İSTANBUL - Uluslararası komployla Türkiye’ye getirilen PKK Lideri Abdullah Öcalan’ın ilk avukatlarından Eren Keskin, tecridin ilk günlerde başladığını belirterek, "Eğer tecrit kalkarsa coğrafyamızda yeni bir barış filizlenmiş olur” dedi. 

 

Küresel güçlerin ortaklığında gerçekleştirilen uluslararası komployla 9 Ekim 1998’de Suriye’den çıkan PKK Lideri Abdullah Öcalan, 15 Şubat 1999’da Türkiye’ye getirilerek, özel dizayn edilen İmralı F Tipi Yüksek Güvenlikli Cezaevi’ne konuldu. Türkiye’ye getirilmesinin ardından 31 Mayıs 1999’da Ankara 2 Nolu Devlet Güvenlik Mahkemesi’nde başlayan yargılamanın 29 Haziran 1999’da görülen son duruşmasında, Abdullah Öcalan’a idam cezası verildi. Daha sonra ağırlaştırılmış müebbet cezasına dönüştürülen ceza ile Abdullah Öcalan, 25 yıldır İmralı Cezaevi’nde ağır tecrit koşullarında tutuluyor. 

 

Amerikan Birleşik Devletleri’nin (ABD) koordinatörlüğünde şekillenen uluslararası komployla Abdullah Öcalan’ın 15 Şubat 1999’da getirildiği Türkiye’de ateşten günlere sahne oldu. Abdullah Öcalan’ın “İmralı Tiyatrosu” olarak tanımladığı yargılamanın her aşaması, kısıtlamalar ve avukatlara dönük linç girişimleriyle başladı. Sürekli baskılara uğrayan avukatlar, polis, asker ve ırkçı grupların saldırıları, tehditleriyle karşı karşıya kaldı. 

 

Uluslararası komploya karşı protesto eylemlerinin başladığı 16 Şubat 1999’da gazeteciler tarafından aranarak “Abdullah Öcalan’ın avukatlığını alacak mısınız?” sorusu sorulan dönemin İnsan Hakları Derneği (İHD) Genel Başkan Yardımcısı Eren Keskin, daha önce Yeni Yaşam Gazetesi’nde kaleme aldığı yazısında, o dönem herkesin kafasında “Nasıl başlayacak?” sorusu olduğunu söyledi. Eren Keskin, Abdullah Öcalan’ın Türkiye’ye getirilmesinin 5’inci gününde dönemin İHD Genel Başkan Yardımcısı Osman Baydemir tarafından arandığını, yaptıkları görüşmede sadece “Var mısın?” sorusuna, “Varım” yanıtıyla Abdullah Öcalan’ın avukatlığını üstlendiklerini belirtti. 12 avukat ile başlayan müdafiliğin daha sonra arttığını kaydeden Keskin, o günleri “Her yerde ölüm kokusu vardı” diye anlattığı yazısında, insanların sokaklarda linç edildiğini, tehdit naralarının yükseldiğini, açık bir şekilde nefret örgütlendiğini, gazetelerde hedef gösterildiklerini ifade etti. 

 

O dönem bir yandan şiddetin örgütlendiğini, bir yandan da Kürtlerin dayanışmasının açığa çıktığını kaydeden Keskin, avukatların İmralı’ya gidişlerinin “koster bozuk” gerekçesiyle engellenmesiyle tecridin ilk günlerde başladığını hatırlattı. 

 

Eren Keskin, 25’inci yılında uluslararası komployu değerlendirdi, Abdullah Öcalan’ın Türkiye’ye getirilmesinin ardından yaşananları anlattı. 

 

PKK Lideri Abdullah Öcalan’ın uluslararası bir komployla Türkiye'ye getirilmesinin hukuksal çerçevede açıklanamayacağını belirten Keskin, komplo örülürken Abdullah Öcalan'ın birçok ülkeye iltica talebinde bulunduğunu ve başvuruların hiçbir ülke tarafından kabul edilmeyerek Türkiye'ye getirildiğini hatırlattı. Uluslararası güçlerin bu tutumuyla Abdullah Öcalan şahsında tüm uluslararası sözleşmeleri ihlal ettiğinin altını çizen Keskin, “En başından itibaren hem uluslararası hukukun hem de Türkiye’nin kendi iç hukukunun ihlali söz konusuydu. Sayın Öcalan’ın Türkiye’ye getirilmesi, gözaltına alınış şekli, gözaltında yaşananlar ve ardından tutuklanması, hepsi hukuksuz bir şekilde yapıldı. Tutuklanması sonrası hem avukatların hem de kendisinin yaşadıkları da tamamen iç hukuka aykırıdır. Bugün bu hukuksuzluk keyfi engellemelerle hala devam ediyor” diye belirtti.

