İnsan Hakları Derneği (İHD) hazırladığı rapora göre 605’i ağır hasta olmak üzere toplam bin 605 tutuklu bulunuyor. Bu hasta tutuklulardan 38’i acil tahliye edilmesi gereken hasta tutuklular arasında bulunuyor. İHD’nin hasta tutuklular listesinde bulunan bazı tutuklular yaşamını yitirirken, listede adı olan Civan Boltan ağır ve zor günler geçiriyor. 

 

ELİNİ VE GÖZÜNÜ KAYBETTİ

 

Boltan, sosyolojik bir olguya dönüşen ve kamuoyunda uzun süre tartışılan “taş atan çocuklardan” biri. Kürt siyasallaşmasının üçüncü kuşağı olarak tanımlananlar arasında olan Boltan, arkadaşları gibi zaman içinde öfkesi politik bir tutuma dönüştü. Boltan, çocuk yaşta defalarca gözaltına alınması, işkence ve kötü muameleyle karşılaşması onu bir yol ayrımına getirdi. Reşitliğinin arifesinde yönünü dağlara veren Boltan, bir çatışmada, öldü sanılarak konulan ceset torbasıyla hastaneye kaldırıldı. Hastane morgunda gözlerini açan Boltan, tedavi altına alındı. Hayata döndürülen Boltan, bir elini, bir gözünü kaybederken beyninde bir şarapnel parçasıyla yaşama tutundu. 

 

AİHM İHLAL KARARI VERDİ

 

Şimdi 30 yaşında olan Boltan, Diyarbakır 9’uncu Ağır Ceza Mahkemesi tarafından “devletin birliğini ve bütünlüğünü bozmaktan” ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına çarptırıldı. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, “tahliye imkanı olmaksızın bir kişinin cezaevinde tutulmasının işkence ve kötü muamele yasağının ihlali olarak değerlendirdiği ihlal kararlarından birini Boltan için verdi. Türkiye’den bu yönde yasal düzenleme yapmasını tavsiye etti. Ancak aradan geçen süre rağmen Türkiye bu konuda adım atmadı. 

 

Bolu F Tipi Yüksek Güvenlikli Cezaevi’nde tutulan Boltan’ın sağlık durumu gün geçtikçe kötüleşirken, bu konuda yapılan başvuruda, “cezaevinde kalamaz raporu” verildi. Ancak Adli Tıp Kurumu (ATK) aksi yönde bir rapor düzenlemesi nedeniyle Boltan’ın tahliye edilmesinin önü kapatıldı. 

 

ANNESİ ADALET NÖBETÇİSİ

 

Cezaevlerinden çıkan cenazelerden kaynaklı hasta tutukluların aileleri endişe içinde. Bundan kaynaklı 16 Kasım 2021’de Diyarbakır’da Adalet Nöbeti başlatıldı. Civan Boltan’ın annesi Nazime Boltan da bu nöbet eyleminde yer alanlardan biri. Adaletin olmadığını her geçen gün açık bir şekilde gördüklerini dile getiren anne Boltan, “Eğer hak, hukuk adalet olsa idi cezaevinde hasta ve infazları yakılan tutuklular olmayacaktı” dedi.  

 

Adalet olmadığı için “Adalet Nöbeti” başlattıklarını dile getiren anne Boltan, “Özellikle hasta ve infazları yakılan tutukluların serbest bırakılması için, Diyarbakır Barosu’nda başlattığımız eylemi daha sonrasında bu adalet arayışımızı kurumlar önüne taşıdık. Fakat adı üzerinde olan adalet arayışımız her defasında sesimizi bastırmak için ellerinden geleni yapıyorlar. Eylemimize destek vermek için gelenlerde her defasında engellemelerle karşı karşıya kalarak, bizimle birlikte olmaları engelleniyor” diye konuştu. 

