Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, İdlib’te “ateşkes” mutabakatını imzaladığı Moskova dönüşünde, uçakta gazetecilere açıklamalarda bulundu. Suriye ve İdlib’deki gelişmelerin Rusya ile ilişkileri olumsuz etkilemediğini söyleyen Erdoğan, mutabakata ilişkin, “Bu anlayışla bugün önemli bir adım attık ve ateşkes anlaşmasını yaptık. Buradaki üç madde önem arz ediyor. 6 Mart 2020 saat 00.01'den itibaren yürürlüğe giren ateşkesle ilgili arkadaşlarımız konunun sahada takibini de yapıyor. Ateşkes birkaç alanda önemli kazanımlar getiriyor; ülkemizin sınırlarını rejim ve terör saldırılarına karşı daha korunaklı hale getiriyor. İdlib bölgesinde istikrar ve normalleşmeye zemin hazırlıyor. Orada bulunan askerlerimizin güvenliğini teminat altına alıyor. Sivillerin korunması için önemli bir adım teşkil ediyor” dedi. 

 

Suriye'de Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin (BMGK) 2254 sayılı kararındaki siyasi süreci işletme ve iç savaşı sona erdirmek olduğunu iddia eden Erdoğan, “Buraya gelirken amacımız ateşkes sağlamaktı. Hamdolsun bunu temin ettik. Tabi rejimin olası ihlal ve saldırılarına karşı da her an teyakkuz halinde olacağız. Bu konudaki kararlılığımızı son bir haftada rejime verdirdiğimiz zayiatlarda güçlü bir şekilde gösterdik” diye konuştu.

 

LİBYA

 

Erdoğan, Putin ile Libya konusunu da ele aldıklarını belirterek, “Libya'da Hafter'in uzlaşmaz tutumu ortada. Hiçbir anlaşmaya uymadığı gibi savaşı da körüklüyor. Bunu Amerika Birleşik Devletleri, Almanya, İtalya gibi devletler de artık açıkça görüyor. Özellikle de bu Wagner konusunda Sayın Başkan'ın olumlu bir adım atacağını düşünüyorum. Böylece Libya'daki sürecin de aynen bu akşamki attığımız adıma benzer bir şekilde sonuçlanması ikimizin de önemli bir beklentisidir'” diye belirtti.

 

‘KARA KEDİ GİRMİŞ OLABİLİR’

 

Bir gazetecinin “Putin neden tavır değiştirdi?” sorusuna Erdoğan, “Aslında çok da bir farklılaşma olmadı. Zaman zaman uluslararası ilişkilerde buna benzer gelişmeler, iniş çıkışlar olabiliyor. Rusya ile olan belki de bizim en son düşünebileceğimiz bir konu olabilir bu. Niye derseniz; bizim şu anda Rusya ile olan ikili ilişkilerimiz hiçbir şeye benzemez. Bir taraftan savunma sanayiinde attığımız adımlar, bir taraftan nükleer enerjide attığımız adımlar, bir taraftan Türk Akımı konusunda attığımız adımlar, bir diğer taraftan turizmde attığımız adımlar… Tabi bunların çok çok büyük önemi haiz. İkili ilişkilerimizin geldiği bu noktalarda bir de üçüncü ülkelerde beraber atabileceğimiz adımların planlamasını yaptığımız dönemi yaşıyoruz. Yani onun için de herhalde bir yerden şöyle kara kediler girmiş olabilir” şeklinde cevap verdi.  

 

Gazetecinin “İsrail olabilir mi?” sorusuna da Erdoğan, “Yok. O kadar zayıf değil” yanıtı verdi.

 

‘DEĞİŞİKLİK YOK’

 

Erdoğan, İdlib’teki 12 gözlem noktası için, “Tabi bu gözlem noktaları bizim için çok çok önemli. 12 gözlem noktasının dışında tabi, aşağıda da gözlem önem ifade ediyor. Bu durumların hepsi de aynen şu andaki durum gibi korunacaktır. Şu anda herhangi bir değişiklik söz konusu değil” dedi.