 

AVUKATLIĞINI ÜSTLENEN İLK İSİMLER 

 

Abdullah Öcalan’ın Türkiye’ye getirilmesinden sonra avukatlığını üstlenen ilk isimlerden biri olduğunu aktaran Keskin, bundan dolayı gazeteciler tarafından sürekli arandıklarını sözlerine ekledi. Abdullah Öcalan’ın Türkiye’ye getirilişini dönemin başbakanı Bülent Ecevit'in yaptığı açıklamadan öğrendiklerini söyleyen Keskin, “İlk duyduğumuzda hepimiz cezaevlerinin önüne gittik. Çünkü büyük bir isyan olabilirdi, hepimiz çok kaygılanıyorduk. Herkes çok şaşkındı, ‘Bundan sonra Kürt sorunu ne olacak? Hukuki anlamda neler yapılacak?’ diye tartışılıyordu” ifadelerini kullandı.

 

KISA GÖRÜŞME, TEK SORU: VAR MISIN? 

 

Abdullah Öcalan'ın getirilişinin 5’inci gününde Osman Baydemir’in kendisini arayarak buluşmak istediğini anımsatan Keskin, “Kimse ne için buluştuğumuzu anlamasın diye çok lüks bir restorana gittik. Komik bir durumdu, çünkü gittiğimiz yer sosyetenin gittiği bir yer. Orayı kimse bizi tanımaz diye seçtik. Çok kısa oturduk, sadece Osman bana ‘var mısın?’ diye sordu. Bende ‘varım’ dedim. Bu kadar. Daha sonra arkadaşları Toplum ve Hukuk Araştırmaları Vakfı’nda (TOHAV) toplantıya çağırdık. İlk olarak 12 avukat bir araya geldik. Ertesi günü Devlet Güvenlik Mahkemesi’ne (DGM) gittik” şeklinde anlattı.

 

DGM SAVCISININ ŞAŞKINLIĞI

 

Ertesi gün dilekçe vermek için Devlet Güvenlik Mahkemesi’ne (DGM) gittiklerini anlatan Keskin, sözlerini şöyle sürdürdü: “Ben Ahmet (Ahmet Zeki Okçuoğlu) ve Osman Baydemir başsavcının odasına girdik, ‘Öcalan’ın avukatlarıyız ve kendisiyle görüşmek istiyoruz’ dedik. Savcı sinirlendi, bize kinle baktı. Sonra elinde dilekçeyle odanın içinde birkaç defa dolaştı. Sonra oturdu, masaya vururcasına dilekçeyi imzaladı, ‘alın götürün’ dedi. Dilekçe işlemini bitirdikten sonra İHD’ye gittik. Dernek çok kalabalıktı ve ikiye bölünmüştü, bir taraf ‘derneği kapattıracaksınız’ diye bize karşı çıkarken, diğer taraf alkışlayıp sloganlar atıyordu. Biz, ‘Avukatız birini savunmak için dernekten izin almıyoruz, herkes gibi Abdullah Öcalan’ın da savunma hakkı vardır’ dedik. Süreç böyle başladı.”

 

İLK AÇIKLAMA VE IRKÇI SALDIRILAR

 

Davayı aldıktan sonra Abdullah Öcalan’la hiç görüşme fırsatının olmadığını dile getiren Keskin, “İHD Genel Başkan Yardımcısı olduğumuz için dernek, ben ve Osman’ın görüşmemizi istemedi. İlk Hatice Korkut ve Ahmet Zeki Okçuoğlu görüştü. Görüşmeden sonra Cağaloğlu’nda bulunan Türkiye Gazeteciler Cemiyeti'nde açıklama yaptık. MED TV açıklamayı canlı vermek istiyordu, imkanlar olmadığı için arkadaşımız İmam Şahin’i masanın altına yatırdık, elinde cep telefonuyla MED TV’ye canlı ses kaydı gönderiyordu. Açıklama yapılırken dışarıda kıyamet kopuyordu. Önceden örgütlenmiş bir grup aleyhimize ırkçı sloganlar, tehdit ve taşlar atıyorlardı. Açıklamadan sonra emniyet müdürünün yanına giderek, koruma istedik. ‘Emniyet müdürü nasıl geldiyseniz öyle gidin’ dedi. Başka bir avukat arkadaş ‘Amerikan Konsolosluğu’nu arayalım, onlar bizi korusunlar’ deyince, paniklediler ve zırhlı araçla bizi oradan çıkardılar. Büyük bir tehlike atlattık” dedi.  

