İran'ın Xoy kentinde 23 Şubat tarihinde meydana gelen 5.9 büyüklüğündeki deprem nedeniyle sınır kenti Van'ın Başkale ilçesinde büyük bir yıkım meydana geldi. Yaşanan yıkımda 10 kişi hayatını kaybetti, birçok kişi de yaralandı. Deprem sonrası bölgeye gelen hükümet yetkilileri, depremzedelere "yaraları sarılacağız" sözü verdi. 

 

210 HANEDEN 170'İ GÖÇ ETTİ  

 

Ancak aradan geçen 10 aya rağmen depremin vurduğu Özpınar (Elbîs), Güvendik (Elezî), Gelenler (Qîratî), Kaşkol (Qaşqol) ve Böğrüpek (Xanîk) kırsal mahallelerinde yurttaşların yaraları sarılmadı, verilen sözler tutulmadı. Bu durum söz konusu mahallelerde kimi ailelerin göç etmesine neden oldu. Göçün en çok yaşandığı yerlerin başında Gelenler ve Güvendik mahalleleri geliyor. Evlerin ve ahırların onarılmaması, yeteri desteğin sunulmaması nedeniyle 120 hanelik Güvendik'de 30, 90 haneli Gelenler'de ise 20 hane kaldı. Hayvanlarını satan ailelerin kent merkezi ve metropollere göç etmek zorunda kaldı. 

 

SOĞUK HAVADA KONTEYNIRDA YAŞAM

 

Havaların soğuması ve kar yağışıyla birlikte şartların ağırlaştığı her iki mahallede yurttaşlar, yıkık evlerinin yanına kurdukları konteynır ve çadırlarda yaşam mücadelesi veriyor. Yıkık evlerinde sağlam kalan briketleri, ileriki süreçte yeni bir ev inşa etmek umuduyla bir yerde toplayan aileler, hayvanlarını da farklı konteynırlarda besliyor. Havaların daha da soğuyacağına dikkati çeken aileler, kendilerine verilen sözlerin tutulmasını istiyor. 

 

DESTEĞE 'TAPU' ŞARTI

 

Depremden sonra birçok koyunlarını satmak zorunda kaldığını anlatan Güvendik Mahallesi sakinlerinden Taksim Başkurt, kendilerine ilk olarak çadır, sonrasında ise konteynır verildiğini ifade etti. Soğuk havalarda konteynırlarda yaşamının zorluğuna dikkati çeken Başkurt, sık sık elektrik kesintilerinin olduğunu dile getirdi. Kesintilerin yanı sıra yüksek faturalardan dert yanan Başkurt, kimsenin bu sorunlara eğilmediğini kaydetti. Yetkililerin, destek taleplerine karşı ev tapularını istediklerini aktaran Başkurt, "İzmir’de deprem olunca herkese ev yapıyorlar. Ancak bizim hayvanlarımız için çadırı bile çok gördüler” tepkisinde bulundu. 

 

'SOYLU SÖZÜNÜ TUTMADI'

 

Gelenler Mahallesi sakinlerinden Mehmet Emin Kaya ise, yeteri desteği görmediklerini söyledi. Yaklaşık bir yıldır zorlu koşullarda yaşadıklarını anlatan Kaya, birçok kez başvuru yapmasına rağmen AFAD'ın hayvanları için çadır vermediğini paylaştı. Deprem sonrası bölgeye gelen İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’nun “Hayvanlarınız ölürse ben size yenisini veririm” sözünü anımsatan Kaya, depremde ölen hayvanları için bile kendisine destek sunulmadığını belirtti. Kaya, havaların soğumasına işaret ederek, "Üşüyoruz. Biz de vatandaşız. Destek bekliyoruz" diye seslendi. 

 

HANİ DESTEK!

 

Aynı mahalle sakinlerinden Ahmet Kaya, daha önceki "yardım yaptık" sözlerinin gerçeği yansıtmadığına vurgu yaptı. "Deprem sonrası enkazı kaldırdılar, başka da bir şey yapmadılar" diyen Kaya, kendilerine yeteri desteğin sunulmamasına tepki gösterdi. Enkaz altında ölen hayvanları için verilen sözlerin de tutulmadığını aktaran Kaya, "Hani Cumhurbaşkanı’nın desteği? Bizi vatandaş olarak görselerdi bu kış ayında bu halde olmazdık. Yakında kar altında kalacağız. Elazığ ve İzmir’de depremlerde vatandaşlara yardım ediliyor ama Van söz konusu olunca bir şey yapmıyorlar” diye konuştu. 

 

'YARDIMCILAR' ORTADA YOK

 

Depremde bir çocuğunu kaybeden Mercan Acar, durumlarını "perişan haldeyiz" şeklinde özetledi. "Kış geldi, buranın soğuğunda konteynırda kim idare edebilir" diye soran Acar, "Elektrikler de sürekli gidiyor ve soğuktan donuyoruz. Konteynırda asla idame edemeyiz” dedi. 

 

Yaşadıkları sorunlar karşısındaki duyarsızlığa tepkili olan Nadide Acar, "Kış geldi ve çok üşüyoruz. Elektrik olduğu zaman biraz ısınıyoruz. Bu kez de elektrik faturalarını ödeyemiyoruz" diye konuştu. Tek isteklerinin bir ev olduğunu söyleyen Acar, deprem sonrası "yardım" açıklaması yapanların şimdi ortada görünmediklerini kaydetti. 

 

‘YARALARIMIZI KENDİMİZ SARACAĞIZ'

 

Deprem sonrası ortaya çıkan sorunların yükünün kadınların sırtına yüklendiğini Süreyya Işık, kimi AKP'ye yakın kişilerin kendilerine, “Bize oy vermediniz size derman olamayız” dediklerini paylaştı. Işık, "Hiçbir zaman oyumuzu Erdoğan’a vermedik, vermeyiz de. Ne yaparlarsa yapsınlar onlara yine oy vermeyeceğiz” diye konuştu. İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’nun 3 defa mahalleyi ziyaret ettiğini ve yıkılan evlerin yapılacağı sözünü verdiğini kaydeden Işık, "Oyumuzu onlara vermiyoruz diye yardım etmiyorlar. Bu konteynırlar yaşanılacak yerler değil. Gelsinler burada yaşasınlar bakalım. Yaşayamazlar. Kendi yaralarımızı kendimiz saracağız" ifadelerini kullandı. 

 

Yengül Işık ise, benzer sorunlar yaşadıklarını söyledi. Işık, tepkisini şu sözlerle dile getirdi: “Bu kışı konteynırda nasıl geçireceğiz? İşlerine geldikleri zaman 'biz devletiz' diyorlar. Hani devlet?"

 

MA / Müjdat Can - Melek Şahin