Gazeteci Aktan: 'Etki ajanlığı' düzenlemesindeki amaç susturmak

img
İSTANBUL - “Etki ajanlığı” düzenlemesiyle gazeteci ve muhalefetin susturulmak istendiğini belirten gazeteci İrfan Aktan, "Şimdiye kadar bu fiilen yapılıyordu, artık hukuk eliyle de yapılmak isteniyor” dedi. 
 
Meclis’e sunulması beklenen 9’uncu Yargı Paketi taslağında yer alan “etki ajanlığı” düzenlemesine dair tartışmalar devam ediyor. Düzenlemeye göre, “Devletin güvenliği veya iç veya dış siyasal yararları aleyhine yabancı bir devlet veya organizasyonun stratejik çıkarları veya talimatı doğrultusunda Türk vatandaşları veya kurum ve kuruluşları ya da Türkiye’de bulunan yabancılar hakkında araştırma yapan veya yaptıranlar hapis cezası ile cezalandırılacak.” Düzenlemenin yasalaşması halinde ise, eleştirel haber yapan gazeteciler ve hükümetin politikalarını araştıran sivil toplum örgütleri "etki ajanı" ilan edilip yargısal sürece tabi tutulabilecek.
 
İktidarın düzenlemeye neden ihtiyaç duyduğu, muhalefetin neden karşı çıktığı ve düzenlemenin nasıl bir tehlike barındırdığını gazeteci İrfan Aktan ile konuştuk.
 
Gazeteci İrfan Aktan
 
AMAÇ SUSTURMAK 
 
İktidarın düzenlemeyle gazetecilerin ellerinde kalan tüm haklarını almaya çalıştığını belirten Aktan, gerek bu düzenleme gerekse de “sansür yasası” ile iktidarın gazetecileri ve toplumu susturmayı amaçladığına dikkati çekti. Gazetecilik mesleğinin iktidar tarafından “suç” haline getirilmek istendiğinin altını çizen Aktan, düzenlemenin gazeteciliğin sonunu getireceğini söyledi. Aktan, “Meslektaşlarımız gözaltına alındığında ve tutuklandığında, ‘gazetecilik suç değildir’ diyoruz. Çünkü yasada böyle bir suç yok. Gazetecilik dünyanın hiçbir yerinde de kriminalize edilemez. Ama iktidar, gazetecilik faaliyetini açık bir biçimde suç haline getirecek bir düzenlemeye meyil ediyor. Çünkü yaptığımız bir haberin, aldığımız bir demecin, uzun süre takip ettiğimiz bir araştırmanın kamuoyu yaratması ya da etki yaratması halinde ve iktidarı rahatsız etme olasılığı çok yüksek olduğuna göre her an ‘etki ajanlığı’ yaftasıyla kendimizi yargıcın karşısında bulabiliriz” diye belirtti.  
 
'ULUSLARARASI ALANI DA ETKİLEYECEK'
 
Bu düzenlemeden uluslararası alanda yürütülen mesleki faaliyetlerin dahi etkileneceğini belirten Aktan, “İktidar, medya alanını tamamen satın aldığı ve domine ettiği için iş çevreleri ve girişimciler, alternatif medyaya yatırım yapamıyorlar ya da bu alana girmeye korktukları için alternatif medya organları bağışlarla Avrupa Birliği'nden (AB) veya çeşitli vakıflardan gelen fonlarla faaliyet yürütüyor. Gerçi bunun da çok azaldığını duyuyoruz. AB’den destek alarak faaliyet yürüten bir gazete ya da web sitesi pekala bu yasa kapsamında kriminalize edilebilecek ve yargı konusu yapılabilecek” ifadelerini kullandı. 
 
SANAL MEDYA KULLANICILARI HEDEFTE
 
Düzenlemenin sadece gazetecileri ilgilendirmediğine işaret eden Aktan, sanal medya kullanıcılarının da bundan etkileyeceğini dile getirdi. Aktan, “Diyelim ki bir polis şiddetine maruz kaldınız ve bunu gösterdiniz, buna karşı bir kamuoyu yaratmaya çalıştınız. Yahut bir hak ihlaline karşı sosyal medyada bir hashtag açtınız ve bu gündem oldu; bu da kapsama alınacaktır.  Devletin yararına ya da devletin üstün yararına aykırı kamuoyu yaratmaktan kendinizi içeride bulabilirsiniz” dedi.
 