 

TEDAVİ EDİLMİYOR

 

Ağır hasta tutuklulara “cezaevinde kalabilir” raporu vererek eleştirilerin odağında olan ATK’nin oğlu için de aynı yönde rapor düzenlediğini hatırlatan anne Boltan, “Oğlunun bir eli yok, sol gözü görmüyor, sağ gözünde ise görme yetesi az, başında ve vücudun çeşitli yerlerinde şarapnel parçaları var. Bunca hastalıklarına rağmen sadece sembolik olarak hastaneye götürülüyor. Herhangi bir tedavi yapılmadan geri getiriliyor.  3 ay karantina da bırakılıyor. Bu da onun için bir rahatsızlık vermekten öte bir şey değil. Böylesi hastalığı olan biri nasıl oluyor da cezaevinde kalabilir raporu veriliyor. Bu sadece benim oğlum için verilen bir rapor değil, bu durumda olan binlerce tutuklu var. Mehmet Emin Özkan durumunu televizyonda gördük. Çantasını eline vermişler ve gardiyanların koluna girerek yürüyebilen bir kişidir. Eğer adalet olsaydı bu şekilde cezaevinde kalabilir miydi?  Zamanında bırakılmayan hasta tutuklular daha sonrasında tahliye edilen tutuklular birkaç gün sonra yaşamını yitiriyor” şeklinde konuştu.

 

GÖRÜŞE GİDEMİYOR

 

Oğlunun 9 yıldır cezaevinde olduğunu sadece ilk 2 yıl Diyarbakır’da kaldığı sürede evladını rahatça görebildiğini aktaran Boltan, “Oğlum uzak yere sürgün edildi. Yolun uzak olması ve 4 yıldır sağlık sorunlarımdan dolayı görüşüne gidemedim. Oğlumun Diyarbakır’a getirilmesi için defalarca dilekçe verdik, fakat dilekçelerimiz sonuçsuz kaldı” bilgisini paylaştı. 

 

‘EMPATİ KURSUNLAR’

 

Hasta tutukluların serbest bırakılması için Adalet Bakanlığı ve Cumhurbaşkanı’na seslenen Boltan, şunları söyledi: “Onlarında çocukları var ve hastalandığında nasıl çocuklarına koşuyorlarsa biran bizim içinde empati kursunlar. Bizde çocuklarımızın peşinde koşuyoruz fakat her defasında biz engelleniyoruz. Bizim tek isteğimiz hasta tutukluların tahliye edilmesidir. Bizler çocuklarımızı tedavi etmek istoruz. Her ne olursa olsun yaşamımın son nefesine kadar çocuklarımızın arkasında ve mücadelelerinin yanında olacağız. Çocuklarımız kötü bir şey yapmadılar toprağı için mücadele ettiler. Civan’ım için neresi olursa olsun ya ben yada babası adalet tutmaya devam edeceğiz. Tüm tutuklu yakınlarını bu nöbet eylemi etrafında kenetlemeye çağırıyorum.  Artık bize bu işkence ve acıyı yaşatmasınlar bir an çocuklarımız serbest bırakılsın.” 

 

‘16 YAŞINA KADAR BABASIZ BÜYÜDÜ’

 

Oğlunun cezaevine girdiği 9 yıllık süre boyunca göndermiş olduğu fotoğraf albümüne göz atarken duygulanan anne Boltan, duygularını şöyle anlattı: “Civan’ımı kuş gibi büyüttüm. 14 yaşında Amed getirdim. Son anıma kadar onun mücadelesinin takipçisi olacağım. Ben onu babasız büyüttüm. 4 yıldır Civan’ımı göremedim.”

 

Başlattıkları Adalet Nöbeti’ni, ülkeye hak, hukuk ve adalet sağlanıncaya kadar sürdüreceklerini ifade eden Boltan, “Biz biliyoruz ki cezaevlerinde bulunan tutuklulara adalet gelmeden hiçbir şekilde adalet sağlanamayacak. Gelecekse bir adalet bunun başlangıcı hasta ve infazı yakılan tutuklular bırakılması ile başlayacak” dedi.

 

MA / Mehmet Güleş