MEREŞ - Depremzede Döndü Doğan yüzde 95 engelli ve aynı zamanda kanser hastası. Doğan, çadırda kalamadığı için ağır hasarlı evinde kalmak zorunda. 

 

Mereş’in Afşin ilçesine bağlı Çoğulhan Mahallesi, sadece depremin değil, Afşin-Elbistan Termik Enerji Santrali’nin yarattığı enkazın da altında da kaldı. Çoğulhan Mahallesi, hemen girişinde yer alan ve 1984 yılında üretime başlayan Afşin-Elbistan A Termik Santrali ile çıkışında yer alan 2004 yılında üretime başlayan Afşin Elbistan B Termik Santralleri’nin zehirlediği bölgede, bu kez depremle yerle bir oldu. 

 

SANTRALLER NEFESSİZ BIRAKTI 

 

Santrallerin inşa edilmesinden önce sinema, eczane, fırın gibi birçok işletmenin olduğu ve 10 bin nüfusa sahip Çoğulhan’da, santralin inşa edilmesinin ardından nüfus 949’a düştü. 

 

Çevreci sivil toplum örgütü Greenpeace, Afşin ve Elbistan’da hava kirliliğinin Dünya Sağlık Örgütü limitinin 16 kat üstünde olduğunu açıklamıştı. Elektrik Üretim Anonim Şirketleri’ne (EÜAŞ) yönetiminde bulunan A santralinin 2018 yılında Çelikler Holding’e satılması ile birlikte yasal mevzuatların uygulanması da tamamen sona erdi. Bölgede bulunan ekoloji örgütleri, yıllardır baca filtresinin yapılacağının söylendiğini ancak bunun oyalama ve aldatmacanın ötesine geçmediğine dikkat çekti. Filtresiz bacalar kentte birçok insanın kansere yakalanmasına neden oldu. 

 

DEPREM ENKAZA ÇEVİRDİ 

 

Yıllarca santrallerin zarar verdiği mahallede yaşamaya çalışan insanlar bu kez depreme karşı hayatta kalmaya çalışıyor. Mahallede birçok yapı yıkıldı, birçoğu da ağır hasarlı. Gidecek yeri olmayanlar bu ağır hasarlı evlerde kalmaya devam ederken, çadır temin edenlerde çadırlarda barınıyor. 

 

HEM ENGELLİ HEM KANSER HASTASI 

 

Çoğulhan Mahallesi’nde yaşayan ve evi depremde ağır hasar gören 52 yaşındaki Döndü Doğan, santraller sonucunda kansere yakalananlardan yalnızca biri. 

 

3 yıl önce kansere yakalana Döndü Doğan, Çoğulhan’dan hava kirliliğinden dolayı bir yıl önce Afşin'e yerleşti. Depremle birlikte Doğan’ın Afşin’de yaşadığı ev ve Çoğulhan’da bulunan evi ağır hasar aldı. Doğan, eşi, oğlu, gelini, torunları ve zihinsel engelli ablasıyla birlikte Çoğulhan’da bulunan ve hakkında yıkım kararı verilen annesinin evine geçti. 

 

Elbistan depremine yakalandığında yürüyemediği için evden çıkamadığını eşinin yardımıyla dışarı çıkabildiğini belirten Doğan, “Eşim Nurettin beni sırtına alarak evden çıkardı. Afşin’de herkes aşağıya indi, en son biz evden çıktık. Afşin’deki eve girmemiz yasak” diye belirtti. 

 

HASARLI EVDE KALIYOR 

 

Çoğulhan’daki evin de hasar gördüğünü ancak çadırların soğuk olduğunu bu nedenle hasarlı evde kalmaya devam ettiğini anlatan Doğan, “Yürüyemiyorum, ellerim de tutmuyor. Artçı depremlerde tek başıma dışarı çıkamıyorum. Çadırlar soğuk kalamıyorum. Klozet olmayınca da lavaboya da gidemiyorum” sözleriyle yaşadığı sorunları sıraladı. Beyninde tümör tespit edilen Doğan, “ Burada yatıyoruz ama burası da ağır hasarlı. Uyku uyuyamıyorum. Ben deprem oldu mu kaçamıyorum, dışarı çıkamıyorum. Ben zaten hava kirliliğinden böyle oldum. Şimdi de sular kirli akıyor. Bunlar beni olumsuz etkiliyor” diye konuştu. 

 

EVDE DEPREMDEN, ÇADIRDA ZEHİRLENMEKTEN KORKUYOR 

 

Doğan’ın temel olarak hijyene, ısıya, temiz ve rahat şekilde girip çıkacağı bir lavaboya ihtiyacı var. Çadırda sağlıklı koşulları sağlanamayan Doğan, taleplerini şöyle dile getirdi: “Ben soğuğa hiç gelemiyorum. Bir hasta olarak barınabileceğim bir yer istiyorum. Hasta olmasam her türlü ihtiyacımı karşılarım. Lavaboya bile tek başıma gidemiyorum. Geçen çadırdaki sobanın borusu rüzgardan düşmüş. İçeride boğulabilirdim. Evde depremden, çadırda zehirlenmekten korkuyorum.” 

 

Doğan’ın ardından eşi Nurettin Doğan anlattı. Doğan, evi boylu boyunca saran çatlakları göstererek, bir yandan da sitemde bulundu. Doğan, “Eşimin bakımı çok zor. İhtiyacı olan şeylerden bir tanesi bile yok. Bir kanser hastası 5 kişi ile aynı çadırda kalabilir mi? Biz konteynere da başvurduk ama verilmedi. Benim hastam çadırda kalamaz. Temiz ortamda kalacak, rahatça lavabosuna götürüp getirebileceğiz. Burada bunların hiçbiri yok. Kaderimiz ile baş başa bırakılmış vaziyetteyiz” siteminde bulundu. 

 

EVİN SUYU ÇAMURLU AKIYOR

 

Döndü Doğan’ın bir diğer sorunu ise kanser hastaları için gerekli besin maddelerine ulaşamaması. Yeşillik ve süt ürünleri tüketmesi gereken Doğan'a verilen yardımda ise sadece kuru gıda mevcut. Yanı sıra evlerinde çamurlu su akan Nurettin Doğan, bu duruma “Kanser hastasına verilen gıda budur” diyerek tepki gösterdi. 

 

MA / Yüsra Batıhan