‘GAZETECİLİK SUÇ KILIFINA SOKULUYOR’
 
İktidarın sınır ötesi operasyonları gündeme getirdiği bir süreçte düzenlemenin gündeme getirilmesini “manidar” bulan Aktan, olası sınır dışı operasyonlarda  yapılacak haberlerin  “suç” sayılacağına dikkati çekti. Aktan, “Gazeteciler olarak iktidarın bir skandalı ya da eleştirilebilir herhangi bir faaliyeti konusunda muhalif görüş ve demeç alma bizim açımızdan suça dönüştürülebileceği için muhalif seslere mikrofon uzatamayacak hale geleceğiz. Dolayısıyla muhalif sesler de sesini duyurabilecek mecra bulamayacak. Bu tam anlamıyla böyle olacak demiyorum ama iktidarın arzuladığı, hedeflediği ve varmak istediği nihayet bu. Örneğin; Afrin'e benzer bir harekat düzenlendiğinde bunu yazan gazeteciler, eleştirel ifade edenler yargılanmıştı. Ama şimdi artık bu konuda haber de yapılamayacak hale gelinecek. Dolayısıyla iktidar, gazeteciliği tamamen ya da büyük ölçüde kriminalize eden, suç kılıfına sokan bir düzenleme yapıyor. Şimdiye kadar bu fiilen yapılıyordu, artık hukuk eliyle de yapılmak isteniyor” diye belirtti. 
 
‘KAMUOYU TEPKİSİ MİNİMİZE EDİLECEK’
 
Türkiye’de gazeteciliğe dönük baskıların yeni olmadığının altını çizen Aktan, “Ancak ‘etki ajanlığı’ kavramı burada çok kritik. Şimdi birini gazeteci olarak içeri atmanızla, birini ajan olarak içeri atmanız arasında bir fark var. Ajan diyerek içeri attığınızda, kamuoyu ilgisini minimize etmiş veya içeri attığınız kişiyi daha rahat kriminalize etmiş olursunuz.  Zaten bilinmeyeni nakleden bir iş yapıyoruz, mesleğimiz bu. Ya da bilinen bilgileri yorumluyoruz. Gazetecilik budur. Ama şimdi ona ‘etki ajanlığı’ yaftası yapıştırdığınız zaman tamamen bu faaliyeti yasa dışı hale getiriyorsunuz” dedi.
 
‘BEDELİNİ HERKES ÇEKER’
 
Bu düzenlemenin yasallaşması halinde bedelini sadece gazetecilerin değil tüm toplumun çekeceğini söyleyen Aktan, şunları belirtti: “Yasaklarla gazetecilik çökertilebilir. Evet, gazeteciliği çökerten, gazeteciliği imkansız hale getiren ülkeler de var. Ama gazeteciliğin çökmesi sadece bir mesleğin çökmesi değil, bir bütün olarak o ülkede bilginin aktarımına dair ahlaki kaidelerin de çökertilmesi anlamına gelir. O zaman buyrun bakalım nasıl baş edeceksiniz? Eğer bir iktidar, hiçbir faaliyetinin eleştirilemeyeceği bir sistem kurmaya çalışırsa, o zaman her türlü manipülasyonla da karşı karşıya kalabilir. Savaş politikalarını, ekonomi politikalarını eleştirmeyeceksiniz. Polisin hak ihlallerinden bahsetmeyeceksiniz. Kadın cinayetlerinin kaynağından söz etmeyeceksiniz. Kürtlere yapılan zulmün z'sini bile ağzına almayacaksınız. Çok basit bir örnek ama Diyarbakır Hapishanesi’nde Esat Oktay Yıldıran'ın yaptığı baskılarda buydu. ‘Buradan benim istediğim robot olarak çıkacaksınız’ dedi. Sonuçlarını hepimiz biliyoruz. Bu ülkede Diyarbakır Hapishanesi’nde Kürtlere uygulanan işkencenin, zulmün yarattığı toplumsal siyasal sonuçları biliyoruz, bedellerini görüyoruz. Gazeteciliği yasaklamanın da bedelini sadece biz çekmeyeceğiz.”
 
