ANKARA – Cezaevlerinde Gözlem Kurulları’nda yaşanan hak ihlallerinin araştırılması için verilen önerge AKP ve MHP oylarıyla reddedildi. AKP’li Osman Nuri Gülaçar, “İdare ve Gözlem Kurulu değerlendirmeleriyle alakalı, keyfî davranıldığıyla alakalı hiçbir şikâyet almadık” dedi. 

Meclis Genel Kurulu “Vergi Usul Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi” görüşmeleri öncesi muhalefet partileri tarafından verilen Meclis araştırma önergeleri görüşüldü.

HDP Grup Başkanvekilleri Saruhan Oluç ve Meral Danış Beştaş tarafından infaz yakma olarak bilinen cezaevlerindeki koşullu salıverme şartları oluşmuş hükümlülerin idare ve gözlem kurulunun keyfi raporlarına binaen salıverilmemelerinin nedenlerinin araştırılması ve oluşan hak ihlallerinin giderilmesi amacıyla Meclis araştırması açılması için araştırma önergesi verdi. Önergede cezaevlerinde yaşanan hak ihlalleri ve İdare Gözlem Kurulları tarafından verilen keyfi kararlara dikkat çekildi. 

'İDARİ GÖZLEM KURULLARINDA İHLALLER VAR'

Meclis Genel Kurulu’nda görüşülen önergeye dair HDP grubu adına Mersin Milletvekili Fatma Kurtulan söz aldı. İnfaz Kanunu getirildiğinde HDP olarak ayrımcı bir yasa olduğunu defalarca söylediklerini anımsatan Kurtulan, “Meclis İnsan Hakları üyesi olarak cezaevlerinde yaptığımız incelemelerde ve tarafımıza gelen bilgilerde büyük hak ihlalleri yaşanıyor. Gözlem Kurulları ciddi bir hak ihlali alanları oldu. İnsanlar cezalarını infaz ediyor, çıkmayı beklerken disiplin cezalarıyla infaz hakları yakılıyor. AKP sıralarında da hukukçu milletvekilleri var. Disiplin cezalarının gerekçe gösterilerek, infazların yakılmasını nasıl kabul edebiliyorlar. Tekirdağ 2 Nolu F Tipi Cezaevi’nde kalan Ramazan Durmaz hakkındaki olumsuz rapor nedeniyle tahliyesi gerçekleşmemiştir. Yine İzmir Şakran 2 No’lu T Tipi Cezaevi’nde mide kanseri nedeniyle kemoterapi alan 68 yaşındaki Ahmet Çakal’ın, Gözlem Kurulları’nın keyfi yaklaşımları nedeniyle infazı yakılıyor. Fazla su kullandın. Bağımsız koğuşunda neden kalmıyorsunuz? Açlık grevine niye giriyorsunuz? Bu gerekçelerle infazlar yakılıyor” diye konuştu.

‘İŞKENCE VAR DENİLDİĞİNDE, FİLİSTİN ASKISI ARANIYOR’

Kurtulan, Gözlem kurulları tarafından yapılan hak ihlallerinin yaşam hakkı ihlaline neden olduğunun altını çizdi. Tutuklu ve Hükümlü Haklarını İnceleme Komisyonu’nun da İnsan Hakları Komisyonu’nun da artık çalışma metotlarını, biçimlerini, şekillerini değiştirmesi gerektiğini kaydeden Kurtulan, “Cezaevinde insanlar ‘Ben işkenceye uğradım’ dediğinde bizim komisyon üyesi şunu söylüyor: ‘Filistin askısı var mı?’ Yani Filistin askısını hâlâ arıyorsunuz AKP'li sayın vekiller, bunun peşindesiniz. Ancak ‘Ben susadıysam, bana su verilmiyorsa bu işkencenin en âlâsı değil midir?’ dediğinde hepimiz orada hemfikir olabiliyoruz. Orada tecavüz var, her türlü baskı var ama hepsinden de ötesi hak edilmiş bir hakkın ihlali var, infazlar yakılıyor. Meclisin buna acilen... Belki gerekçenizde, şimdi söz aldığınızda ‘Bu yönlü bir komisyon vardır, bu incelemeyi yapar’ Bu komisyonun nefesi bunu incelemeye yetmeyecektir. Bir komisyon kurulması elzemdir” ifadelerini kullandı.

