Halkların Demokratik Partisi (HDP) Ekonomiden Sorumlu Eş Genel Başkan Yardımcısı Garo Paylan, AKP’nin dün açıkladığı 2021 yılı bütçe teklifine karşı,  “Saraya, savaşa, yandaşa değil halka bütçe” başlığı ile hazırladıkları "halkın bütçesi" teklifini partisinin İstanbul İl Örgütü'nde yaptığı basın toplantısı ile açıkladı. 

 

 Bütçenin vatandaşa verilen söz olduğunu belirten Paylan, "Bütçede verilen sözler, vatandaşların nasıl bir yaşam süreceğini belirler. Ülkeyi yönetenler, bütçede verdikleri sözlerle, hangi değerleri temsil ettiklerini ve kimlerin hakkını savunduklarını gösterirler. Saray, 2021 yılı bütçesinde yaptığı tercihlerle, kimlerden vergi toplayacağına, toplanan vergileri kimlere ve nerelere aktaracağına karar verdi! AKP-MHP ittifakı 2021 bütçesinde de tercihini; Saraydan, savaştan ve yandaştan yana kullandı. Saray, hepimize değil, yüzde 1’e çalışan bir bütçe hazırladı. Saray’ın bütçesi; emek sömürüsünün, gelir adaletsizliğinin, bölgesel eşitsizliğin, doğa katliamının, cinsiyet ayrımcılığının bütçesidir. Saray’ın bütçesi; israfın, yolsuzluğun, talanın, rantın bütçesidir" dedi. 

 

HALKIN BÜTÇESİNİ ÖNERİYORUZ  

 

Bütçe tercihlerini değiştirerek, ay sonunu getiremeyen; işçinin, memurun, emeklinin, ataması yapılmayan öğretmenlerin, emeklilikte yaşa takılanların, tarlasını ekemeyen çiftçinin, kepenk indiren esnafın, gelirsiz işsizin, kadınların, gençlerin taleplerini karşılanabileceğinin altını çizen Paylan, "2021 yılı; emekçiler, emekliler, kadınlar, gençler, çiftçiler, esnaflar, işsizler için zorlu bir yıl olacak. Pandemi ile artan işsizlik ve yoksulluğa karşı ‘vatandaşlarımızı ekonomik güvenceye alacak bir bütçe’ yapmalıyız.  2021 yılı bütçe tercihlerini değiştirerek; tüm vatandaşların temel ihtiyaçlarını güvence altına alan, gelir adaletsizliğini ve bölgesel eşitsizliği azaltan, doğayı koruyan, halk sağlığını önceleyen, cinsiyet eşitlikçi, barıştan ve emekten yana bir bütçe yapabiliriz. Bunun  için halkın bütçesini öneriyoruz. 2021 Bütçesi ‘Halkın Bütçesi’ olsun” diye ifade etti

 

 

"Halkın bütçesi" ilkelerini ise Paylan, maddeler halinde şu şekilde paylaştı: 

 

 

“1-Halkın bütçesi kamucudur. kamu kaynaklarıyla tüm vatandaşlar ekonomik güvenceye alınır. Savaşa, Saraya, Yandaşa akan kaynaklar, halkımızı ekonomik güvenceye almak için kullanılır. Halkın Bütçesi, tüm vatandaşların ve göçmenlerin temel ihtiyaçlarını güvence altına alır. Halkın temel ihtiyaçları, kamu tarafından, nitelikli ve ücretsiz bir şekilde sunulur. Yüzde 1’e değil, herkese ekonomik güvence sağlayacak bir bütçe mümkün!

 

2-Halkın bütçesi, barışçı ve özgürlükçüdür. Savaş politikalarının tercih edilmesi, bütçede savaş harcamalarına ayrılan payı 6 yılda, 4 kat artırdı. Kaynaklar; silahlara, tanklara, füzelere harcandı. Kürt sorununun, Ege ve Kıbrıs sorununun, Karabağ sorununun demokratik ve barışçı çözümüyle, kaynaklar savaşa değil, halkın temel ihtiyaçlarını güvence altına almak için kullanılacak. Barışçı ve özgürlükçü bir bütçe mümkün!

