Meclis Plan ve Bütçe Komisyonu’nda Ticaret Bakanlığı ve bağlı kuruluşların bütçelerine dair görüşmeler sürüyor. Usul tartışmasıyla başlayan bütçe görüşmelerinde, Halkların Demokratik Partisi’nin (HDP), Milli Savunma Bakanlığı’nda bütçenin hızla bitirilmesine dair eleştirileri öne çıktı.

 

Komisyonun HDP’li üyesi Garo Paylan, bakanlara sorulan sorulara hala yanıt gelmediği, yazılı verilecek cevaplara dair sürenin kısaltılması ve cevaplarında bir an önce gönderilmesine ilişkin uyarı yapılmasını talep etti. Paylan, ayrıca dün bütçe komisyonunun hızlıca bitirilmesini eleştirdi.  

 

‘İŞGAL’ RAHATSIZLIĞI 

 

AKP’li Ekrem Çelebi de muhalefet milletvekillerinin bakanlara yönelik eleştirilerde kullanılan dilden rahatsız olduğunu söyledi. Çelebi, eleştirilerde devletin küçük görülmemesi gerektiğini ve algı oluşturulmamasını istedi. Çelebi, komisyonda sarf edilen “işgal”, “savaşçı” sözlerinden rahatsızlığını dile getirdi.

 

DEVLET TARTIŞMASI 

 

Çelebi’nin sözlerine, CHP’li Mehmet Bekaroğlu, “İnsanı da yaralamayalım. Sadece devlet değil, insan da önemlidir” diye yanıt verdi. CHP’li Emine Gülizar Emecan da komisyonda olmadıkları bir anda partilere haber verilmeden hızlıca soru-cevap bölümüne geçilmesini eleştirdi. Emecan, “Muhalefetin sözünü söylemesinin bir engelleme şeklidir” dedi.

 

HDP’li Necdet İpekyüz de eleştirilere dair AKP’li Çelebi’nin sözlerine şöyle yanıt verdi: “Hükümet olarak eleştirilerimi direkt çekip devlete getirip, devleti kutsamak ‘susun’ demektir. Başka bir şey değil. Her şeyi oraya sığdırmak aslında kamuflajdır, maskelemektir. Devlet yurttaş için vardır.”

 

Yeniden söz alan HDP’li Paylan, “Şimdi ben, burada Sayın Bakanı eleştireceğim değil mi, Sayın Mehmet Muş'u? Çünkü tercihleriyle ilgili eksik gördüğüm yerleri eleştireceğim, doğru gördüğüm yerlerde kendisine teşekkür edeceğim. Şimdi, bu bakış devlete saldırmak mı, devleti küçük görmek mi, devleti hakir görmek mi veya devlete kin nefret kusmak mı? Değil” diye konuştu.

 

EN FAZLA KÜRT PARTİSİ AKP! 

 

Söz alan AKP’li Ekrem Çelebi, AKP gelmeden önce Türkiye’de Kürtçe konuşulamadığını iddia ederek, Erdoğan’ın son Batman ziyaretinde Kürtçe şarkılarla karşılandığını söyledi. Çelebi, şu anda en fazla Kürt partisinin AKP olduğunu savundu. AKP’li Uğur Aydemir de, iktidarın Suriye ve Afganistan politikalarında “işgalci” olarak adlandırılmasının doğru olmadığını ve uluslararası hukuktan kaynaklanan hakların kullanıldığını savundu.

 

Aydemir’e karşı çıkan HDP’li Muazzez Orhan, “O topraklar başka ülkenin toprakları değil mi? Türkiye toprakları bizim ülkenin toprakları. Başka bir ülkenin toprağına girmek” ifadelerini kullandı. 

 

Yapılan tartışmaların ardından söz alan Ticaret Bakanı Mehmet Muş, doğal gaz ve elektrik fiyatlarındaki artışların üçüncü çeyrek itibariyle tedirgin edici seviyelere yükseldiğini belirtti. Muş, söz konusu fiyat artışlarını, arz-talep dengesizlikleri ve tedarik zincirindeki aksamaların tüm ülkelerin üretim sürecinde önemli bir risk unsuru oluşturduğunu belirtti. Muş, “Türkiye ekonomisi 2021 yılının ilk çeyreğinde yüzde 7,2; ikinci çeyreğinde ise yüzde 21,7 oranında büyüyerek rekor bir büyümeye imza atmıştır. Bu değerlerle Türkiye ekonomisi uluslararası kuruluşların tahminlerinin oldukça üzerinde bir performans sergilemektedir” şeklinde konuştu.

 

BÜYÜME HEDEFİ YÜZDE 9

 

Salgın nedeniyle etkisi yüzde 61,9 düzeyine kadar gerileyen imalat sanayisi kapasite kullanımı oranının, ihracat artışında aldığı önemli destekle salgın öncesi düzeyini aştığını dile getiren Muş, şu verileri paylaştı: “Ekim ayı itibarıyla yüzde 77,5 seviyesinde gerçekleşmiştir. İhracatımızda ki hızlı yükseliş ve ihracatın tetiklediği üretim artışıyla ivme kazanan yeni yatırımlarla 2021 yılı sonun da orta vadeli program büyüme hedefi olan yüzde 9 seviyesini de aşacağımıza inanıyoruz.

