ANKARA – Kanada merkezli şirket, Türkiye'ye ihraç ettikleri motorların Azerbaycan’a gönderilen askeri İHA’larda kullanıldığının tespit edilmesi üzerine "kullanımı belirsiz ülkelere" yapılan teslimatları askıya aldı.
Kanada merkezli Bombardier Recreational Products (Bombardier Eğlence Ürünleri) adlı şirket, yan kuruluşu olan Avusturya’daki Rotax tarafından üretilen eğlence amaçlı uçak motorlarının Azerbaycan-Ermenistan arasındaki çatışmalarda kullanıldığını tespit etti. Bu motorlar Türkiye tarafından Bayraktar TB2 insansız hava araçlarında kullanılmak üzere ithal ediliyor.
'ASKERİ DRONLARDA KULLANILDIĞINI YENİ ÖĞRENDİK'
BRP Sözcüsü Martin Langelier, Radio Canada International'a yaptığı açıklamada, "Bazı Rotax motorlarının şu anda askeri İHA'larda kullanıldığını öğrendik ve derhal kapsamlı bir soruşturma başlattık" dedi. Langelier, ürettikleri motorların kullanım alanı belirsiz olan ülkelere teslimatını askıya aldıklarını duyurdu.
Langelier, tüm Rotax uçak motorlarının yalnızca sivil amaçlar için Avusturya'da tasarlanıp, üretildiğini ve yalnızca sivil kullanım için onaylandığını dile getirdi.
KANADA'DAN İHRAÇ EDİLDİĞİNDE İZİN GEREKİYOR
Kanada Küresel İşler Sözcüsü Michel Cimpaye de, İhracat Kontrol Listesi’ndeki ürünlerin yalnızca Kanada'dan ihraç edildiğinde izin gerektirdiğini, ürünlerin başka bir ülkeden ihraç edilmesi durumunda ise o ülkenin ihracat kontrollerine tabi olduğu açıklamalarında bulundu.
'ULUSLARARASI SİLAH KONTROLÜNDE CİDDİ BİR SORUN'
Kanada'dan Türkiye'ye drone teknolojisi ihracatı üzerine çalışan silahsızlanma grubu Project Ploughshares'te araştırmacı olarak çalışan Kelsey Gallagher de, eğlence için tasarlanmış uçak motorlarının Türk savaş uçaklarında kullanılmasının uluslararası silah kontrolünde sorun oluşturduğu söyledi.
Avusturya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Gabriele Juen ise, Rotax motorlarının çeşitli motor sporlarında kullanıldığını ve yalnızca sivil kullanım için yapılmış olması nedeniyle Avrupa Birliği İkili Kullanım Öğeleri Kontrol Listesi’nde yer almadığını belirtirken, "Savunmayla ilgili malların ihracatını düzenleyen Avusturya mevzuatı uyarınca herhangi bir onay izni gerekmemektedir" dedi.
GÖRSELLERİ PAYLAŞILDI
Ermenistan Savunma Bakanlığı Sözcüsü, geçtiğimiz Perşembe günü Dağlık Karabağ'da çıkan çatışmada Ermeni hava savunma birimleri tarafından başka bir Türk Bayraktar TB2 insansız hava aracının daha vurulduğunu açıklamıştı.
Ermenistan savunma yetkilileri, sonrasında Bayraktar TB2’de Kanada yapımı optik sensör ve hedef belirleme sistemleri ile Rotax motorunun görsellerini paylaşmıştı.
ERMENİSTAN BAŞBAKANI: KANADA ÖRNEĞİ TAKİP EDİLMELİ
Ermenistan Başbakanı Nikol Pashinyan, Türkiye ait askeri hava araçlarının programı için bileşen tedarik eden ülkeleri Kanada örneğini takip etmeye ve bu bileşenlerin Türkiye'ye tüm ihracatını askıya almaya çağırdı.
Çatışmanın başladığı 27 Eylül'den bu yana Ermenistan defalarca Türkiye'yi Azerbaycan'a -dronlar ve F-16 savaş uçakları da dahil olmak üzere - silah tedarik etmekle, ayrıca askeri danışmanlar ve cihatçı Suriyeli paralı askerler sağlamakla suçladı. Türkiye ve Azerbaycan ise bu haberleri yalanladı.
Kanada Küresel İşler Yetkilileri, Dağlık Karabağ ihtilafında Kanada teknolojisinin olası kullanımına ilişkin iddiaları araştırdıklarını ve "durumu değerlendirmeye devam edeceklerini" söyledi.
Kanada Dışişleri Bakanı François-Philippe Champagne, WESCAM optik sensörleri ve hedef tespit sistemleri için ihracat izinlerini 6 Ekim'de askıya aldı.
Ancak Perşembe günkü Dağlık Karabağ'daki durum hakkında milletvekillerine brifingde konuşan üst düzey Küresel İşler Yetkilileri, ambargo göz önüne alındığında, bu ihracatlara neden ilk başta muafiyet verildiğine dair tatmin edici açıklama yapamadı.