AMED - Hevserokên Giştî yên KCD’ê, DBP’ê û HDP’ê û parlamenterên wan ji bo têkildarî pêvajoya siyasî nêrîn û pêşniyarên gel bigirin yek bi yek serdana gund û navçeyên Amedê dikin. Gel, şandeyên kolan bi kolan digerin bi coşeke mezin pêşwazî dike.
6 şandeyên cuda ku ji Hevserokê Kongreya Civaka Demokratîk (KCD) Berdan Ozturk, Hevserokê Partiya Herêman a Demokratîk (DBP) Salîha Aydenîz û parlamenterên HDP’ê pêk dihat li navçeyên Hênê, Rezan, Yenîşehîr, Hezro, Bismil û Erxenî yên Amedê serdana gel kirin. Di serdanên ku îro dest pê kirin û dê heta 2’yê mehê berdewam bikin de, gund bi gund, kolan bi kolan nêrîn û pêşniyarên gel ên der barê pêvajoya siyasî de tên girtin. Şande li gund û kolanên ku ziyaret dikin bi hezkirin û coşeke mezin a gel tên pêşwazîkirin. Gel û esnafên ku derd û pirsgirêkên xwe tînin ziman diyar dikin ku hêviya çareseriyê di Tifaqa Rêya Sêyemîn de ye.
YENÎŞEHÎR
Parlamenterê HDP'ê yê Wanê Sezaî Temellî û şandeya pê re tevlî civîna gel a li gundê Qamişek yê navçeya Yenîşehîrê bûn. Şandeya ku di nav de Berdevka Partiya Çep a Kesk a Amedê ku yek ji pêkhateyên HDP'ê ye Pınar Sakik Tekin jî hebû rastî eleqeyek mezin a gel hat.
‘ÇARESERÎ EM IN’
Sezaî Temellî yê HDP'yî ku di dema serdanê de xîtabî gel kir, kesên di komkujiya li Fransayê de jiyana xwe ji dest dan bi bîr anî û got: “Em her roj gelek canên xwe ji dest didin. Me berê jî komkujiyên bi heman rengî jiyan. Êş û hêrsa me mezin e, lê ji bo Tirkiye û Rojhilata Navîn bigihe zemîneke demokratîk em ê hewldanên xwe bidomînin. Me hevalên xwe jî di vê oxirê de winda kirin. Yekane çareserî em in.”
‘DIVÊ TECRÎD BÊ ŞIKANDIN’
Temellî bal kişand ser tecrîda li ser Rêberê PKK’ê Abdûllah Ocalan û wiha berdewam kir: “Heta ku ev tecrîd neyê rakirin çareserî ne pêkan e. Em neçar in vê tecrîdê bişikînin. Ne tenê weke gelê kurd, divê her kes jin, kedkar ji vê neçareseriyê re deng derxînin.”
‘DIVÊ EM LI DIJÎ ŞER DENGÊ XWE DERXÎNIN’
Temellî, qala pêvajoya hilbijartinê ku nêzî dibe kir û wiha pê de çû: “Dîsa bi şer û êrişan dest bi hilbijartinê kirin. Divê em bi hev re xwedî lê derkevin. Berê digotin ‘guleyeke bi çiqasî ye’, niha derdikevin dibêjin ‘guleyeke topê bi çiqasî’ ye. Çareserî ev e, hûn ê pirsgirêkê wiha çareser bikin? Dibêjin ‘çekên kîmyewî nehatine bikaranîn’ lê em dizanin ku her cure çekên qirêj bikartînin. Madem we lêkolînkiriye wê demê bila saziyên din jî biçin lêkolîn bikin. Sûc dikin ji bo veşêrin darazê bikartînin. Mamoste Şebnem ji ber vê yekê girtin.”
