Okul öncesi eğitim, ilköğretim ve ortaöğretim düzeyinde toplam 18 milyon 85 bin 943 öğrenci, kantinlerdeki fiyat artışından kaynaklı yeterince beslenemezken, eğitim maliyetlerinin artışı ise aileleri zor durumda bıraktı. 

 

Özel okulların artan fiyatlarının yanı sıra ücretsiz eğitimin verilmesi gereken devlet okullarında okuyan öğrenciler de artan kantin fiyatları, eğitim masrafları ve velilerinden “aidat, temizlik gideri” adı altında istenen ücretler ailelerin bütçesini zorluyor.

 

Öğrenci Veli Derneği (Veli-Der) üyesi olan Hakan Eken ve Hülya Daran, ekonomik krizden kaynaklı çocuklarının beslenme, eğitim, ulaşım ve okul ihtiyaçlarını karşılamakta zorlandıklarını anlattı. Yaşanan pahalılıktan iktidarı sorumlu olduğunu hatırlatan Eken ve Daran, yaşadıkları sorunları Mezopotamya Ajansı (MA) ile paylaştı. 

 

‘DEZENFEKTANDAN TUVALET KAĞIDI GİDERİ İSTENİYOR’

 

Artan ekonomik krizin savaşla birlikte daha da derinleştiğine dikkati çeken Eken,“Çocukları kurslara gönderiyoruz ve kurs ücretleri bile her yıl katlanarak daha da artıyor. Okul hayatında da özellikle ergenlik dönemindeki çocuklar, ciddi sıkıntılar yaşıyor. Çocuklarda ne kadar bilinç oluştursak bile birtakım şeylere her zaman özeniyorlar. Çocukların her istediğini gerçekleştirme imkanımız olmuyor. Kamu ve özel okulların imkanları her şekilde kısıtlı. Okul yönetimleri sürekli velilerden destek istiyor. Dezenfektandan tuvalet kağıdına kadar giderlerin ücreti velilerden isteniyor. Okullarda sosyal aktiviteler çok kısıtlandı. Bunların eksikliği, çocukları hayal dünyasına sürüklüyor ve gerçeklikten uzaklaştırıyor” diye konuştu. 

 

‘EN LÜKS YEMEK TOST OLDU’

 

“Çocuğuma vereceğim en lüks yemek tost oldu” diyen Eken, “Bazı şeylerden kısarak çocuğun haftalığını yetiştirmeye çalışıyorum. Üniversiteye giden oğlum da artık kendine iş bulmak zorunda kaldı. Ek işlerde çalışıyor. Temel sorun, iktidarın yönetememe sorunudur. Eğitim ve sağlık başta olmak üzere, sınırlı kaynaklar nedeniyle kriz daha da derinleşti. Devlet, hiçbir öğrenciyi açıkta bırakmayacak kaynaklara sahip ama bunu yapmıyor” diye belirtti. Beslenmenin önemli bir gereklilik olduğunu ifade eden Eken, “Büyüme aşamasında olan çocukların hem dönemsel gelişim hem de zihinsel gelişimi için dengeli ve yeterli miktarda beslenebilmesi gerekiyor. Buna ailelerin gücü yetmiyor, bu ancak okullarda tamamlanabilir” dedi. 

 

‘ULAŞIM ÖĞRENCİLER İÇİN ÜCRETSİZ OLMALI’

 

Birçok okulda hala yemekhanenin olmadığını belirten Eken, “Gösteri ve şov amaçlı yapılan bütün giderler, öğrencilere harcanmalı. Öğrencilerin yemeklerini karşılayabilecek bir düzeyin olması gerekiyor” diye aktardı. Ulaşım konusuna da değinen Eken, şöyle devam etti: “Öğrenciler için ulaşımın da ücretsiz olması gerekiyor. Pandemi sonrasında da ekonomik sıkıntılar yaşayan birçok aile, çocuklarını okullardan çıkarma kararı aldı. İktidar eğitimli insana ihtiyaç duymadığı için de sorunlara göz yumuyor. Eğitimde dağınıklığın ortadan kaldırılması gerekiyor. Toplumun ihtiyacına göre okul planlaması yapılmalıdır.” 

 

‘AİLELER ÇARESİZ’

 

Velilerin, çocuklarına yeterli harçlık veremediğini dile getiren Hülya Daran da “Öğrencilerde sağlıklı, yeterli ve dengeli beslenememekten kaynaklı pek çok sağlık sorunu ortaya çıkıyor. Bu durum aileleri oldukça üzüyor. Aileler, gelirleri-giderlerini karşılamadığı için çaresizlik içinde ne yapacaklarını düşünüyorlar. Ciddi bir çaresizliğin yaşandığını söylemek mümkündür. Kriz hali, çocukların ve ailelerin psikolojilerini ciddi anlamda bozdu. TÜİK’in 2020 verilerine göre, Türkiye'deki çocukların yüzde 32’si yoksul hanelerde yaşıyor ve yüzde 34’ü çeşitli maddi yoksunluk türlerine maruz kalıyor. İktidarın yönetememe krizi ve Kovid-19’dan sonra gelen yoksulluk ve açlık bu durumu daha da derinleştirdi” diye konuştu. 

 

‘EĞİTİMİN HER İHTİYACI KARŞILANMALIDIR’

 

Kovid-19’la başlayan uzaktan eğitime çocukların erişemediğine değinen Daran, sözlerini şöyle tamamladı: “Ekonomik krizle derinleşen eğitimdeki fırsat eşitsizliği birçok soruna neden oldu. Ekonomik kriz ve artan yoksulluk, gelişim çağındaki çocukların, temiz suya erişiminde, dengeli düzenli beslenmesinde de büyük sorunlara neden oldu ve bu sorun da derinleşerek devam ediyor. Çocuklara ücretsiz yemek, ücretsiz ulaşım hizmeti kamusal olarak sağlanmalıdır. Eğitimin her kademesi ve ihtiyacı, her öğrenci için karşılanmalıdır. Kamusal, laik, bilimsel, parasız eğitim talebi vazgeçilmezdir.” 

 

Öğrencilerden 15 milyon 194 bin 574'i resmi, 1 milyon 310 bin 605'i özel ve 1 milyon 580 bin 764'ü ise açık öğretim kurumlarında okuyor.