İskenderun T Tipi Kapalı Cezaevi'nde uzun süredir tedavi edilmeyen hasta tutuklu Efrînli Bangi Mohamed (33), 12 Kasım'da yaşamını yitirdi. Ailesi ve cezaevinde onu ziyaret eden avukat Mehtap Sert’in anlatımları, yaşanan hak ihlalleri sonucu Bangi Mohamed’in nasıl ölüme terk edildiğini gözler önüne serdi. 

 

Halep'te yaşayan Bangi Mohamed, 2013 yılında annesi, babası ve 4 kardeşiyle Hatay'ın Dörtyol ilçesine göç etmek zorunda kaldı. Dörtyol'da tarım işçisi olarak çalışan Bangi Mohamed, mide ve bağırsak rahatsızlığı nedeniyle ameliyat oldu. Mohamed’in mide ile bağırsaklarının yarısı alındı. Daha sonra “örgüt üyeliği” iddiasıyla 1 Ocak’ta gözaltına alınan Mohamed, çıkarıldığı mahkemece tutuklandı. Yargılama sonucunda “örgüt üyesi” olduğu gerekçesiyle Mohamed’e 6 yıl 3 ay hapis cezası verildi. 

 

Mohamed, bir süre kendisi gibi ağır hasta tutuklu olan İsmail Tamboğa ve Sıddık Güler ile aynı koğuşta kaldı. Hastaneye sevki yapıldıktan sonra hasta tutukluların yanından alınıp tek kişilik bir koğuşa alınan Mohamed, mide ve bağırsak hastalıkları devam ederken, tekerlekli sandalyeye bağlı kaldı. Tutukluluk süresinde 3 kere ameliyat geçiren Mohamed’in iç organları su toplarken, hastalıklarından kaynaklı idrar kaçırma gibi sorunlar yaşamaya başladı. Birçok hastalığı olmasına rağmen tam teşekküllü bir hastanede tedavi edilmeyen Mohamed, 12 Kasım’da bulunduğu cezaevinde yaşamını yitirdi. 

 

TAZİYE KURAMADILAR

 

Mohamed’in ailesi, 12 Kasım’da cezaevi yönetimi tarafından arandıklarını ve ölüm haberini aldıklarını söyledi. Mohamed’in bir ihbar sonucu tutuklandığını hatırlatan aile, ölümünden bir hafta önce cezaevine gittiklerini belirtti. Aile, Mohamed ile son görüşmelerini şöyle anlattı: “Bize, ‘Durumum çok kötü. Cezaevinde sebepsiz yatıyorum ve suçsuzum. Beni buradan çıkarın. Burada zulüm görüyorum’ dedi. Oğlum ameliyat olmuş ve kısmen iyileşmişti. Daha sonra hüküm yedi. Cezaevinde ilaçları verilmediği için durumu kötüleşti ve öldü. Otopsi işlemleri sonrası cenazeyi teslim aldık. 13 Kasım'da Efrîn’e götürüp Hacihese köyünde toprağa verdik. Defin işlemlerinden sonra Dörtyol’a geri döndük. Taziyemizi bile kuramadık" diye belirtti.  

 

TEDAVİ BAŞVURUSU

 

Mohamed’i en son ziyaret eden İnsan Hakları Derneği (İHD) İskenderun Şubesi Hapishaneler Komisyonu üyesi avukat Mehtap Sert, tedavi sürecinde ilaçların verilmediğini söyledi. Sert, Ağustos ayında aynı koğuşta kalan diğer tutukluların, Mohamed'in tedavi edilmesi için başvuruda bulunduklarını ifade ederek, bu başvuru sonrası cezaevinde görüşme gerçekleştirdiklerini belirtti. 