‘SORUMLULUK MUHALEFETE DÜŞÜYOR’
 
Araştırmacı gazeteciliğin çok daha zorlanacağını söyleyen Aktan, “Gazeteciliğin tıkıldığı tabuta son çivi çakılacaktır. Gazeteciliği zorlaştırabilirler ama bitiremezler. Hedefleri bitirmek bu çok açık.  Ama sürgüne gitmiş çok sayıda gazeteci var. Onlar yapar. Daha anonim bir biçimde insanlar, isim vermeden, haber kaynağını aktarmadan da bilgileri öyle veya böyle yayacaklardır. Bence muvaffak olamayacaklar. Etkin bir muhalefet olursa bu tasarı kanuna dönüşmeyebilir. Asıl sorumluluk parlamentoya düşüyor. Biz gazeteciler, başımıza konmak istenen demoklesin kılıcına karşı ne yapabiliriz? Ancak bu tür programlarla gazeteciliği ne hale sokmaya çalıştıklarını anlatabiliriz. Ama burada esas vazife tabii ki yasayı yapan, parlamentoda yasayı kabul eden veya reddedenlere düşüyor. Muhalefete ciddi bir görev düşüyor. Mesele parlamentoda el kaldırıp bir yasanın geçmesini onaylamamakla değil, aynı zamanda toplumsal muhalefeti de örgütlemek ve bir bütün olarak bu gidişata dur demek gerekiyor. Biz susarsak herkes susar” ifadelerini kullandı. 
 
‘HAKİKATİ AKTARMAYA DEVAM EDECEĞİZ’
 
Her koşulda hakikati aktarmaya devam edeceklerini belirten Aktan, son olarak “Hakikati aktarmanın bin bir yolu vardır. Yeni yollar bulacağız. Yasayı bir şekilde geçecek, delecek yeni bir dil, yeni bir kelime, kelimeler icat edeceğiz mecburen” dedi.
 