 

6 AY EVLERİNE GİDEMEDİLER 

 

Yaptıkları açıklama sonrası medya tarafından hedef gösterildiklerini anlatan Keskin, “Evimin olduğu binaya boydan boya ‘Ne mutlu Türk’üm’ pankartı asıldı. 6 ay hiç evlerimize gidemedik. Her gün gazetelerde boy boy resimlerimizi yayınlıyorlardı. Özellikle kadın kimliği üzerinden çok saldırdılar. O kadar çok ölüm tehdidi geliyordu ki sonunda Taha Akyol, Milliyet gazetesinde bir yazı yazdı. Yazısında bizler için ‘Onlar avukat görevlerini yapıyorlar. Onlara yapılan saldırılar yanlıştır’ demişti. Akyol’un yazısından sonra bunlar biraz durdu. Sonrasında şunu anladık ki, o saldırılar da bir merkezden yönetiliyordu” diye konuştu.

 

İLK GÜNDEN BAŞLAYAN TECRİT 

 

İmralı’da ilk günden itibaren tecrit politikalarının devreye konulduğunu, bunun “koster bozuk” gerekçesiyle başladığını, günümüzde “disiplin” adı altında verilen cezalarla sürdürüldüğüne dikkat çeken Keskin, bu durumun hiçbir hukuk ve akılla izah edilemeyeceğini söyledi. Abdullah Öcalan ile birlikte tutuklular Hayati Kaytan, Emin Gurban ve Civan Boltan’a verilen “ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası” ile ilgili Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) tarafından verilen ilgili ihlal kararlarının yerine getirilmesi için Özgürlük İçin Hukukçular Derneği (ÖHD), Toplum ve Hukuk Araştırmaları Vakfı (TOHAV), İnsan Hakları Derneği (İHD) ve Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV) tarafından 29 Temmuz’da Avrupa Konseyi (AK) Bakanlar Komitesi’ne yapılan başvuruyu anımsatan Keskin, başvurulara rağmen 2021 yılından bu yana hiçbir değişikliğin yaşanmadığını kaydetti.

 

ULUSLARARASI SESSİZLİK

 

Abdullah Öcalan’ın sadece bir tutuklu olarak değerlendirilmeyeceğini vurgulayan Keskin, uluslararası hukukun bu konudaki sessizliğini eleştirdi. Keskin, “Kendilerine muhalifim diyenler, bu hukuksuzluğa karşı sessiz kalıyor. Kürt siyaseti dışında hiçbir siyasi parti ses çıkarmıyor. O nedenle muhalefettin ve iktidarın aynı politik ideolojinden beslendiğini düşünürsek, bu sessizliğin nedenini anlarız” şeklinde konuştu.

 

‘TECRİT KALKARSA BARIŞ FİLİZLENİR’

 

Tecrit politikalarıyla Kürt sorununun derin bir çözümsüzlüğe itildiğini belirten Keskin, Kürt sorununun uluslararası bir sorun haline geldiğini dile getirdi. Keskin, şunları söyledi: “Sayın Öcalan, Kürt sorunu çözümünde en önemli aktördür. O aktörü sessiz bırakmak, O’nu engellemek, Kürt halkını sessiz ve çözümsüz bırakmaktır. Bugün barışın önündeki en büyük engel devlettir. Bu coğrafyada bir barış olacaksa, devlet isterse olur. Şu anda devlet istemediği için çatışma ortamı devam ediyor. Bu çözümsüzlüğün en önemli merkezi ise İmralı’daki tecrittir. Eğer İmralı'daki tecrit kalkarsa, coğrafyamızda yeni bir barış filizlenmiş olur.”

 

MA / Esra Solin Dal