İSTANBUL - Press In Arrest, Kasım ayına ilişkin yayınladığı raporda 8’i kadın olmak üzere en az 40 gazetecinin hakim karşısına çıktığını, basın ve ifade özgürlüğüne yönelik baskıların merkezinde ise ajansımız MA’nın olduğunu kaydetti. 

 

Türkiye'de gazetecilerin yargılamasını izleyen, belgeleyen ve raporlayan kapsamlı bir veritabanı ve hafızalaştırma çalışması yürüten Press In Arrest, Kasım 2020 Basın Özgürlüğü Raporu’nu açıkladı. Raporda, 8 ilde 30 basın davasının görüldüğü aktarılarak, bu ay 8’i kadın 40 gazetecinin hâkim karşısına çıktığı belirtildi. En az 40 gazetecinin yargılandığı davalarda, 2 kez ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası ve en az 201 yıl 4 aydan 497 yıl 2 aya kadar hapis cezası talep edildiği kaydedildi. 

 

GÜNDEMDE ‘MA’ VARDI

 

Kasım ayında, Türkiye’nin basın ve ifade özgürlüğü gündeminin merkezinde Mezopotamya Ajansı’na (MA) yönelik polis baskınları, gözaltı ve tutuklamaların yer aldığının altı çizilen raporda, “Ajansın birçok muhabiri hakkında soruşturma başlatıldı ve gözaltına alındı. Ekim ayında, Van’ın Çatak ilçesinde güvenlik güçlerince iki vatandaşın gözaltına alındığı, sonrasında helikopterden attıkları iddiasını haberleştiren Mezopotamya Ajansı muhabirleri Adnan Bilen ve Cemil Uğur ile Jinnews muhabiri Şehriban Abi ile Nazan Sala ‘silahlı terör örgütüne üye oldukları’ iddiasıyla tutuklanmışlardı. Kasım ayında da birçok MA muhabiri hakkında soruşturma açıldı, gözaltına alındı. Ajansın bir Van muhabiri daha Dindar Karataş, tutuklandı” denildi. 

 

GAZETECİLİK SUÇLANIYOR 

 

Raporda, 3 gazeteci ve 3 medya kurumuna açılan tazminat davalarında toplamda 1 milyon 470 bin TL’lik manevi tazminat istendiği, kadın gazetecilerin ise, toplamda 33 yıl 7 ay 15 günden 86 yıl 1 ay 15 güne kadar hapis cezası talebiyle hâkim karşısına çıktığı belirtildi. 

 

Raporun devamında şu ifadelere yer verildi: “İki kadın gazeteci, toplamda 1 milyon 270 bin TL’lik tazminat talebiyle açılan davalarda savunma yaptı. 28 gazeteci ağır ceza, 11 gazeteci asliye ceza mahkemelerinde yargılandı: En az 28 gazeteci, haklarında devam eden yargılamalar kapsamında ağır ceza mahkemelerinde hâkim karşısına çıktı. En az 11 gazeteci hakkındaki yargılamalar ise asliye ceza mahkemelerinde devam etti. 22 gazeteci ‘Terörle Mücadele Kanunu’  kapsamında suçlandı: En az 22 gazeteci, haklarında devam eden yargılamalarda; ‘terör suçlamaları’ karşısında savunma yapmak durumunda kaldı.

 

KADIN GAZETECİLER 

 

Türkiye’de son iki yılda en az 89 kadın gazeteci en az 84 basın davasında yargılandı, yargılanıyor. Bugün itibarıyla; en az 64 kadın gazetecinin en az bir basın davasındaki yargılaması tutuksuz olarak sürüyor. Son iki yılda yargılanan en az 21 kadın gazeteci hakkında yerel mahkemelerde; toplamda 1 kez ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası ve en az 71 yıl 7 ay 18 gün hapis cezası kararı verildi. Kasım ayında, kadın gazeteciler toplamda 33 yıl 7 ay 15 günden 86 yıl 1 ay 15 güne kadar hapis cezası talebiyle hâkim karşısına çıktı. İki kadın gazeteci, toplamda 1 milyon 270 bin TL’lik tazminat talebiyle açılan davalarda savunma yaptı.

 

GÖZALTILAR SÜRDÜ

 

Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı’nın başlattığı bir soruşturma kapsamında 75 kişiyle birlikte, Jinnews Kürtçe haber editörü ve Pen üyesi Roza Metina da gözaltına alındı. Metina, ifade işlemlerinin ardından adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı. İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından ‘kentte PKK/KCK adına faaliyette bulundukları’ gerekçesiyle yürütülen soruşturma kapsamında, gazeteciler Davut Uçar ve Kesire Önel de gözaltına alındı. ‘Silahlı terör örgütü üyesi olmak’ iddiasıyla hakkında yakalama kararı çıkarıldığı öğrenilen gazeteci Davut Uçar, ifadesinin ardından, adli kontrol şartı ile serbest bırakıldı. Kesire Önel, bu rapor hazırlandığında hala gözaltındaydı.

 

NEWROZ FOTOĞRAFLARINDAN YARGILANDI

 

Gazeteci Çağlar Tekin, bir duruşma için gittiği adliyede gözaltına alındığını duyurdu. Tekin, gözaltı gerekçesinin ‘AA’nın Suriye’de IŞİD militanlarının TSK araçlarını kullandığına ilişkin önce yayınlayıp ardından kaldırdığı haberini paylaşmak’ olduğunu duyurdu. Tekin, ifade verdikten sonra serbest bırakıldı. Gazeteci Melis Alphan, sosyal medya hesabından hakkında başlatılan soruşturma kapsamında ifade verdiğini duyurdu. Alphan, ‘Çözüm Süreci’nin hızlandığı 2015’teki Diyarbakır Nevruz’undan taa 6 yıl önce paylaştığım fotoğraflar nedeniyle ‘Terör Propagandası Yapmak’ suçundan hakkımda soruşturma açıldı.’ Alphan, ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldı.

 

KAMUYU BİLGİLENDİRMEK SUÇ

 

Gazeteci Ahmet Kanbal hakkında, Nusaybin’de aralarında 2. Hudut Tabur Komutanı’nın da olduğu dokuz kişinin ‘göçmen kaçakçılığı’ ve ‘rüşvet’ iddialarıyla tutuklanmasını haberleştirdiği gerekçesiyle soruşturma başlatıldı. Soruşturmanın, haberin ardından gelen bir şikâyet üzerine, ‘haberde ilgili soruşturmanın tüm detaylarına yer verildiği’ ve ‘gizliliğin ihlal edildiği’ iddiası üzerine başlatıldığı duyuruldu. Kanbal, verdiği ifadede haberin kamuoyunu bilgilendirme amaçlı olduğunu ve haberde soruşturmanın gizliliğini ihlal eden bir unsur olmadığını belirterek suçlamaları reddetti.”