 

3-Halkın bütçesi; emekçinin, esnafın, çiftçinin yanındadır. AKP-MHP ittifakı, emekçiden değil, büyük sermayeden yana olmayı tercih etti. İşçiyi, çiftçiyi, memuru, esnafı ve emekliyi bütçeye ‘yük’ olarak gördü. Halkın bütçesiyle; emekçiler, memurlar, esnaflar, çiftçiler, işsizler ve emekliler bütçeden hakkı olanı alacak. Gelir eşitsizliğini azaltan, emekten yana bir bütçe mümkün!

 

4-Halkın bütçesi, doğanın yanındadır. Doğayı rant nesnesi olarak gören zihniyet çevreyi talan etti. Yanlış madencilik ve enerji politikaları doğayı katletti. Rant hırsıyla, doğa tahrip edildi. Halkın bütçesi; iklim krizine duyarlı, insan ve doğayı karşı karşıya getirmeyen, doğayı tekel kârlarına feda etmeyen bir bütçe olacak. Doğa dostu bir bütçe mümkün!

 

5-Halkın bütçesi, kadın özgürlükçüdür. Kadının eşitlik taleplerine cevap vermeyen, kadın haklarını ve emeğini yok sayan AKP-MHP ittifakı bütçe tercihleriyle eşitsizliği ve adaletsizliği artırdı. Halkın bütçesi, kadın-erkek eşitliğini esas alacak. Bütçenin tüm alanlarında, cinsiyetler arası eşitsizliği ortadan kaldıracak biçimde bütçeleme geliştirilecek. Toplumsal cinsiyet eşitliğini esas alan bir bütçe mümkün!

 

6-Halkın bütçesi, hak temelli sosyal politikaları esas alır. Halkın bütçesinde sosyal politikalar yardım olarak değil, hak olarak uygulanacak. Bütçede sosyal politikalara ayrılan kaynak artırılacak. Temel ihtiyaçlar kamu tarafından ücretsiz olarak sunulacak.  Hak temelli sosyal politikaları esas alan bir bütçe mümkün!

 

7-Halkın bütçesi, katılımcılığı,  yerelliği, bölgesel eşitliği esas alır. Halkın bütçesi, doğrudan halkın ve sivil toplum örgütlerinin talepleriyle düzenlenir.  Halkın bütçesi, bölgesel eşitsizlikleri azaltır. Halkın Bütçesi, yerel yönetimlere daha çok kaynak aktarır.  Halkın bütçesi, bölgesel eşitsizlikleri iyileştirici, üretimi destekleyici, alt yapıyı güçlendirici, istihdamı artırıcı ve yoksulluğu azaltıcı politikaları esas alır. Bölgesel eşitsizlikleri azaltan, katılımcı bir bütçe mümkün!

 

8-Halkın bütçesi, halk sağlığını önceler. Kovid-19 pandemisi, sağlık sisteminde piyasalaşmaya izin vermeyen, halk sağlığını önceleyen bir bütçeye duyulan ihtiyacı tekrardan ve sarsıcı bir biçimde ortaya koydu. Halkın bütçesi, sağlık sektöründe özelleştirme ve piyasalaştırmaya son verecek, sağlık emekçilerinin içinde bulunduğu tüm zorlu koşullar ve gelir farkından doğan eşitsizlikler ortadan kaldırılacak.  Halkın bütçesinde, tüm sağlık hizmetleri; kamusal, nitelikli, erişilebilir ve tamamen ücretsiz olacak. Piyasayı değil, halkın sağlığını önceleyen bir bütçe mümkün!”

 

‘TOPLU TAŞIMA ÜCRETSİZ OLACAK’ 

 