‘ADALETSİZLİK VAR’

CHP Milletvekili Ali Haydar Hakverdi de Cezaevi Komisyonu’na ve İnsan Hakları Komisyonu’na çok sayıda şikayet dilekçesi geldiğinden yakındı. Hakverdi, “İdarenin kötü uygulayıcıları ve bu kötü kanunları sayesinde de mahkûma infaz dışında ayrıca ezayı gerektiren işlemler uygulandığı tarafımızca tespit edilmiştir. Suç nevileri arasında infaz oranlarında farklılıklar yasayla düzenlenmiş, bazı suçlarda 1/2 infaz, bazılarında 3/4 infaz düzenlenmiş. Bu düzenleme infaz adaletsizliğini de beraberinde getirmiştir. Ayrıca iyi hâlin belirlenme şartlarında da suçun nev’ine göre farklı kriterlere bağlanmıştır, bu da ikinci bir adaletsizliği de beraberinde getirmiş ve keyfiliği doğurmuş, uygulama birliğini de ortadan kaldırmıştır. Hem infaz rejimindeki hem de iyi hâl tespitindeki farklı düzenlemeler infaz adaletini de maalesef zedelemektedir” diye aktardı.

“Adaletsiz ve keyfi infaz rejimleri varken cezaevlerinde adaletsizlik devam edecektir” diyen Hakverdi, “AKP iktidarı sonlanmadığı sürece bu koşulların düzelme imkanı yok” dedi.

‘İŞKENCE SONA ERDİ’ SAVUNMASI

AKP adına söz alan Van Milletvekili Osman Nuri Gülaçar, AKP öncesi karakollarda ve cezaevlerinde binlerce, on binlerce hak ihlali olduğunu savundu. AKP’nin “işkenceye sıfır tolerans” ile hareket ettiğini kaydeden Gülaçar, “İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Hükümlü ve Tutuklu Hakları Alt Komisyonu olarak şu ana kadar onlarca cezaevini ziyaret edip incelemelerde bulunduk. Ayrım yapmaksızın gördüklerimizin tamamını kayda geçirdik, bire bir yüzlerce tutuklu ve hükümlüyle görüştük. Söz konusu İdare ve Gözlem Kurulu değerlendirmeleriyle alakalı, keyfî davranıldığıyla alakalı hiçbir şikâyet almadık, kayda geçmedi” dedi.

‘TUTUKLUNUN İYİ HALLİ OLMA ŞARTINI TAŞIMADIĞINI ÖĞRENDİK’

AKP’nin 20 yıllık iktidarı döneminde insan hak ve hürriyetleri kapsamında rüştünü ispatladığını öne süren Gülaçar, “Söz konusu teklife konu olan durumla alakalı iki gün önce bir milletvekili tarafından Komisyon gündemine konu getirildi. Yaptığımız araştırmalarda Meclis araştırması önergesi olarak sunulan teklifteki gerekçede bahsi geçen 2 şahısla ilgili İdare ve Gözlem Kurulu’nca alınmış herhangi bir karar bulunmadığı ve iddiaların gerçeği yansıtmadığı bilgisine ulaştık. Diğer hükümlüyle ilgili olarak da hükümlünün kanunun aradığı iyi hâlli olma şartını taşımadığı ve söz konusu İdare ve Gözlem Kurulu değerlendirmelerinde keyfîliğin söz konusu olmadığı bilgilerini aldık” sözlerini sarf etti.

Gülaçar’ın açıklamalarına HDP İstanbul Milletvekili Züleyha Gülüm, “Hapishanelerdeki hasta mahkûmları ölüme yollamaktan vazgeçerek başlayabilir misiniz acaba? İnsanlar ölüyor, hassasiyetiniz bu mu?” sözleriyle karşılık verdi.

KANDIRA’DA ‘TECAVÜZ’ İDDİASI

HDP Mersin Milletvekili ve Meclis İnsan Hakları Komisyonu üyesi Fatma Kurtulan da, “Komisyonda da birlikte çalışıyoruz. Kendisiyle de şöyle bir paylaşımımız oldu, kendisi de gözlemliyor: Şikâyetleri en çok olan, siyasi tutsaklardır, tutuklulardır ama Komisyonumuz genellikle... Bakın, şu ana kadar FETÖ dosyasından yargılanan doğru düzgün, sadece çocuklu bir iki annenin dışında, hiç kimseyi görmedik biz; doğru düzgün çağırılmıyor. Diğer siyasi tutsaklar da çok çağırılmamaya çalışılıyor, bizler biraz ısrar edersek oluyor. Şu an şunu söyleyeyim, benim Komisyona ve Adalet Bakanı’na verdiğim soru önergesi var: Kandıra Cezaevi’nde Garibe Gezer tecavüze uğradığını iddia ediyor; yarı çıplak soyulduğunu, erkek gardiyanlar arasında sürüklendiğini ve süngerli odaya götürüldüğünü söylüyor” dedi.

HDP’nin önergesi AKP ve MHP oylarıyla reddedildi.

İYİ Parti ve CHP tarafından verilen önergelerin görüşülmesi ardından Genel Kurul, vergi kanununun üçüncü bölümünün görüşülmesine geçilmesiyle devam ediyor.