Türk Silahlı Kuvvetleri'nin (TSK), onlarca savaş uçağı, helikopter, İnsansız Hava Araçları (İHA), Silahlı İnsansız Hava Araçları (SİHA) ve ağır silahlarla Federe Kürdistan Bölgesi'ne bağlı Metîna, Zap ve Avaşîn’e 23 Nisan’da başlattığı operasyon sonucu yerleştiği noktalarda çıkmaza girdi. TSK’nin tıkanması sonucu Kürdistan Demokratik Partisi’ne (KDP) bağlı Azîz Weysî komutasındaki özel Zêrewanî ve Gulan güçleri operasyon sahasına sürüldü. Eş zamanlı olarak aynı bölgelere Türkiye’deki petrol arama şirketleri de el attı. 

 

OPERASYON 102’NCİ GÜNÜNDE 

 

Metîna, Zap ve Avaşîn bölgelerine saldırılar 102’nci gününde devam ediyor. KDP operasyona hem askeri hem siyasi destek sunarken, TSK ve Halk Savunma Güçleri (HPG) arasındaki çatışmalar daha çok Metîna bölgesinde yoğunlaştı. KDP’nin desteğiyle askerlerin yerleştiği noktalara HPG’liler sık sık eylem yapıyor. En son Metîna’ya bağlı Girê Militan Boğazı’na düzenlenen eyleme dikkat çeken bölgedeki yerel kaynakların verdiği bilgilere göre, eylemler karşısında zorlanan askerler ciddi kayıplar veriyor. 

 

KÖYLER BOMBALANIYOR 

 

Duhok’un Amediye ilçesine bağlı Kanimasî ve Şeladizê nahiyelerine bağlı bölgeler savaş uçakları ve helikopterlerce bombalanırken, Dêşişê ve Hirurê köylerine yönelik hava saldırısına verilen karşılık sonucu 4 helikopter geri çekilmek zorunda bırakıldı. Son bir ayda KDP’nin desteğiyle yapılan bombalamalar ve çıkan yangınlar sonucu Duhok’a bağlı 20 köy boşaltıldı. Bölgenin insansızlaştırılması için yerleşim yerleri bombalanırken, konuyla ilgili açıklama yapan Duhok Vali Yardımcısı Macid Seyid Salih, son bir ay boyunca Duhok’a bağlı birçok alanın bombalandığını, bunun da halkı korkuttuğunu ve halkın köylerde kalmasını engellediğini söyledi. Macid Seyîd Salih, “Kanî Masî kazasına bağlı Kêşan, Kêste, Musluman Çêlka, Ednî, Serer ve birçok köyle birlikte Batifa ile Derkar’da da halk evlerini boşaltı” dedi. 

 

KDP’DEN 4 YENİ NOKTA 

 

Metîna, Zap ve Avaşîn’de tıkanan TSK’nin tüm kurduğu noktaların güvenlik ve savunmasını KDP’ye bağlı özel Zêrewani ve Gulan güçleri üstlendi. Bunun yanı sıra aynı güçler HPG’lilerin geçişini ve eylemlerini engellemek için 4 yeni nokta kurdu. Amaç, Amediye ve Metîna bölgelerini birbirinden koparmak. Türkiye ile yapılan ortak plan sonucu bu noktalara KDP’ye bağlı özel güçler yerleştirilmeye çalışılıyor. Bu bölgelerde KDP’ye bağlı özel güçlerin hareketliliği devam ederken, Libya ve Suriye’den getirilen Özgür Suriye Ordusu’na (ÖSO) bağlı gruplar ile korucular, bu bölgede birlikte devriye atıyor. 

 

PETROL ARAMA

 

TSK’nin askeri üslerinin bulunduğu alanların çoğu satın alınarak “güvenlik yolu” adı altında yerleşim yerleri tahrip ediliyor, ağaçlar kesilip Türkiye pazarına taşınıyor. Şimdi de Zaxo ilçesine bağlı birçok köy ve Behdinan bölgesi, savaş uçakları ve helikopterlerle bombalanıyor. Bombalamalar sonucu çıkan yangınlarına bölge halkı müdahale etmek istiyor, ancak KDP güçleri bunu engelliyor. Bu yerleşim yerlerinin boşaltılarak, Türkiye’deki petrol arama şirketlerine verilmesi amaçlanıyor. 

 

KİMYASAL SİLAH 

 

TSK, KDP’nin tüm bu desteğine rağmen planladığı şekilde ilerleyemiyor. Bölgeden gelen bilgilere göre, askerler yoğun süren hava saldırısı sonucu ancak birkaç noktaya indirme yaptı. Hava saldırılarında sonuç alınmayınca kimyasal ve zehirli gazların kullanıldığı iddia edildi. Operasyonun başladığı 23 Nisan’dan bu yana en az 22 kez kimyasal silah kullanıldığı ileri sürüldü. Buna rağmen askerlerin bölgede tutunamadığı aktarıldı. 

 

SAVAŞ TÜNELLERİ 

 

HPG’nin TSK operasyonuna karşı oldukça hazırlık yaptığı anlaşılıyor. Çok kapsamlı operasyon bekledikleri için savaş tünellerinden hava güçlerine kadar hazırlık yaptıkları gözlemlenen HPG’liler, operasyon karşısında farklı yol ve yöntemler kullanıyor. Dêrin Pêşmerge kaynakları, savaş tünellerinden dolayı ağır kayıplar veren askerlerin psikolojisinin bozulduğunu aktardı. Askerlerin bu nedenle alandaki güçlerini sık sık değiştirmek zorunda kaldıklarını dile getiren Dêrin Pêşmerge kaynakları, bunun için Savunma Bakanı Hulusi Akar başta olmak üzere Türk yetkililerinin bölgeye gelerek askerlere moral verip motive etmeye çalıştığını vurguladı.  Türkiye’nin KDP ve Irak yönetiminden de sık sık destek istediği kaydedildi. 

 

GARÊ OPERASYONU

 

23 Temmuz’da başlayan sınır ötesi operasyonun geçmiştekilerin tam aksine çok daha uzun bir süreyi kapsayacağa benziyor. Garê operasyonuyla daha kısa yoldan amacına ulaşmak isteyen Türkiye, o nedenle daha iç bölgede ve stratejik önemi yüksek olan Garê’yle başladı. Eğer Garê’de başarmış olsaydı Rojava, Şengal, Kerkük ve Musul kapısını açarak, AKP’li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın sürekli sözünü ettiği 2023 planına biraz daha yaklaşılmış olacaktı. 

 

MA / Erdoğan Altan