Pirsa çekên kîmyewî: Ji bo şandeyên serbixwe çima derfet nayên çêkirin?

img
ENQERE - Parlamentera HDP’ê Şevîn Coşkun gotina Wezîrê Parastinê Hulusî Akar ku digot; “şande çûye” bi bîr xist û wiha got: “Hûn çima ji bo çûyîna şandeyên serbixwe derfetan çênakin?” 
 
Parlamentera Partiya Demokratîk a Gelan (HDP) a Mûşê Şevîn Coşkun, di hevdîtinên Pêşniyarqanûna Budçeya Rêveberiya Navendî ya Sala 2023’yan ku li Lijneya Giştî ya Meclisê tên dîtin de axivî. Li lijneyê îro li ser budçeya Serokkomariyê hevdîtin hatin kirin. Coşkun, di axaftina xwe de li ser êrişên Rêxistina Îstîxbarata Neteweyî (MÎT) sekinî. 
 
XEBATÊN MÎT’Ê 
 
Şevîn Coşkun diyar kir ku bi Pergala Hikûmeta Serokkomariyê re gelek sazî raste rast girêdayî Qesrê hatine kirin û wiha got: “Burokrasî êdî daxwazên îktîdarê weke karê xwe yê ewil dibîne. Yek ji van saziyan jî MÎT e. Di rewşeke wiha de jî yek ji xebatên MÎT’ê jî bûye derdorên ku îktîdar weke hedef nîşan dide. Dema mijar dibe kurd û muxalîf, mirov ê rastiyê baştir dibîne. Weke mînak; hevala me ya Denîz Poyraz li avahiya me ya HDP’a Îzmîrê ji hêla Onur Gencer ve hate qetilkirin. Dema vî kujerî li ser hesabên xwe yên medyaya civakî tişt parve dikirin û bi rojan li avahiya partiya me keşf dikir, baş e MÎT’ê çi dikir? Dema yên behsa xeberê dibin kurd, MÎT her wiha karên revandin û ferzkirina sîxûrtiyê dike. Kesên ku xwe weke endamên MÎT’ê nîşan didin, xebatkarên partiya me direvînin û sîxûrtiyê lê ferz dikin.” 
 
GULISTAN DOKU 
 
Bi domdarî Coşkun daneyên ÎHD’ê yên têkildarî revandin, sîxûrtî û gefan ên ku MÎT dike parve kir û wiha domand: “Di 11 mehên ewil ên sala 2021’an de herî kêm 144 kes hatin revandin, zexta sîxûriyê lê hat kirin û gef lê hatin xwarin. Di 3 mehên ewil ên sala 2022’yan de li Êlihê 6 kesan serî li ÎHD’ê dan. Heta duh jî xwendekarên Zanîngeha Munzurê daxuyanî dan. Her wiha xwendekara zanîngehê Gulistan Doku ev 1074 roj in li Dêrsimê winda ye. MÎT a ku heta bi hejmara pêlava her kesî dizane, çawa derheqê Doku de xwedî agahî nîne?” 
 
MEHMET ZEKÎ ÇELEBΠ
 
Di berdewamê de Coşkun bal kişand ser sûîqestên ku li Herêma Federe ya Kurdistanê li dijî kurdan tên kirin û wiha dirêjî da axaftina xwe: “Mehmet Zekî Çelebî ji ber xebatên xwe yên siyasî yên li Tirkiyeyê ceza lê hatibû birîn û li Silêmaniyeyê li sirgûnê dijiya. Zewicî bû û du zarokên wî hebûn. Di 17’ê gulana 2022’yan de li pêşiya restoruranta xwe hate qetilkirin. Di qeydên deng ên piştî mirina Çelebî hatin weşandin de kesên xwe weke endamên MÎT’ê didin naskirin jê re dibêjin ku heke agahiyan bide dê dosyaya wî were xerakirin, kar û barên li konsolosxaneyê demildest bên çêkirin. Zekî Çelebî jî bi israr dibêje ku tu agahî di destê wî de nînin û daxwazê red dike. Ev yek jî nîşan dide ku gelek dosyayên naveroka wan vala dema mijar dibe kurd li dijî wan weke şantajekê tên bikaranîn. 
 
