Kuzey ve Doğu Suriye'ye bağlı Eyn Îsa kentine yönelik Türkiye tarafından Suriye Milli Ordusu (SMO) adı altında toplayıp, desteklenen paramiliter grupların uzun bir süredir sürdürdüğü saldırılara karşı Demokratik Suriye Güçleri (QSD) ile Rus ve Şam askeri yetkilileri arasında anlaşma sağlandı. Hawar Haber Ajansı’nın (ANHA) yerel kaynaklarına dayandırdığı habere göre, daha önce Türkiye ile varılan ateşkes mutabakatını takip etmek üzere Eyn Îsa merkezi ve çevresinde 3 ortak gözlem noktası oluşturulacak. Bu gözlem noktalarıyla mevcut ateşkes anlaşmasıyla Türkiye ve desteklediği paramiliter grupların anlaşma ihlalleri takip edilecek.

 

Paramiliter grupların bugüne dek karadan yaptığı tüm saldırı girişimlerini boşa çıkaran Demokratik Suriye Güçleri (QSD), bu gruplara ağır kayıplar verdirdi. Bu nedenle kente yönelik neredeyse bir süredir bombardımana girişilip, sivil yaşam yerleri hedef alınıyordu. 

 

EYN İSA’ NEDEN SALDIRILARIN HEDEFİ?

 

Türkiye'nin 9 Ekim 2019'da Kuzey ve Doğu Suriye’ye yönelik saldırılarında Serêkaniyê ile birlikte denetimine aldığı Girê Spî Kantonu’na bağlı olan Eyn Îsa, Türkiye sınırına yaklaşık 30 kilometre uzaklıkta olup, Kobanê'nin güneyinde yer alıyor. 2015'te DAİŞ'ten kurtarılan kent, Cizîre ve Fırat bölgelerinin bağlantı noktalarından biri olmasının yanı sıra Rakka ile Kobanê arasında köprü görevi görmesi nedeniyle de stratejik bir öneme sahip. 

 

Eyn Îsa'nın yanı sıra Girê Spî'nin doğu ve batı köylerine yönelik saldırılar yoğunlaşırken, Türkiye ve SMO adlı paramiliter grupların yoğun olarak saldırdığı bir diğer nokta ise, Eyn Îsa’dan geçen uluslararası M4 karayolu. 

 

TÜRKİYE’DEN YENİ HAZIRLIKLAR VAR

 

Bu hatlarda SMO grupları ile QSD güçleri arasında şiddetli çatışmalar yaşandı. Hem Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) hem de paramiliter gruplar, bu bölgelerde yeni saldırı hazırlığı içerisindeydi. Özellikle Eyn Îsa'dan Cirin bölgesi cephesine kadar uzanan Qetran, Şêx Şiwêhan, Berwiya, Kefifê, Mehra, Faris, Ebu Dihûr, Tiba,Cehşê Cimêcim, Ridênî, Temamih ve Sigêro köylerindeki askeri hazırlıklar göze çarptı. TSK'nın Temami köyünde yeni bir askeri üs de kurduğu öğrenilirken, bombardımanların çoğu bu köy üzerinden yapıldı. 

 

Dikkat çeken yanlardan biri saldırıların Türkiye'nin İdlib'de bulundurduğu askeri gözlem noktalarından çekilmesinden hemen sonra artması. TSK'nin bu güne kadar 5 askeri gözlem noktasından çekildiği ifade ediliyor. 

 

BAĞLANTI NOKTALARI  HEDEFTE

 

Kenti savunan QSD ve asayiş güçleri ise, bugüne kadar ki saldırılara sert karşılık vererek, paramiliter gruplara ağır darbeler indirdi. Son dönemde saldırıların artması ile birlikte gözler yeniden Eyn Îsa'ya çevrilirken, Türkiye burayı da alarak Rakka ve Kobanê üzerinde etkili olmak istiyor. Eyn Îsa'nın düşürülmeye çalışılması Rakka'ya cephe açmak ve Kobanê'yi kuşatma adımı olarak görülüyor.

 

RUSYA’NIN TUTUMUNA QSD’NİN VERDİĞİ YANIT 

 

Eyn Îsa'nın kuzeyi ve Girê Spî ile sınırlarının birleştiği alanlarda Türkiye ve destekli gruplar konumlanmış durumda. Bu hatların karşı cephesinde Suriye rejimine bağlı güçler var. Kent ve çevresinde ise QSD ile asayiş güçleri yer alırken, bölgede Rusya'ya ait güçler de mevcut. Rus güçlerinin askeri üslerinden biri Eyn Îsa kent merkezinde. Türkiye ile yapılan ateşkes anlaşmalarına göre, bölgenin garantörlüğünü üstlenen Rusya, bugüne kadar saldırılar karşısında sessizliğini bozmuş değil. Mevcut pozisyonu yaşanan çatışmalardan "nasıl yararlanabilirim" temelinde belirleyen Rusya ile QSD yetkilileri arasında saldırıların durdurulması konusunda kimi görüşmelerde yapıldı.

 

Bu görüşmelerde Rus güçlerinin Türkiye'nin saldırılarının durması için Eyn Îsa'nın tamamen Suriye rejimine devredilmesini talep ettiği, QSD'li güçlerin ise "Siz de burada misafirsiniz, kentimizi korumak için savaşırız" yanıtı verdiği öğrenildi. Aldığı bu yanıt üzerine Rusya, Şam rejimi ile birlikte QSD yetkilileri ile anlaşma masasına oturmak zorunda kaldı. 

 

ESKİ DAİŞ’LİLER SAHAYA SÜRÜLDÜ 

 

Eyn Îsa’da yaşanan çatışmaların ortaya çıkardığı bir diğer gerçek ise, yaşanan çatılmalarda hayatını kaybeden Suriye Milli Ordusu mensupları arasında eski DAİŞ'lilerin çıkması. Bunlardan bazıları daha önce DAİŞ ile bağlantılı olan Girê Spî kentinden İsmail Eydo ve grubu. Bu durum, Türkiye'nin DAİŞ'i farklı isim ve kıyafetlerle QSD'ye karşı yeniden örgütlediği yorumlarını beraberinde getirdi.  Söz konusu bu grupların ön cephede kullanılması bu savı güçlendirirken, bölgede son haftalarda yaşanan saldırılarda özellikle Suriyeli DAİŞ'lilerin kullanıldığı yönünde bilgiler de var. 

 

MA / Nazım Daştan