DİYARBAKIR - Ağır hasta tutuklu Mehmet Emin Özkan’ın cezaevinde tutulmasıyla işkence ve kötü muamelenin sistematik bir hal aldığını belirten STÖ’ler, Özkan için başta Adalet Bakanlığı ve TBMM İnsan Hakları Komisyonu olmak üzere ilgili tüm kurumlar sorumlu davranmaya çağırdı.
Aralarında baro, tabip odaları ve tutuklu yakınları derneklerinin bulunduğu 21 sivil toplum örgütü, Diyarbakır D Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu’nda bulunan 83 yaşındaki ağır hasta tutuklu Mehmet Emin Özkan’ın durumuna ilişkin yazılı açıklama yayımladı. Özkan’ın 83 yaşında olduğu, tutuklu kaldığı 26 yıl içinde beş kez kalp krizi geçirdiği, alzheimer, anevrizma, tansiyon, guatr gibi kronik hastalıklarının yanında böbrek ve bağırsaklarında ciddi rahatsızlıklar yaşadığı hatırlatılan açıklamada, “Bununla birlikte, duyma ve görme duyusunu da büyük oranda yitirmiş durumda olup kişisel hiçbir ihtiyacını tek başına giderememektedir. Daha önce Özkan hakkında “cezaevinde kalamaz” raporuna rağmen, tahliye edilmemiş ve yapılan başvurular sonuçsuz kalmıştı. Özkan’ın sağlık durumunun kritik bir aşamada bulunması nedeniyle yine başvurucunun tahliyesine ilişkin yeni raporlar alınmaya çalışılmaktadır” denildi.
‘KELEPÇELİ HASTANEYE GÖTÜRÜLDÜ’
Özkan’ın sağlık durumu 17 Mayıs tarihinden sonra giderek endişe verici bir hal aldığı ve defalarca hastaneye kaldırıldığı vurgulanan açıklamada, şu ifadelere yer verildi: “Hapishaneden Gazi Yaşargil Eğitim ve Araştırma Hastanesi’ne sevk edildiğinde elleri kelepçeli bir şekilde götürülmüş ve yürümekte dahi ciddi zorluk çektiği görüntüler kamuoyuna yansımıştır. Özkan hastaneye götürüldüğünde yatağa kelepçelenerek tedavi edilmeye çalışılmaktadır. Özkan, bu uygulamaya karşı çıktığı için son bir aylık süre içerisinde birçok kez tedavi edilmeden cezaevine geri götürülmüştür. Son olarak Özkan, heyet raporu alınmak üzere Elazığ Adli Tıp Kurumu’na sevk edilmiştir. Aynı sorunlar heyet raporu alınması sürecinde de yaşanmıştır.”
‘İŞKENCE YASAĞI İHLALİDİR’
Tutuklu ve hükümlerin sağlıklı yaşam haklarının korunmasının kural olduğu ve hastalıklarına yönelik gerekli tedavinin insan onuruna yakışır şekilde sağlanmamasının AİHS’in 3’üncü maddesinde garanti altına alınan kötü müdahale yasağının ihlali anlamına geldiği belirtilen açıklamada, Özkan’ın yaşına ve hastalıklarına rağmen cezaevinde tutulması, ceza infaz kurumundan hastaneye getirilip götürülme koşulları ve yatağa kelepçeli bir şekilde tedavi edilmeye çalışılmasının işkence ve kötü muamele yasağının ihlali olduğu ifade edildi. Açıklamada, “M. Emin Özkan’ın teşhisi konulmuş ciddi sağlık sorunları olmasına rağmen hastanede yatarak tedavi edilmeyip cezaevinde tutulması, sağlık durumu kritik noktaya gelince hastaneye sevk edilmesi, akabinde yeniden cezaevine götürülmesi sürecinin defaetle yaşanması, işkence ve kötü muamelenin sistematik bir hal aldığını göstermektedir” denildi.
TİHEK’E BAŞVURU YAPILDI
Açıklamada, insan hakları örgütleri ve barolar olarak 15 Haziran’da tarihinde, ulusal önleme mekanizması olan TİHEK’e yasal sorumluluğunun gereği olarak ivedilikle; ağır hasta mahpus Özkan’ın bulunduğu koşulları yerinde incelemek ve işkence/kötü muamele iddialarını araştırmak, raporlamak üzere Diyarbakır D Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu’na ziyarette bulunması için yazılı başvuru yapıldığı belirtildi. Açıklamada, “Ancak TİHEK tarafından, bugüne kadar başvurumuza ilişkin herhangi bir geri dönüş yapılmamıştır. Esasen Özkan’ın kamuoyuna yansıyan görüntüleri sonrasında kendiliğinden harekete geçmesi gereken TİHEK’e yasal sorumluluğunu bir kez de buradan hatırlatıyor ve talebimizi yeniliyoruz” diye kaydedildi.
‘SORUMLU DAVRANIN’ ÇAĞRISI
Özkan’ın sağlık durumunun geldiği kritik aşama nedeniyle, cezaevi koşullarında kalmaya devam etmesinin yaşam hakkının ihlali riskini taşıdığı vurgulanan açıklamada, Özkan’ın cezaevinde yaşamını yitirmemesi için başta Adalet Bakanlığı ve TBMM İnsan Hakları Komisyonu olmak üzere ilgili tüm kurumlar sorumlu davranmaya çağrıldı.
AÇIKLAMA YAPAN STÖ’LER
Özkan’ın durumuna ilişkin açıklama yapın STÖ’lerin isimleri şöyle: “Adana Barosu, Batman Barosu, Ceza İnfaz Sisteminde Sivil Toplum Derneği, Çağdaş Hukukçular Derneği, Diyarbakır Barosu, Diyarbakır Tabip Odası, Diyarbakır Tutuklu ve Hükümlü Aileleri ile Yardımlaşma Derneği, Eşit Haklar için İzleme Derneği, Görülmüştür İnisiyatifi, İnsan Hakları Gündemi Derneği, Mardin Barosu, Marmara Tutuklu ve Hükümlü Aileleriyle Yardımlaşma Derneği, Med Tutuklu ve Hükümlü Aileleri Hukuki ve Dayanışma Dernekleri Federasyonu, Özgürlük İçin Hukukçular Derneği, Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası Diyarbakır Şubesi, Şırnak Barosu, Toplum ve Hukuk Araştırmaları Vakfı, Türkiye İnsan Hakları Davalarına Destek Projesi, Van Barosu, Yaşam Bellek Özgürlük Derneği, Yurttaşlık Derneği.”