Her wiha edîtora Navenda Lêkolînên Jineolojiyê, rojnameger û nivîskar Nagihan Akarsel di 4’ê cotmehê de li pêşiya mala xwe bi 11 guleyan hat qetilkirin. Li ser çapemeniyê hat parvekirin ku kujer, 4 meh beriya cînayetê ji Enqereyê çûye Silêmaniyeyê. Sefîrê Tirkiyeyê yê Iraqê Alî Riza Guney got ku hemû derdorên têkiliya xwe bi rêxistinê re hene di hedefa wan de ne û bi vê yekê re xwedî li cînayetê derketiye. Li vî welatî her kesê ji îktîdarê cuda difikire, bi rêxistinê ve girê didin. Her wiha malbatên gelek kesên li Başûr dijîn dibêjin ku endamên MÎT’ê li wan digerin û gefan li wan dixwin û sîxûrtiyê lê ferz dikin. Gelo hûn derheqê van gef û şantajên li ser navê MÎT’ê tên kirin çawa difikirin?”
 
RAPORA KU AKAR QALA WÊ DIKIR!
 
Coşkun, piştre jî qala dîmenên ku HPG’ê têkildarî bikaranîna çekên kîmyewî ji hêla dewleta tirk li dijî herêmên Herêma Federe ya Kurdistanê û ev tişt anî ziman: “Piştî parvekirina van dîmenan, mirova zanistê mamoste Şebnem xwest ku şandeyeke serbixwe lêkolînê bike. Lê bi lez û bez hate girtin. Gelo ev tirsa çi ye? Lê Wezîrê Parastinê Hulusî Akar di 9’ê kanûnê de gotibû ku şandeyek çûye herêmê û di 24’ê mijdarê de lêkolîn kiriye û rapora lêkolînê li ber destê wan e. Madem ku dê şande biçûya, wê demê mamoste Şebnem çima hate girtin? Çima şert û merc nayên çêkirin ku şandeyên serbixwe biçin lêkolînan bikin? Gelo dê naveroka rapora ku wezîr qala wê dike dê kengî bi raya giştî re were parvekirin?” 
 
‘ÇARESERÎ BIRÊZ OCALAN E’ 
 
Coşkun, destnîşan kir ku peywira MÎT’ê ew e ku li ser bingeha hiqûq, demokrasî û exlaqê berjewendiyên her kesî biparêze û axaftina xwe wiha qedand: “Li şûna şerê ku îktîdar di bin navê ewlehiyê de dimeşîne û budçeyeke mezin bo vediqetîne, çareseriyeke din a bi kêrî gelan tê heye. Ev yek jî muzakereyên bi birêz Ocalan re ne ku digot; ‘ez dikarim di nava hefteyekê de pevçûnan bi dawî bikim.’ Çareserî, bidawîkirina tecrîda girankirî ye. Çareserî ew e ku rê bê dayîn parêzer, malbat û derdorên dixwazin pê re hevdîtinê bikin. Di rewşeke wiha de dê gelên Tirkiyeyê bi ser kevin. Divê tecrîd teqez bi dawî bibe.”
 