 

2021 yılı Ocak -Ekim döneminde bir önce ki yılın aynı dönemine göre ihracatımız yüzde 33,9 oranında artarak 181,8 milyar dolar; ithalatımız yüzde 22,5 oranında artarak 215,6 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Oransal olarak en fazla ihracat artışı Amerika Kıtası’na gerçekleşirken en önemli ticari partnerimiz olan Avrupa Birliğine ihracatımız yüzde 35 oranında artmış; AB’yle ticaret fazlamız 6,2 milyar dolara ulaşmıştır. ABD'ye ihracatımız 3,7 milyar dolar artışla 11,8 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Birleşik Krallık’a ihracatımız 1,9 milyar dolar artışla 10,9 milyar dolar olarak gerçekleşmiş bulunuyor. Bu dönemde Amerika Birleşik Devletleri’ne 1,3 milyar dolar, Birleşik Krallık’a ise 6,3 milyar dolar dış ticaret fazlası verdiğimizi belirtmek isterim. Dünya ekonomisinde yüzde 64 payla, 85 trilyon dolar büyüklüğe sahip uzak coğrafyalarda ki 18 ülkenin 8,2 trilyon dolar değerindeki ithalatından yalnızca yüzde 0,26 pay alabiliyoruz.”

 

Yapılan sunumların ardından görüşmeler milletvekillerinin söz almasıyla devam etti. Komisyonun HDP’li üyesi Garo Paylan, “Türkiye uçuyor diyorsunuz. Net bir soru size: Bakanlığınızın sorumluluk alanında olan esnaflar uçuyor mu? En son ne zaman bir esnafın derdini dinlediniz?” diye sordu.

 

‘BORCU OLMAYAN ESNAF GÖRMEDİK’

 

“İşim çok iyi, borcum harcım yok diyen esnaf görmedik” diyen Paylan, “Esnafın tamamı şikayetçi ama ne bir tespit ne de bir tedavi var. Siz herhalde hep patronlarla görüştüğünüz için Türkiye büyüyor diyorsunuz. Bende size soruyorum kimi büyütüyorsunuz? Yandaş patronlarınızın Man Adaları’ndaki servetleri büyüyor, evet. Sunumunuzda tek bir kelime bahsetmediğiniz üretimi ve ticaretin yapılmasını sağlayan işçiler ne durumda? İhracat rakamlarına bakıyorsunuz. İşçi borç altında mıymış, açlık sınırını altında mıymış, intihara mı sürükleniyormuş buna bakmıyorsunuz” diye ekledi.

 

‘ESNAFIN DURUMU YOK’

 

“Halkın alım gücü yoksa sanayicinin ürettiği ürün iç piyasada tüketilebilir mi?” diye soran Paylan, sözlerini şöyle sürdürdü: “Geçen yıl 45 lira olan Ayçiçek yapı, 110 lira olmuş. Halkımız 110 liralık ayçiçek yağını alamıyor! Patronlarla çok içli dışlı olmuşsunuz. Biraz da halkın yanına gidin, mutfağında yemeğine yağ koyabiliyor mu bir sorun. Sunumuzda esnafın ne durumda olduğunuza dair tek cümle etmemişsiniz. ‘Esnafımızın sıkıntılarının farkındayız’ diyemediniz, önünüze baktınız metni okudunuz. Çünkü bütçenizde para yok. 20 ay oldu pandemi başlayalı, 20 ayda 2 milyon 300 bin esnafa yaptık dediğiniz destek; toplamda 8-9 milyon TL. Esnafa vursan, esnaf başına 4 bin, aya vursan ay bazında 250 TL yapıyor. Demokratik ülkeler esnafı aç açıkta bırakmadı. Siz bunu yapmadınız Sayın Bakan. Çünkü bütçenizde esnafa destek verecek 5 kuruş yok ve bu yüzden esnafın derdinin farkındayım ve ona destek vereceğim diyemediniz.”

 

‘ESNAFA BORÇ VERDİNİZ’

 

AKP’li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın esnaftan helallik istediği konuşmasını hatırlatan Paylan, şöyle konuştu: “HDP olarak İş ve Aş Buluşmaları düzenledik, orada esnafa sorduk. Tüm esnaf hakkımızı helal etmiyoruz dedi. O koltukta oturmanızı, 10 milyonluk makam arabasına binmenizi esnafın verdiği vergiler sağlıyor. Esnaf 20 yıl boyunca size vergi verdi, siz esnafa 20 ay bakamadınız, aç açıkta koydunuz. Esnafa destek vermediniz, borç verdiniz. Esnaf tefecinin eline düşmüş durumda. Ama sizin umurunuzda değil.”