MA / Ferdi Bayram

Diğer başlıklar

31/05/2024
09:07 40 gündür direnen köylüler dayanışma bekliyor
09:06 İnce: Tecrit ve Kürt meselesi tüm ülkenin sorunu
09:05 Kayyımdan Dosso Dossi'ye 4 milyon 130 bin
09:02 'Erkek tanrıların öldürme kudretine karşı tanrıçaların bilgeliği kazanacak'
09:00 31 MAYIS 2024 GÜNDEMİ
08:16 Qoser'de intihar ettiği iddia edilen kadın yaşamını yitirdi
30/05/2024
23:06 Eskişehir'de hidroelektrik santralinde yangın
21:14 Hayvan hakları savunucuları: Herkes için şiddetsiz bir dünya istiyoruz
21:05 ÖHD: İmrahor’da yıkıma karşı çıkan 104 kişi işkenceyle gözaltına alındı
20:54 ‘Sevdiklerimizin karanfil koyacak mezarı olana kadar mücadele sürecek’
20:43 Kadınlardan şiddet failinin tutuklanması çağrısı
20:30 Uğur ve Örkmez tahliye edildi
18:45 Bakırhan Curnê Reş'te: Hile yapanlara sandıkta ders vereceğiz
18:40 Sosyal İş Sendikası'ndan tutuklanan üyeleri için çağrı
18:31 İsrail saldırıları protesto edildi
18:26 AKP’li belediyeden İmrahor mahallesinde yıkım kararı
18:21 Seçime 2 gün kaldı: Perî’yi geri alacağız
18:01 Emine Şenyaşar’ın Adalet Nöbeti 117’nci gününde
17:56 İÖM nöbetin 4’üncü gününde adalet talebini yineledi
17:46 Garo Paylan'a hakaretten yargılanan sanığa para cezası
16:53 Eğitim Nöbeti: Bizim olanı mücadele ederek kazanacağız
16:33 1 Mayıs tutuklularından 3'ü tahliye edildi
16:08 Engelliler için iki dilli sinyalizasyon
16:05 Cinsel saldırı faili korucu tahliye edildi: Hiçbir önlem alınmadı
15:22 'Özgürlük' talepli kampanya kapsamında okuma etkinliği
15:16 Oyuncu Uğurlu hayatını kaybetti
15:01 Arkeolojik Sit Alanı'ndaki taş ocağı yargıya taşındı
14:50 Siyasetçilere verilen 339 yıl hapis cezası protesto edildi
13:57 Basın-İş’ten Yeni Yaşam etkinliğine katılım çağrısı
13:48 İran'daki kanser hastası Kürt tutsak hastanede kelepçeli tutuluyor
13:29 Kürtçenin tutanaklara 'X' diye geçmesi kişisel görüşmüş!
13:04 Dış ticaret açığı yüzde 12,9 arttı
12:30 Gazeteciler kıdem tazminatı gerekçesiyle işten çıkarılacak
12:09 Yoksulluk sınırı asgari ücretin 3 buçuk katı
12:07 Qileban’da şüpheli çocuk ölümü
12:00 Kayıp çocuğun cenazesi sulama kanalında bulundu
11:53 Avukatlar İmralı’ya gitmek için başvurdu
11:45 İstanbul ve Bursa’da erkek şiddeti
11:39 Sinpaş'ın yasağa rağmen inşaata devam ettiği tespit edildi
11:23 Servislerin kaldırılması protesto edildi
11:16 Tesisatçı Akın davasında 13 yıl sonra avukatsız keşif yapıldı
11:12 İkizköy muhtarına verilen ceza iptal edildi
10:46 DEM Parti Abdullah Öcalan'la görüşmek için bakanlığa başvurdu
10:27 Ecevit Piroğlu 109 gündür açlık grevinde: 48 kiloya düştü
10:04 'Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli'ni 'durdurma' davası açıldı
09:46 Gözaltına alınan 11 öğretmen serbest bırakıldı
09:46 Tarsus'daki kazada yaralanan çocuk yaşamını yitirdi
09:41 İzmirliler: Ekonomi köklü değişimle düzelir
09:37 Hastanede intihar soruşturmasında ihmal: Ölmesi beklenmiş!
09:36 Gazeteci Aktan: 'Etki ajanlığı' düzenlemesindeki amaç susturmak
09:31 11 ay tutuklu kalan kadınların davasının reddine karar verildi
09:29 Tutsakların ‘özgürlük’ eylemi 186’ncı gününde
09:25 Meteorolojiden yağış uyarısı
09:22 9 yıldır İmralı'da tutulan kardeşini sadece 1 kez görebildi
09:19 Gezi Direnişi 11 yaşında: En haklı toplumsal hareketti
09:14 Kayyım 290 milyona mal olan taşınmazları seçim öncesi devretti
09:12 Asimilasyon merkezi YİBO'lara dair yeni çalışma
09:08 DEM Parti Curnê Reş'te 843 görevliyle sandıkları koruyacak
09:07 Roboskî'yi anan müdüre kınama, görevden alma ve dava
09:06 Gabar'da yaşam tehlikede
09:05 Sanal bireycilik nasıl aşılır?
09:02 Mutlak tecrit 39'uncu ayında: AİHM kararı uygulanmalı
09:01 Tarsus’tan 5 tutsak farklı cezaevlerine sevk edildi
09:00 30 MAYIS 2024 GÜNDEMİ
08:16 Kenya'da sel felaketi: 52 kişi kayıp
29/05/2024
23:37 Xîzan’da gözaltına alınan 2 kişi serbest bırakıldı
23:20 İnşaat işçilerinin eylemi kazanımla sonuçlandı
23:13 Çandar: Dışişleri Bakan Yardımcılarından birinin vize şirketleriyle ilişkisi var
22:40 Yasağı dinlemeyen ODTÜ’lü öğrencilerden devrim yürüyüşü
22:35 DEM Parti ‘Kobanê'den Gezi'ye özgürlük ve adalet buluşması’ düzenleyecek
21:02 ‘Bir araya gelin ve sokak hayvanlarının katledilmesini durdurun'
20:20 Dêrsim’de Gülistan Doku futbol turnuvasının final maçı oynandı
