri hakkında açılan davalarda ise -en az- 3 kişi hapis/para cezasına mahkum edildiği, 3 kişinin beraat ettiği belirtildi. Kasım ayı içerisinde 2 parti ve sendikanın da polisler tarafından baskına uğradığı bilgileri yer aldı.
TOPLANTI VE GÖSTERİ ÖZGÜRLÜĞÜ
Raporda Kasım ayında, polisin zor kullanarak müdahale ettiği basın açıklaması, bildiri dağıtma, protesto eylemi gibi -en az- 37 etkinlik ve eylemde -en az- 198 kişi gözaltına alındığı, en az 11 miting, etkinlik, basın açıklaması, toplantı, gösteri, festival, tiyatro ya da film gösterimi Valilikler ve Kaymakamlıklar tarafından engellendiği, toplantı ve gösteriler nedeniyle yargılanan -en az- 18 kişi hapis/para cezasına (maske ve sosyal mesafe) mahkum edildiği 61 kişi beraat ettiği belirtildi.
VAN’DA YASAK BİN 849 GÜNE ULAŞTI
Kentlerde yasaklamalara dair de şu bilgilere yer verildi: “Mardin’de yürüyüş ve açık hava toplantıları, 3 Kasım itibarıyla 15 gün, Dersim’de 9 Kasım itibarıyla 15 gün, Hakkari 13 Kasım itibarıyla 15 gün, 28 Kasım itibariyle 15 gün; 5 Haziran 2020’den beri uygulanan yasak 570 güne ulaştı. Van’da 30 Kasım itibarıyla 15 gün; 21 Kasım 2016’dan beri uygulanan yasak bin 849 güne ulaştı.”