Sernavên din

13/12/2022
15:50 Bertek nîşanî hedefgirtina TTB û Fîncanci dan
15:48 Saziyên sivîl ên Amedê bang kirin: Divê demildest dawî li binpêkirinên mafan ên li girtîgehan were anîn
15:39 Hefteya Mafê Mirovan: Li şûna febrîqeyan girtîgeh tên vekirin
15:12 Nobeta Edaletê: Bila mirin çênebin
15:10 Taşdemîr: Rojava ji bo AKP’ê veguheriye kabûsê
15:09 3 DAIŞ’iyên amadekariyên êrişê dikirin hatin girtin
15:04 Di doza ku 19 kes tên darizandin de dozger dê mutalaayê amade bike
14:50 Doza GOÇÎZDER’ê: Mesrefa epîlasyonê jî bi PKK’ê ve hatiye girêdan
14:41 Huda Kaya: Gelo ma helal e ku diyanet vê budçeyê bi kar bîne?
14:21 ‘Budçeya şer li ser dijminatiya kurdan tê ferzkirin’
14:12 Nîjadperestan êrişî avahiya HDP’ê ya Keçîorenê kirin
14:02 Baroya Edenê giliya HSK’ê ji HSK’ê kir
13:58 ‘Wezerata Ragihandinê serokatiya dezenformasyonê ye’
13:45 Pirsa çekên kîmyewî: Ji bo şandeyên serbixwe çima derfet nayên çêkirin?
13:14 Ji bo Îmraliya ku 20 mehan zêdetire agahî jê nayên girtin dîsa serlêdan kirin
12:34 Nobeta Edaletê di roja 645’an de didome
11:26 Greva sendîkayan bi hinceta ‘ewlehiya neteweyî’ hate qedexekirin
11:05 Li Amedê wesayîtekê li 2 xwendekaran da
10:56 Ji bo projeya HES’ê ya li Geliyê Zîlan biryara betalkirinê hat dayîn
10:55 Leşkerê ku ji ber sûcê zayendî ceza lê hatiye birîn li derveyî sînor hat peywirdarkirin!
10:33 Erdal Eren hê jî 17 salî ye: Zîhniyet neguheriye
10:28 Li Çanakkaleyê bi pileya 4.3 erdhej çêbû
10:26 ‘Tekane daxwaza gelê Îranê guherandina rejîmê ye’
09:49 Li Girtîgeha Tarsûsê bi dehan binpêkirinên mafan
09:47 Ji ber astengkirina emeliyata girtiyê nexweş, serdana Komîsyona Meclisê hate kirin
09:44 Weşanxaneya Aramê 13 pirtûkên nû çap kir
09:07 Karkerên ku di înşaeta mizgefta qaçax de birîndar bûn pere pêşniyazî wan hatiye kirin
09:06 Endamên Meclisa Ciwanan a HDP'ê: Em ê tecrîdê bişikînin
09:04 Înfaza girtî Tûncel cara 3'yan hat şewitandin
09:03 Li Rihayê girtiyên nexweş nikarin dermanan peyda bikin
09:00 ROJEVA 13'Ê KANÛNA 2022'YAN
08:59 Dewleta tirk li Rojava 16 dibistan bombebaran kir
12/12/2022
23:14 Li Amedê jina ku bi giranî hatibû birîndarkirin jiyana xwe ji dest da
21:58 Li Zanîngeha Mûnzûrê sîxurtî li Xwendekaran tê ferzkirin
21:47 48 kesên ku li Wanê hatibûn binçavkirin hatin berdan
20:54 Li Amedê li dijî destdirêjiya li zarokan çalakiya 'xeleka mor'
19:35 Cenazeyê endamê HPG’ê Tok piştî 5 mehan radestî malbatê hat kirin
18:48 Banga ji bo mîtînga 'Em nikarin debara xwe bikin'
18:28 Banga ji bo xwedîderketina li doza GOÇÎZDER'ê
16:43 Di doza girtina HDP’ê de geşadaneke nû
15:44 Dosyeya ku bûye sedema sekinandina cînayeta Sîncar dê bê lêkolînkirin
15:35 Doza teqîna Pasûrê hate taloqkirin
15:27 Dayikên Aştiyê yên Rihayê bi laçikên spî çalakî li dar xistin
15:15 Qeyûmê Êlihê ji bo ‘Serkeftina Milazgirê’ 400 û ji bo TUGVA’yê 270 hezar TL xerc kir
15:02 Li Duhokê êrişî hêzên asayişê hate kirin
14:53 Di Nobeta Edaletê de wê tecrîd were şermezarkirin
14:33 Polîsan li Wanê êrişî meşa li dijî tecrîdê kirin
14:16 Ji bo mitîngê bang kirin: Li dijî bêedaletiyê em ê li Enqereyê bin
14:01 Li Zambiyayê cenazeyê 27 penaberan hatin dîtin
13:35 ÎSÎG: Di mijdarê de 127 karkeran jiyana xwe ji dest daye
