Kürt kentlerinde “PKK ile mücadele” adı altında 1985 yılında hayata geçirilen koruculuk sistemi, bölge halkı için tehdit oluşturmaya devam ediyor. En son 22 Ekim’de Hakkari'nin ilçe ve köylerinde gündeme gelen, başını korucuların çektiği “fuhuş-şantaj çetesi”, gözleri bir kez daha koruculuk sistemine çevirdi. Bölge kentlerinde özellikle kadın ve çocuklara yönelik suçlarla sık sık anılan koruculuk sistemi, 1985'te 22 kentte yürürlüğe girdi, 1993 yılından itibaren 13 kente daha yayıldı. İnkar, imha ve asimilasyon politikasıyla Kürt toplumunu hizaya getirme aracı olarak kullanılan devlet bağlantılı paramiliter yapının kökleri eskiye dayanıyor. II. Abdülhamit döneminde devreye konulan “Hamidiye Alayları” ile benzer yanları olan koruculuk sistemi hala Kürt kentlerinde yasadışı faaliyetlerde en çok kullanılan yapıların başında geliyor. 

 

Devletin yaptığı pazarlıkla aşiretlerin büyük bir çoğunluğunun silahlandırılması üzerine kurulan sistem, devletten aldığı güçle sayısızca suça karışarak, “bir suç örgütü” haline geldi. Genelkurmay Başkanlığı’nın 2004 tarihli raporunda, korucuların karıştığı suçlar şöyle sıralanıyor: “Gasp, soygun, öldürme, mesken ve araçlara saldırı, patlayıcı madde kullanma, kasten ev ve ot yangını, ev, işyeri, banka ve otodan hırsızlık, yankesicilik, boru hattına saldırı, zorla çek senet imzalatma, tahsil etme, ormanlarda yangın çıkarma, dolandırıcılık, suç eşyası satmak, saklamak ve satın almak, mala zarar vermek, darp ve saldırı, rüşvet, zimmet, kadın, erkek ve çocuk kaçırma, rehin alma, tehdit, aile fertlerine kötü muamele, hakaret, tecavüz, fuhuşa teşvik, kadın ticareti, kumar oynamak ve oynatmak, mesken masuniyetini ihlal, uyuşturucu madde kaçakçılığı, silah ve mühimmat kaçakçılığı, gümrük ve tekel kaçakçılığı, canlı hayvan kaçakçılığı, insan kaçakçılığı ve çevre suçları.” 

 

SUÇ ŞEBEKESİ 

 

İçişleri Bakanlığı’nın 2006 yılında açıkladığı verilere göre, korucular, köy yakmadan tecavüze, insan kaçırmadan uyuşturucu kaçakçılığına ve işkenceyle öldürmeye kadar 5 bin 200’ü aşkın suç işledi. Aynı İçişleri Bakanlığı, 2016 yılında ise insanlığa karşı işlenen bu suçları ödüllendirircesine geçici köy korucularının statüsünü değiştirerek, sistemi kalıcılaştırdı. Özel bir tim olarak görevlendirilen koruculara, ağır silah ve teçhizat verildi. Militarist devlet yapılanmasında 1992 yılında maaşa bağlanan koruculara 2017 yılında müjde veren İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, operasyonlara çıkarken ek bir tazminat alacaklarını duyurdu. 2019 yılının Kasım ayı rakamlarına göre, bölgenin 26 kentinde toplam 54 bin korucu bulunuyor.

 

FAİL DAĞILIMI

 

Bölgede özel savaş politikasının yürütülmesinde etkin rol verilen sistem, hala kadın ve çocuklara yönelik savaş suçu olarak sürdürülen taciz ve tecavüzlerle sık sık gündeme geliyor. Devlet kaynaklı cinsel şiddete maruz kalan kadınlara 1997 yılından bu yana destek veren Gözaltında Cinsel Taciz ve Tecavüze Karşı Hukuki Yardım Bürosu’na 2020 yılı itibariyle 680 kadın başvurdu. Yapılan başvuruların 507’sini Kürt kadınlar oluştururken, devlet görevlilerini işaret eden taciz ve tecavüz faillerinin dağılımında ilk sıralarda polis, jandarma ile korucular yer alıyor. Faillerin dağılımı ise şöyle: 410’u polis, 128’si jandarma-asker, 35’i özel tim, 22’si korucu. 

 

Kadına ve çocuklara yönelik işlenen suçların üstü örtülürken, bugüne dek taciz ve tecavüz suçlamasıyla devlet görevlilerine yönelik açılmış tüm davalar cezasızlıkla sonuçlandı. 