‘RÊYA SÊYEMÎN RÊYA HÊVÎYÊ YE’
Temellî, anî ziman ku heta aştiyeke mayînde û Komareke Demokratîk pêk were wê têkoşîna wan bidome û axaftina xwe wiha bi dawî kir: “Xebatên me tax bi tax kolan bi kolan bi awayekî birêxistinkirî dê bidomin. Em ê destê xwe deynin bin kevir û ji vî barî bi hev re xelas bin. Em pirsgirêkên Tirkiyeyê yên bingehîn bi rêya 3’yemîn çareser bikin. Em her kesê vedixwînin ser vê rêyê. Ev rê rêya hêviyê ye. Me ji ber wê got Tifaqa Ked û Azadiyê.”
Temellî piştî axaftinê pirsgirêkên gel guhdar kirin. Welatiyan bi gotina “partiya me diyar e, em çiqas bên girtin jî têkoşîna me diyar e, ji me ditirisin” anîn ziman ku wê dengê xwe bidin Tifaqa Ked û Azadiyê.
Temellî û şandeya pê re ku pişt re serdana gundê Tilham kirin, li vir jî bi eleqeyeke zêde ya gel re hatin pêşwazîkirin.
ERXENÎ
Hevserokê KCD’ê Berdan Ozturk û şandeya pê re li navçeya Erxeniyê bi gel re civiyan. Ozturk ê li qehwexaneyên li navenda navçeyê bi gel re civiya, pêvajoya siyasî nirxand. Ozturk bibîr xist ku ev sedsal in tê xwestin kurd bên asîmîlekirin û li hemberî vê yekê her tim berxwedanek hatiye meşandin û got: “Yên ji berxwedanê ditirsin, tecrîdê li birêz Ocalan ê hêviya gelan e, dikin. Dixwazin pergala tecrîdê ya ji Îmraliyê dest pê kiriye belavî hemû qadan bikin. Em vê naxwazin, em ê tecrîdê hilweşîni.”
‘DURÛTIYA MUXALEFETÊ’
Ozturk, diyar kir ku muxalefet polîtîkayeke durû dimeşîne û got: “Hûn dibêjin îrade, lê dema qeyûm li şaredariyên me hatin tayînkirin hûn bêdeng man. We ji bo rakirina parêzbendiya hevalên me got 'erê'. Hûn ji destûra operasyonê re dibêjin 'erê'. Hûn ji êrîşan re li çepikan didin. Eger bi vî rengî dewam bike, wê dawiya we mîna ya AKP’ê û MHP’ê be. Heke bixwazin pirsgirêka kurd çareser bikin wê samîmî bin. Hiqûq û edalet li dijî kurdan hatiye sekinandin. Muxalefet li dijî vê bêdeng dimîne. Li Fransayê kurd tên qetilkirin li dijî vê jî bêdeng dimîne.”
KOMKUJIYA FRANSAYÊ
Ozturk ê komkujiya li Fransayê pêk hat şermezar kir, xwest bi hemû awayî were zelalkirin. Ozturk, pişt re welatî guhdar kirin. Welatiyan jî bertek nîşanî tecrîdê dan û anîn ziman ku wê di her şert û mercî de têbikoşin.
HEZRO
Li qehwexaneya gundê Barqûş a girêdayê navçeya Hezroyê ya Amedê jî şandeya ji Hevserokê HDP’ê yê Amedê Zeyyat Ceylan, rêxistina navçeya HDP’ê ya Hezroyê, rêveberên Partiya Çep a Kesk pêk dihat û gelek gundî tev li civîna gel bûn. Gundiyan bi kelecan şande pêşwazî kirin.
Di civînê de Hevserokê HDP'ê yê Amedê Zeyyat Ceylan axaftinek kurt kir. Ceylan, di destpêka axaftina xwe de gund komkujiya li Parîsê hate kirin şermezar kir û wiha got: “Kurd li kuderê bin dibin hedefa êrîşan, dixwazin ku bi van êrîşan vîna kurd bişikînin. Di heman demê de li dijî DBP’ê operasyona siyasî hat kirin, Hevserokê Giştî yê DBP’ê Keskîn Bayindir û 14 hevserok hatin binçavkirin. Dibêjin em ê wisa vîna kurd ji holê rakin. Ev 7 sal in AKP’ê û MHP’ê hebûna xwe li ser înkara kurdan ava kirine.”