12:55 Li Meclisê rageşiya Weqfa Hîranûrê: Berpirsyar îktîdar e
12:41 Malbata Şenyaşar: Doza ku serokkomar alîgir be wê adil nebe
11:57 Polîsan li Stenbolê jinek qetil kir
11:35 Sewqên girtiyê nexweş Ayik ên nexweşxaneyê tên betalkirin
11:16 Ceyrana mizgefta ku fatûreya wê nehatiye dayîn hate birîn
11:14 TUÎK’ê daneyên bêkariyê parve kir
10:51 Kiliçdaroglû ber bi Wezareta Dadê ve meşiya
10:37 Di encama darizandina 18 rojan de Mecîd Riza Rehneverd hate darvekirin
10:34 Hevserokê DFG’ê Altan: Heke çapemenî azad nebe civak jî azad nabe
09:03 Li dijî hişmendiya qedexeker wê konsera ‘Em ê bêjin’ were lidarxistin
09:03 CPT bixwaze dikare bike
09:01 ROJEVA 12'Ê KANÛNA 2022'YAN
11/12/2022
23:45 Li kampa koçberan a Hewlêrê şewat derket: Zarokekî 17 salî jiyana xwe ji dest da
22:47 Li Rihayê salvegera 27’emîn a KESK’ê hate pîroz kirin
19:40 Nagihan Akarsel li Zurîhê hat bibîranîn
19:31 HDP û DBP li Egeyê bi gel re civiyan
18:30 Amedsporê li deplasmana Duzcesporê pûanek stand
18:10 Di hevdîtinên budçeyê de xwestin kurdî bibe zimanê fermî
16:45 Surucu: Ji qadên ber projeya GAP’ê diketin tenê li sedî 35’an avdanî tê kirin
16:06 Tîma Futbolê ya Jinan a Amedsporê tîma Fenerbahçeyê têk bir
15:56 Keskîn: AKP’ê bi dewleta kûr re li hev kir
15:27 Kaya: Hemû xerabiyên xwe di bin ol û alayê de vedişêrin
14:49 Li Amedê protestoya tecrîdê: Muxatab Abdullah Ocalan e
14:31 Gelê Wanê ji bo meşa sibe amade ye: Werin em bi hev re tecrîdê têk bibin
14:08 Tevî biryara dadgehê jî qeyûm 306 karkeran mexdûr dike
13:54 Ciwanan di konferansa xwe ya Rihayê de bertek nîşanî tecrîdê dan
13:12 Malbata Şenyaşar: Hemû dinya vê bêedaletiyê dişopîne
13:08 TJA’yê ji bo ‘mafên mirovan’ daxuyanî da: Em ê têkoşîna xwe bidomînin
12:44 Tevî êrişan jî li gelek bajarên Îranê meş hatin lidarxistin
12:16 Di êrişa dewleta tirk de sivîlek hate qetilkirin
11:52 Kurdo Baksî hêjayî xelata 'Azadiya Îfadeyê ya David Isak' hat dîtin
11:39 Dozgerê berê ji bo tecawiza li nava cemaetê hişyarî kir: Dibe ku delîl bên tunekirin
11:04 NPG’ê piştî îdiaya Akar ku digot ‘şande çûye’ daxuyanî da
10:46 Nexweşiya girtî ji malbata wî hat veşartin
10:09 Şandeya Hikûmeta Başûr dîsa çû Bexdayê
10:03 ‘Gelê herêma Soranê ji ber êrişên dewleta tirk koçber dibe’
09:56 Konseya Federe ya Swîsreyê: Em geşedanên têkildarî îdiayên çekên kîmyewî dişopînin
09:38 Ji Latîn Amerîkayê bo kurdan bang li civaka navneteweyî hat kirin
09:02 Xwendekarên Fakûlteya Hiqûqê: Berxwedana me didome
09:01 ‘Di budçeya 2023’yan de ne kesên teqawidbûyî lê şer heye'
09:00 Seroka Navenda Parastina Mafên Zarokan Hamîdî: Dewlet divê dest ji rewakirina kiryarên terîqetan berde
09:00 ROJEVA 11'Ê KANÛNA 2022'YAN
10/12/2022
21:15 Di êrişên Tirkiyeyê de leşkerekî rejîma Şamê mir
19:41 Li Amedê jina 91 salî ya ji avahiyê ket xwarê jiyana xwe ji dest da
19:06 Li Mexmûrê starta çalakiyên li dijî tecrîdê
17:28 Tirkiyeyê êrişî Kobanê, Til Temir û Eyn Îsayê kir
17:08 Ji bo girtiyê di beşa lênêrîna awarte de bêhiş e banga berdanê hate kirin
16:57 ‘Di bingeha binpêkirinan de neçareserkirina pirsgirêka kurd heye’
16:40 Ramazan Ateş ê di sala 1992’yan de hatibû girtin tehliye bû
16:33 Ji bo meşa li dijî tecrîdê bang kir: Em ê li dijî faşîzmê li kolanan bin