 

Sert, şöyle devam etti: "Tutuklular, mazgaldan gardiyanları çağırıyor, ancak gardiyanlar dinlemiyor. ‘Biz STK’miyiz, bize neden başvuruyorsunuz?' diye bir beyanda bulunuyorlar. Hastaydı, Türkçe bilmediği için arkadaşı başvuru yapmıştı. Bu başvurunun üzerine biz hastaneye götürülmesi için talepte bulunduk. Bu talebi karşılandı ve hastaneye götürüldü.”

 

ÖLÜM RAPORU GELMEDİ 

 

Hastane dönüşünde Mohamed’i ziyaret ettiklerini belirten Sert, “Geçici koğuşa konulduğunu, kişisel ihtiyaçlarını karşılayamadığını tespit ettik. Çünkü midesinde bir kitle vardı. Bu kitleden kaynaklı midesinin yarısı alınmıştı. Bağırsaklarının yarısı alınmıştı. Bacakları tutmuyordu, ellerini kullanamıyordu. Ağzı eğilmişti. Vücudunun değişik yerlerinde, özellikle gözünün üstünde, alnında, boynunda ilginç şişlikler vardı. Oturduğu yerde idrarını kaçırıyor, ıslaklıkla bunu fark ettiğini söylemişti. Yemek yiyemediğini, çünkü tabaktaki yemeği ağzına götüremediğini beslenemediğini ifade etmişti. 178 boyunda, 47 kiloya düşmüştü. İHD tekrar tahliyesi için başvuru yaptı. 1 Kasım'da TBMM İnsan Hakları Komisyonunda çalışan HDP Milletvekili Fatma Kurtulan ile HDP Milletvekili Tülay Hatimoğulları, cezaevini ziyaret ederek Mohamed’in sorunlarının çözülmesi için cezaevinden çeşitli taleplerde bulundular. Ancak taleplerin karşılanması için süre yetmedi. 12 Kasım’da onu kaybettik. Mohamed yaşamını yitirdikten sonra Adana Adli Tıp Kurumu’na gönderildi. Ancak adli tıptan kati rapor gelmediği için ölüm nedeni şimdilik bizim tarafımızdan kalp krizi olarak biliniyor" diye konuştu. 

 

İskenderun T Tipi Cezaevi’nde en ciddi sorunlardan birinin hasta tutukluların ilaçlarının verilmemesi olduğuna vurgu yapan Sert, “Mohamed de bundan şikayetçiydi. Düzenli olarak ilaçlarının verilmediğini ve ağrılarının çok olduğunu söylüyordu” şeklinde konuştu.  

 

'SÜRECİN TAKİPÇİSİ OLACAĞIZ’

 

İskenderun Cezaevi’nde şuanda 4 ağır hasta tutuklunun daha olduğunu aktaran Set, “Bunlardan İsmail Tamboğa için Diyarbakır T Tipi Cezaevi’ne nakil kararı geldi. Hasta tutukluların tedavileri yapılmaya çalışılıyor ama doğru teşhis konulamıyor. Doğru teşhis konulamadığı için verilen ilaçlarla iyileşme gerçekleşmiyor. Sorunlardan biri de verilen yemeklerin yetersiz oluşu. Sadece pirinç pilavı ve makarna verildiği, sulu yemeklerin yalnızca bir kepçe verildiği, bu sebeple güçten düştükleri belirtilmişti. Bu konu ile ilgili de cezaevi ile görüştük ama hala bir gelişme katledilemedi. Biz sürecin takipçisi olmaya devam edeceğiz. Mohamed'in kesin ölümü açıklandıktan sonra gerekli başvuruları yapmaya devam edeceğiz" diye konuştu. 

 

HASTA TUTUKLULAR 

 

İskenderun T Tipi Kapalı Cezaevi’nde hasta tutuklu olarak İsmail Tamboğa, Sıddık Güler, N.Ö. ve Ş.Y. ile annesiyle birlikte kalan 2 yaşındaki A.Ö. adlı çocuk bulunuyor. 

 

MA / Hamdullah Yağız Kesen