Ceylan, got em di rewşeke xetere de ne divê ku em vê rewşê bibînin û axaftina wiha berdewam kir: "Ev 7 sal in li ser Birêz Abdûllah Ocalan tecrîdek giran tê meşandin. Ev tecrîd êdî li hemû girtîgehan, li ser civakê jî bandor dike. Tecrîta li ser birêz Ocalan bi rêxistin û tekoşînek mezin dê bê şikandin. Em ketine dema hilbijartinê de AKP û MHP dê lîstikên pir qirêj bilîzin. Le em ê wan lîstîkan pûç bikin û dê siyaseta demokratîk ser bikeve. Ji ber vê yekê divê em jî rol û mîsyona xwe bilîzin. Em ê AKP’ê û MHP’ê têk bibin. Wekî din şansê me nîne.”
BISMIL
Li navçeya Bismilê jî Hevseroka Giştî ya DBP’ê Salîha Aydenîz û şandeya pê re bi gel re civiya. Endamên şandeyê ku bi eleqeyeke zêde hatin pêşwazî kirin têkildarî pêvajoya siyasî gel agahdar kirin û pêşniyarên wan wergirtin. Hevseroka Giştî Salîha Aydenîz destnîşan kir ku şikandina tecrîda li ser Rêberê PKK'ê Abdullah Ocalan wê ne tenê ji bo pirsgirêkên li Tirkiyeyê her wiha ji bo pirsgirêkên li Rojhilata Navîn jî bibe çareserî. Aydenîz a pêvajoya çareseriyê ya di navbera salên 2013 û 2015’an de bi bîr xist, destnîşan kir ku yekane rêya derketina ji krîzan demokrasî û dengê ji Îmraliyê derdikeve ye û xwest gel, dayikên kurd, ciwan û jin li her qadê li dijî tecrîdê dengê xwe derxînin.
Şandeyê pişt re rexne û peşniyarên gel guhdar kirin. Gel jî komkujiya li Parîsê şermezar kir û anî ziman ku wê li cem partiya xwe bin. Welatiyekî jî anî ziman ku bi tifaqiya gel wê van rojên zehmet derban bikin û diyar kir ku divê di vê pêvajoyê de herkes li kolanan, qadan û taxan têkoşînê bide meşandin.
Civîn bi sohbetên li ser geşedanên siyasî bi dawî bû.
HÊNÊ
Parlamenterê HDP’ê Îmam Taşçier, Hevseroka HDP’a Amedê Gulîstan Atasoy, endam û rêveberên HDP’a navçe û bajar jî tev li civîna gel a li navçeya Hênê bûn. Şandeya ku li vir derbasî mala şînekê bûn sersaxî ji malbata welatiyekî ku jiyana xwe ji dest da re xwest û pişt re li gundê Derelî li qehwexaneyê bi gel re civiya.
Parlamenterê HDP’ê Îmam Taşçier ê bal kişand ser girîngiya yekitiya netewî ya kurd û wiha got: “Pêwîste em yekîtiya xwe ya neteweyî di nava kurdan de pêk bînin. Ji bo vê divê em bi hev re tevbigerin. Pêşî ji bo ku tecrîd ji holê rabe, ji bo ku şer raweste, demokrasî were û mafê mirovan hebe divê em bi hev re têbikoşin û vê hikûmetê hilweşînin.”
‘EM TECRÎDÊ BIŞIKÎNIN’
Hevseroka HDP’a Amedê Gulîstan Atasoy jî qala polîtîkayên şer ên desthilata AKP’ê û MHP’ê kir û wiha got: “Em tecrîdê bişkînin, ji bo ku aramiya vî welatî pêk bînin em aştiyê ava bikin. Bi vê yekê re em xizaniyê ji holê rakin û pêşî li komkujiyên li jinan tên kirin bigirin. Werin em bi hev re demokrasî, wekhevî û edaletê bînin vî welatî. Ji bo vê jî ji her demê bêhtir pêwîstiya me bi piştevaniya gelê me heye.”