 

'PUTİN'LE İRTİBATTA OLACAĞIM'

 

Erdoğan, “Sayın Başkan'la (Putin) irtibat halinde olacağım. Dışişleri Bakanımız aynı şekilde muhatabıyla, Milli Savunma Bakanımız muhatabıyla, Milli İstihbarat Başkanımız muhatabıyla sık sık görüşmek suretiyle bu ilişkiyi sürekli diri tutacağız. Bir yerde çatlak patlak olduğu anda hemen konuya müdahale edeceğiz. Tabi aramızda her şey yazı ile olmuyor, söz ile olanlar da var. Burada bu kararlılığımızı teyit ettik” dedi.

 

‘ARADAN ÇEKİL’ KONUŞULMADI

 

Rusya’ya yönelik, “Esed ile aradan çekil, rejim ile bizi baş başa bırak" şeklindeki sözlerinin görüşmede masaya yatırılıp yatırılmadığı sorulan Erdoğan, “Tabi bu konu tatlıya bağlanınca, böyle bir şeyi söylemenin de artık anlamı kalmadı” dedi.

 

S-400 alımlarına ilişkin de Erdoğan, şunları söyledi: “S-400 şu anda artık bizim malımız. Bir taraftan S-400 ile ilgili eğitim çalışmaları vesaire bunlar devam ediyor. S400'ü büyük oranda teslim almış vaziyetteyiz. Tamamı elimizde. Şu anda tamamı geldi. Nisandan itibaren de artık faal hale gelecek. Ama yine söyleyeyim, dün de söyledim yetkililerine; Amerikalılara ‘Eğer bize Patriot verirseniz biz sizden de Patriot alırız’ dedik.”

 

‘GÜVENLİ KORİDOR’

 

Erdoğan, stratejik M4 ve M5 karayollarına değinerek, sözlerini şöyle sürdürdü: “M4 karayolunun kuzeyinde 6 kilometre ve güneyinde 6 kilometre derinliğindeki alanda bir güvenli koridor tesis edilecek. Burada aynı zamanda kendileriyle devriye sistemini de çalıştırmaya başlayacağız. Bu zaten aynı zamanda Türkiye ve Rusya olarak bir dayanışmayı ortaya koyuyor. Rejim bu noktalarda zaten Rusya'dan gelecek herhangi bir talimata karşı çok fazla direnmez. Nitekim bugün mesela biz çalışmalarımızı bitirdik. Bir an önce de ateşkesle ilgili adım atılmış oldu ve 6 Mart 2020 saat 00.01 itibarıyla bu yürürlüğe girdi. Her şey oldu ki orada da imzalar atıldı. Savunma Bakanlarımız imzaları attı. Dışişleri Bakanlarımız da açıklamayı yaptı. Bundan sonra da ayrıca işin esas ve usulleri hakkında burada bir hafta kadar bazı çalışmalar yürütecekler.”

 

MÜLTECİ KRİZİ

 

Sınıra taşınan mültecilerle ilgili konuşan Erdoğan, “Biz kapıları açtık şu anda. Mülteciler gidebildiği kadar gidecek, biz bunları zorla ülkemizden de çıkartmıyoruz. Kendi arzularıyla, kendi istekleriyle bu insanlar çıkıyorlar. Ama tabi Yunanistan bunlara zulmediyor. Takip ettiğim kadarıyla, en son 5 tane vaka vardı öldürdükleri. Tüm bunların yanında tabi şişleyerek batırdıkları botlar da bunların yine çok gaddar yaklaşımlarıdır. Tabi bakıyorsunuz bunlar Avrupa Birliği'nden gelenleri böyle farklı yerlerde gezdirip, öbür taraftan da maalesef bu uygulamaları sürdürüyorlar. Bulgaristan Başbakanı Boyko Borisov bize ‘Sofya'da bir toplantı yapalım’ dedi. Buna Yunanistan Başbakanı Miçotakis'i de davet etmek istedi. O gün iki tane ölüm vakası vardı. Bu olaydan sonra ben de kendisine dedim ki ‘Miçotakis'in olduğu yere gelmem ve onunla aynı fotoğraf karesinin içerisine de girmem.’ O gece çok konuştuk, çok ikna etmeye çalıştılar ve sonra iptal edildi. Zira bu işler bu kadar ucuz değil. İnsan hayatının bu kadar ucuz olmadığını bu siyasetçilerin bilmesi lazım. Dolayısıyla bunlar olmamış olsa belki bu süreç çok daha farklı akacaktı” ifadelerini kullandı.