 

Kürt kentlerinde sadece son bir yılda yaşanan ve faili korucuların olduğu suçların bazıları şöyle:

 

* Mardin’in Midyat ilçesine bağlı Hanlar (Xanika) köyünde korucu Abdulkerim İ. tarafından tecavüze maruz bırakılan Nurcan Fidan (20), 2 Temmuz 2013 tarihinde evde bulunan av tüfeğiyle yaşamına son verdi. Nurcan Fidan’ın ailesi ise, 7 yıldır adalet arıyor. Aile, iki kez suç duyurusunda bulunmasına rağmen korucu bir kez dahi gözaltına alınmadı ve olayın üstü kapatılmaya çalışıldı.

 

* Aralık 2020: Batman’ın Gercüş ilçesinde 15 yaşındaki bir çocuğun aralarında asker, polis ve korucuların olduğu iddia edilen 27 kişi tarafından tecavüze uğradığı ortaya çıktı. Olay, çocuğun 12 Aralık 2020’de Gercüş Cumhuriyet Başsavcılığı’na yaptığı şikayet başvurusuyla öğrenildi. Olaya ilişkin açıklama yapan emniyet, valilik ve cumhuriyet başsavcılığı, failleri bırakıp “algı operasyonu” diyerek haberi yapan ve yayanların peşine düştü.

 

* 8 Şubat 2021: Mardin’in Savur ilçesine bağlı bir mahallede bir kadını taciz ettikleri gerekçesiyle korucu H.B. ile R.Ç. gözaltına alındı. Kadının şikayeti üzerine gözaltına alınan korucular, jandarmadaki ifadelerinin ardından savcılık talimatıyla serbest bırakıldı. Haklarında soruşturma başlatılan korucuların silahlarına el konuldu. Taciz faili korucular tutuksuz yargılanıyor.

 

* 12 Şubat 2021:  Diyarbakır’ın Eğil ilçesinde korucubaşı ve eski JİTEM itirafçısı Murat İpek, 21 yaşındaki Aleyna Avcı'yı silahla yaraladı. AKP İl Gençlik Kolları Başkan Yardımcısı ve Gençlik Kolları Kadın Komisyonu Başkanı olan Avcı ağır yaralandı. Eğil ilçesinde korucubaşı olarak görev yapan itirafçı İpek, Avcı’yı katletme girişiminde bulunduktan sonra kayıplara karıştı.

 

* 19 Şubat 2021: Batman’ın Gercüş ilçesinde 7 yaşındaki bir çocuğa cinsel istismarda bulunan korucu Mehmet Ali K.’nin yargılandığı davanın karar duruşması görüldü. Midyat Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülen duruşmada, Mehmet Ali K.’ye “Çocuğa cinsel istismar” suçundan 14 yıl, “Kişiyi hürriyetinden yoksun kılma” suçundan ise 9 yıl olmak üzere toplamda 23 yıl hapis cezası verildi.

 

* 11 Temmuz 2021: Bingöl’ün Karlıova ilçesinde Kader Y., İstanbul’dan tatil için geldiği Suçatı (Kerran) köyünde şüpheli bir şekilde yaşamını yitirdi. Tatil için iki çocuğuyla Suçatı köyüne gelen Kader Y.'nin, korucu silahıyla intihar ettiği belirtildi. Yakınları tarafından silahla vurulmuş halde bulunan Kader Y., hayatını kaybetti. 

 

* 16 Temmuz 2020: Şırnak’ın Güçlükonak ilçesine bağlı Damlabaşı köyünde 17 yaşlarında olduğu belirtilen R.Ö. isimli genç kadın, korucu olan babasının silahıyla intihar girişiminde bulunduğu iddia edildi. Olay sonrası önce Şırnak Devlet Hastanesi’ne kaldırılan R.Ö., durumunun ağırlaşması üzerine buradan Urfa’daki bir hastaneye sevk edildi. 

 

* Nisan 2021: Kürt kentlerinde sadece halka karşı değil coğrafyaya yönelik de ağır hak ihlalleri söz konusu. Şırnak'ın Cudi, Gabar ve Namaz Dağları ile Besta Bölgesi'nde asker ve korucuların Nisan ayında başlattığı ağaç kıyımı aylardır sürüyor. Kesilen ağaçların TIR’larla farklı bölgelere taşındığı görüntülerle kamuoyuna yansıdı. Korucuların öncülük ettiği suç, delillerle tespit edilmesine rağmen hiçbir yasal işlem başlatılmadı.