Van’da geçim kaynaklarının başında gelen hayvancılık, zor günlerden geçiyor. Hayvancılık ile uğraşanların devletten destek alamadığı kentte, yayla yasaklarından kaynaklı hayvan sayında son yıllarda yaşanan azalmanın, ülkede yaşanan ekonomik kriz ve zamlarla birlikte hızlandığı belirtildi. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) verilerine göre, Van’da, 3 milyon 166 bin küçükbaş, 197 bin de büyükbaş bulunurken, yem ve saman ücretlerinin katlanması kentteki besicileri etkiledi. Yüksek maliyetin hayvancılığa olan etkisi karşısında besiciler, zamların artarak devam etmesi durumunda binlerce insanın besiciliği bırakacağını ifade ediyor. Hayvan pazarına gelen besiciler, zamlarından dolayı hayvanlarını satmak zorunda kaldıklarını belirtiyor. 

 

 

BÖYLE GİDERSE BIRAKACAKLAR 

 

Besici Burhan Yaşar, 10 yıldır besicilik yapıyor. Büyükbaş hayvanlarını satmak zorunda kaldığını belirten Yaşar, zamlardan dolayı sıkıntılar yaşadıklarını söyledi. Yaşar, “Eskiden 100 büyükbaş bakıyordum, şimdi 10 tane var. Elimde kalan inekleri satmak için bir haftadır Başkale ilçesinden hayvan pazarına geliyorum. Her gelişimde nakliyeye bin TL para veriyorum. Besicilik yapacak gücüm kalmadı. Geçen yıl 50 kiloluk yemin torbası, 100 TL iken; bu yıl 250 TL olmuş. Beyaz samanın 1 tonu geçen yıl 500-600 TL arasında iken, bu yıl bin 500 TL oldu. Bunun yanında hayvan fiyatları da sürekli düşüyor. Geçen yıl 6 bin TL’ye sattığım ineğin fiyatı şu an 3 bin 500 TL. Yıllardır hayvancılık yapıyorum ilk defa böyle bir şey görüyorum. Eğer böyle giderse bu işi bırakırım” diye konuştu.  

 

‘İKTİDAR SORUNU ÇÖZEMEZ’

 

Ekonomik krizin nedeninin iktidarın yanlış politikalardan kaynaklandığını ifade eden Yaşar, iktidarın ekonomik sorunları çözeceğine de inanmadığını söyledi. 

 

Zamlardan dert yanan besici Eyüp Çınar, günlük bir büyükbaş hayvan masrafının kendilerine 70 TL’ye mal olduğunu belirterek, “Geçen yıllar durumlar çok iyi olmasa da bu yıl gibi değildi. Geçen yıl yemin torbasını 70-80 TL arasında alıyorduk, şimdi ise 200-300 TL arası olmuş. Yeşil samanı 500 TL’ydi, şimdi bir tonu 3 bin TL oldu. Artık hayvan beslemek zarar ettiriyor, çünkü hayvanları beslemek için para yetmiyor. Hayvan fiyatlarında artış yokken, yem ve saman fiyatlarında yaşanan artış bizi kötü etkiliyor. Hayvancılık dışında başka bir gelirimiz yok” dedi.  

 

HAYVANLARINI SATTI

 

Van’da 20 yıldır besicilik yapan Ferhat Aslan ise, zamlardan dolayı beslediği büyükbaş hayvanları sattı. Büyük bir kriz yaşandığını ifade eden Aslan, “Ne hayvan alınabiliyor ne de satılabiliyor. İnsanlarda para kalmamış. Geçen yıllarda günde 50-60 hayvan satıyordum, şimdi haftada 100 koyun satamıyorum. Evde dört kişiyiz, bu işi bırakırsam aç kalırım” dedi. 

 

NE ALDIYSA ZARAR 

 

Besici Mehmet Emin Er, geçen yıl 400 koyun, bu yıl ise 10 koyun beslediğini ifade ederek, şunları söyledi: “Koyunların yemini ve samanını almaya gücüm yetmiyor. Bu yıl ne aldıysak zarar ettik. Mazotun litresi 7 TL’ydi, 15 TL oldu. 8 kişilik bir aileye besicilik yaparak bakıyorum. Evinim elektrik faturası geçen ay bin 52 TL geldi. Sadece ampuller, televizyon, buzdolabı, çamaşır makinesi kullanıyoruz. Bu durumu insanlara reva görmesinler. Bu işi bırakamam, yoksa aç kalırım.” 

 

KAYNAKLAR SAVAŞA 

 

İktidarın ülkedeki bütün kaynakları savaşa yatırdığı için ekonomik krizin çıktığını belirten Er, “Bu ekonomik krizin iktidarın ekonomideki yanlış politikalarından kaynaklanıyor. 40 yıldır ülkede bir savaş var ve devlet barışı sağlamıyor. Devlet, bütün kaynaklarını savaşa yatırıyor. Biz artık bu savaşı istemiyoruz” diye konuştu.

 

YOLSUZLUK 

 

İktidarının yolsuzluk yaptığı için ülke ekonomisinin kötüye gittiğini belirten Ahmet Mete de şöyle konuştu: “Bu yıl 18 litrelik ayçiçeği yağın fiyatı 500 TL olmuş, 50 kiloluk un torbası 350 TL’ye satılıyor. Sabahtan akşama kadar buradayız ama 10 TL bile kazanamıyorum. Yazın 100 koyun satın aldım ama hiçbir kar elde edemedim ve koyunları zararına sattım. Ağustos ayından bu yana 100 koyuna 50 bin TL yem aldım. Bu durumun sorumlusu ülkeyi yöneten AKP ve MHP iktidardır. Bu iktidar, beğenmediği kim varsa ona savaş açıyor. Ülkenin bütün kaynaklarını bu savaşa harcıyorlar. Eğer tezkereler çıkarıp savaşı tercih etmeseydiler, ekonomi bu durumda olmazdı. Bunun yanında yandaşa, sermayedarlara ve yakınlarının şirketlerine sürekli halkın parasını aktarıyorlar. Ayakkabı kutularında saklanan dolarları bütün dünya gördü. Böyle olduğu sürece ekonomi daha çöker.” 

 

MA / Hakan Yalçın