19:56 Birçok kentte İsrail protestosu: Filistin’deki katliamı durdurun
19:27 KHK eyleminde Filistin için çağrı
19:20 116 gündür bakanlık önünde: Emine Şenyaşar’ın feryadı herkes içindir
19:02 11 öğretmen bakanlık önünde darp edilerek gözaltına alındı
18:45 1 Mayıs tutuklusu 42 kişi hakkında 567 yıl hapis istemi
18:28 BM önüne siyah çelenk bırakıldı: Tecridi görmezden gelemezsiniz
18:09 Eski belediye meclis üyesine beraat ve ceza
17:18 Adalet Bakanlığı'na yürümek isteyen annelerden 'tülbentli' eylem
17:11 Kadir İnanır hastaneye kaldırıldı
17:04 Özdemir’in idam cezası üst mahkeme tarafından onandı
15:59 TJA'dan ‘Hakikat okumaları’ atölyesi
15:55 ‘Direnişimiz elden ele’ sergisine yoğun ilgi
15:42 Seçime son 4 gün: Curnê Reş'i farkla kazanacağız
15:27 Qoser'de bir kadın ağır yaralı halde bulundu
14:27 Adana'da ulaşıma yüzde 43 zam
14:26 İmralı’da tutulan Aktaş’ın ailesinden ÖHD ve İHD’ye başvuru
14:11 Sağlıkçılar ‘Vergide adalet’ istedi
14:09 Özgür Gündem gazetesi davası ertelendi
14:08 Hekimler sorunların giderilmesi için yasal düzenleme talep etti
13:44 Zabıtalar mobbingi protesto etti
13:39 1 Mayıs tutsaklarıyla dayanışma mektupları
13:30 Xîzan’da askeri operasyon
13:13 2 günde 67 kez kimyasal silah kullanıldı
13:02 İran rejim güçleri 1 kolberi katletti
12:50 14 yıldır devam eden davada ceza talebi
12:37 AKP'nin hayvanları 'öldürme' teklifi Meclis'te
12:21 Alanya’da şüpheli kadın ölümü
12:18 DEM Parti’den Çorum Katliamı açıklaması
12:08 DEM Parti'den 'ağırlaştırılmış müebbet cezasının infazına ara verme' teklifi
12:04 Av. Nakıpoğlu'ndan uyarı: Bir suç zinciri olabilir
11:47 İYİ Partili belediye başkanına cinsel tacizden hapis cezası
10:26 Tutsakların ‘özgürlük’ eylemi sürüyor
10:10 Brezilya’da selde ölenlerin sayısı 169'a çıktı
10:08 İzmir'de bir kişi anne ve babasını öldürdü
09:49 Gingell: CPT cesur olup, İmralı'ya dair bilgi vermeli
09:36 Af Örgütü: İran'da 2023'te 853 kişi idam edildi
09:32 Cezaevlerinde çıplak arama sürüyor: Kadın kimliğini ezme çabası
09:29 6’ncı Ma Music Günleri’ne katılım çağrısı
09:22 YDG'li Özken: Gençler için mücadele bir seçenek değil zorunluluk
09:20 Özsavunma diyalektiği: Jin, jiyan, azadî
09:13 Anneler 'adalet' talebiyle Ankara yolunda
09:11 Curnê Reş seçimleri için hukukçulara gözlemci heyet çağrısı
09:10 Bir 'Mezopotamya' orkestrası
09:04 Altına zam imitasyona talebi arttırdı
09:01 'AKP'liler para karşılığında belediyeye işçi aldı' iddiası
09:00 29 MAYIS 2024 GÜNDEMİ
08:39 300 Êzidî daha Şengal’e döndü
08:33 Komisyon: Yeni seçim tarihi belirlenmeli
08:30 Birçok kent için yağış uyarısı
28/05/2024
22:52 14 kurumdan tutsakların yaşam hakkının korunması talebi
22:29 Mûş’ta Gülistan Doku futbol turnuvası başladı
22:20 Curnê Reş’te gençlerden DEM Parti’ye destek
22:17 ‘Direniş haftası’ ilan eden öğretmenler üç gündür nöbette
22:11 Riha'da şüpheli kadın ölümü
21:59 AKP’li Yurdunuseven hasta tutsaklar için ‘canlı bomba’ dedi
21:19 Perî’de yollar seçime 4 gün kala yamalandı
20:40 Sokak hayvanları tasarısına karşı eylem dördüncü gününde
20:25 Gever’de 2 kişi tutuklandı
20:16 İki kez kalp krizi geçiren tutsak ameliyattan sonra nezarethanede tutuldu!
19:26 İsrail saldırılarına karşı mücadele çağrısı
18:54 Perî’de seçim çalışmaları sürüyor: İrademize sahip çıkalım
18:38 Bedrettin Akdeniz mezarı başında anıldı
17:50 İsrail yine Refah’ı vurdu: En az 21 ölü
17:26 Şenyaşar’ın eylemi ziyaretlerle sürüyor
17:19 Taciz faili beraat etti
17:06 Toprağını savunan 75 yaşındaki kadına para cezası
17:01 DEM Partili belediyeden ‘kadın dinlenme evi’ projesi
16:58 Irkçı saldırı davasında sanığa müebbet hapis istemi
16:33 Curnê Reş’te gençler ve emekçilere seçim ziyareti
16:23 Bucak: Yerel ekonomi politikası geliştirilmeli
16:20 DEM Parti’den ağır hasta tutsak Kuday için başvuru
16:16 İkinci Kobanê iddianamesi: Beraat verilen ölümler yeniden dosyada
16:08 Eriş ve beraberindeki gençler tahliye edildi
15:48 ‘Roboskî ile Refah katliamları aynı siyasetin ürünüdür’
15:45 Sondaj kuyularına karşı açılan davada karar bekleniyor
15:18 Köylüler maden için yapılacak ÇED toplantısını engelledi
15:17 6'ncı Ma Music Günleri başlıyor
15:12 Silopiya’da 200 dönümlük buğday tarlası küle döndü