Siyasi ve ekonomik krizlerin yanı sıra yaşanan yolsuzlukların yol açtığı sosyal ve toplumsal sorunlarla çalkalanan Irak’ta, 10 Ekim'de genel seçimler yapılacak. Şengal'de, ülkede kurulacak sandıklardan çıkacak sonucun şimdiden merak ediliyor. DAİŞ’in Ağustos 2014 yılında soykırım gerçekleştirdiği Şengal’de yaşayan Êzidîler, bu olaydan sonra kendi öz savunma güçlerini oluşturup, özerk yönetimlerini ilan etti. Bu durumu kabul etmeyen Irak Hükümeti ve Federe Kürdistan Bölgesi yönetimindeki KDP arasında 9 Ekim 2020’de imzalanan Şengal anlaşması ile Êzidî halkı üzerinde baskı kurulmaya başlandı.

 

Bu baskılara karşı direnen Şengal, yine bir süredir Türkiye’nin hava saldırılarının tehdidiyle karşı karşıya kaldı. Türkiye'nin son bir ay içerisinde 4 hava saldırısında bulunduğu Şengal’de siviller hayatını kaybetti, bir sağlık merkezi bombalandı. Tüm siyasi baskı ve askeri saldırılara rağmen, öz savunma güçleri ile demokratik özerk yönetimlerini korumaya kararlı olan Êzidîler, bir yandan da 10 Ekim'de yapılacak seçimlere hazırlanıyor. Şengal bölgesinin Irak parlamentosunda 7 sandalyesi bulunuyor. Bu sandalyelerden ikisini kadın kotası oluşturuyor. Yapılacak seçimlerle parlamentoya gönderilecek bu 7 isim belirlenecek.

 

Doğrudan Şengal’de kurulmuş 3 parti var. Tevgera Êzidiyan ya Pêşdeçûn û Avakirinê (Êzidî Kalkınma ve Yeniden Yapılanma Hareketi), Partiya Paşverû ya Êzidiyan (Êzidî Kalkınma Partisi) ile Partiya Demokrat a Êzidiyan (Êzidî Demokrat Partisi) partilerinin dışında, KDP ve YNK adaylarıyla seçimlere katılacak. Şengal’e yönelik baskılar ve devam eden saldırıların gölgesinde 10 Ekim’de yapılacak parlamento seçimlerini Şengal Demokratik Özerk Meclisi (MXDŞ) Eşbaşkan Yardımcısı Heso Îbrahim ile konuştuk.

 

‘TÜRKİYE BİZE DÜŞMAN’ 

 

Heso Îbrahim, Türkiye’nin Şengal’e yönelik sürdürdüğü hava saldırılarıyla Irak hükümetini tanımadığını her seferinde gösterdiğini ifade etti. Yapılan saldırıların ne ilk ne de son olacağını ifade eden Îbrahim, "Çünkü Türkiye atalarımızdan beridir bize düşman bir devlet. Sürekli saldırıyorlar. Bu noktada asıl şikayetçi olduğumuz durum, Irak’ın tavrıdır. Bu saldırılara karşı Irak devletinin sessizliğinden şu anlaşılıyor; Irak, Türkiye’ye yeşil ışık yaktı. Irak devleti bugün Türkiye’ye 'benim topraklarıma girme' diyemez. Irak devletinin sadece ismi var. Yapılan son saldırılar Şengal özelinde Irak’ın topraklarına dönüktü. Ama buna karşı geliştirilen bir tepki yok. Son saldırılarla aslında DAİŞ'in intikamını aldılar" diye konuştu. 

 

‘PAZARLIK SONUCU’

 

Türkiye’nin Şengal ve Federe Kürdistan’da attığı her adımın aslında “suç” olduğunu ifade eden  Heso Îbrahim’e göre, bu saldırıların tümü bir pazarlığın sonucu. İbrahim, “Türkiye'nin bugün Başur topraklarını işgal etmesi suç değil mi? Türkiye'nin Rojava'ya saldırması, havadan bombalaması suç değil miydi? Türkiye'nin her adımı suçtur. Türkiye Cizire’de suç işlemedi mi? Ne hukuk kalmış ne de insanlık kalmış. DAİŞ buradayken uluslararası toplum gözlerini ve kulaklarını kapattı. Bu tutumları halen devam ediyor. Ama bu tavırlarından şu anlaşılıyor; Şengal üzerinden bir pazarlık söz konusudur ve bu pazarlıkta uluslararası güçler de var” diye konuştu.

 

TÜRKİYE BÖLGEYE YERLEŞİYOR

 

Türkiye’nin saldırılar karşısında özellikle Irak merkezi hükümetinin sessizliğine gömülmesi üzerinde duran Îbrahim, şunları söyledi: "Bölgeye yönelik gerçekleştirilen hava saldırılarıyla eskiden yaptıkları gibi öldüremediklerini göç ettirmeyi amaçlıyorlar. Bu nedenle artık buralara Başur diyemiyoruz, Türkiye desek daha iyi. Çünkü her bir bölgede Türkiye'nin üsleri var. Türkiye bu bölgeye yerleşiyor ve yerleştiriliyor. Ama Irak bu uygulamalara karşı sesini çıkartamıyor. Çünkü Irak’ta 10’dan fazla güç var ve bu güçler de suçu birbirine atıyor. Yani  günahlarını, yanlışlarını birbirlerine atıyorlar. Bunun da aslında çıkar ve menfaat ilişkileri  üzerinden geliştiğini biliyoruz." 

 

'SEÇİM İYİ DEĞERLENDİRMELİ'

 

Heso Îbrahim, bu şartlar altında Êzidîler olarak 10 Ekim'de gerçekleştirilecek seçimleri iyi değerlendirmeleri gerektiğini ifade etti.

 

Êzidîler olarak bu seçimde toplumsal çıkarlarını gözetmeleri halinde önemli değişimlerin olacağını vurgulayan İbrahim, KDP ile bir değişimin mümkün olmadığını söyledi. İbrahim, "Eğer bu sefer Êzidî ruhuyla oyumuzu kullanırsak, o zaman ciddi anlamda değişiklikler olacaktır. Eğer iyi bir seçim yapılırsa şüphesiz bu Êzidî toplumunun üzerinde de olumlu bir değişime yol açacaktır. Seçimlerle topraklarımız üzerinden yapılan pazarlıkları boşa çıkarabiliriz. Değiştirme gücümüz var” dedi.

 

MA / Zeynep Durgut