Halkın bütçesiyle neler yapacaklarını ise Paylan  “Halkın bütçesiyle, her vatandaşın asgari geliri olacak. Geliri olmayan her vatandaşın ve göçmenin aylık en az bin TL geliri olacak.  Asgari ücret net 4 bin TL olacak. Asgari ücret, vergiden muaf ve net 4 bin TL olacak.  En düşük emekli maaşı 2 bin 500 TL olacak. Her emeklinin en az 2 bin 500 TL aylık geliri olacak. Elektrik, su, doğalgaz, internet ücretsiz olacak. İhtiyaç sınırına kadar; elektrik, su, doğalgaz ve internet ücretsiz olacak. Şehir içi toplu taşıma ücretsiz olacak. Yoksulluk sınırının altında gelire sahip vatandaşlar, şehir içi toplu taşımadan ücretsiz yararlanacak. Kamu sektörü ve özel sektörde engelli istihdamı artırılacak. Engelli bireyleri, ekonomik ve sosyal yaşamda dezavantajlı hale getiren, negatif ayrımcılığa sebep olan tüm politika ve uygulamalar ortadan kaldırılacak. Kamu ve özel sektörde engelli istihdamı artırılacak" sözleri ile açıkladı. 

 

EV EMEKÇİ KADINLAR EMEKLİ OLACAK

 

Halkın bütçesi ile aynı zamanda ev emekçisi kadınların da emekli olacağına dikkat çeken Paylan, sözlerini şu şekilde sürdürdü: "Ev içi emeği görülmeyen kadınların sağlık ve emeklilik primleri bütçeden ödenecek. Ev emekçisi kadınların sağlık ve emeklilik primleri bütçeden ödenecek. Tüm sağlık hizmetleri ücretsiz olacak. Vatandaş ve göçmenler için, tüm sağlık hizmetleri kamusal, nitelikli, erişilebilir ve tamamen ücretsiz olacak. Sağlık sektöründe özelleştirme ve piyasalaştırmaya son verilecek. Sağlık emekçilerinin içinde bulunduğu tüm zorlu koşullar ve statü farkından doğan eşitsizlikler ortadan kaldırılacak. Tüm çocuklar ve gençler; bilimsel, anadilinde, ücretsiz eğitim alacak. Çocukların ve gençlerin; ücretsiz, nitelikli, bilimsel ve anadilinde eğitim alması sağlanacak.  Pandemi sürecinde bilgisayara erişimi olmayan tüm öğrencilere bilgisayar dağıtılacak. Tüm öğrencilere, sınırsız ve ücretsiz internet sağlanacak. Emeklilikte yaşa takılanlar, emekli olacak.  Prim gün sayılarını ve sigortalılık sürelerini doldurmuş olmalarına rağmen yaş kriterine takıldıkları için emekli olamayan milyonlarca vatandaşın mağduriyeti ortadan kaldırılacak. EYT’lilerin, yaş kriteri aranmaksızın emekli olmaları sağlanacak. Memurlara 3.600 Ek Gösterge Ödenecek. Tüm memur ve memur emeklilerinin yaşam standartlarını yükseltecek olan 3.600 ek gösterge düzenlemesi hayata geçirilecek. Küçük esnafın borçları faizsiz yapılandırılacak. Küçük esnafın vergi ve kredi borçları faizsiz ve uzun vadeli olarak yeniden yapılandırılacak." 

 

200 BİN ÖĞRETMENİN ATAMASI YAPILACAK 

 

Küçük çiftçinin borçlarının faizsiz yapılandırılacağı ve çiftçi desteklerinin artırılacağının da altını çizen Paylan, "120 milyar TL’yi aşmış durumda olan çiftçi borçlarına kalıcı çözüm bulunacak.  Küçük çiftçinin borçları, faizsiz ve uzun vadeli olarak yeniden yapılandırılacak. Çiftçiye verilen mazot, gübre, ilaç ve tohum desteği iki katına çıkarılacak. Ataması yapılmayan öğretmenler atanacak. Atama bekleyen öğretmenler, öğrencileriyle buluşacak.  200 bin öğretmenin ataması yapılacak. Gençlerin Kredi ve Yurtlar Kurumu borçları silinecek. Milyonlarca gencin, iş sahibi bile olmadan hayata borç yükü altında başlamasına sebep olan Kredi ve Yurtlar Kurumu’na olan kredi borçları silinecek. 2021 yılından itibaren gençlere kredi değil, burs verilecek. Gençlere her ay 500 TL yüklenilen Genç Kart verilecek. Gençlere şehir içi toplu taşıma ücretsiz olacak.  Kadın Bakanlığı kurulacak. Kadınların toplumsal sorunlarının kalıcı bir şekilde çözülebilmesi, toplumsal cinsiyet eşitliğinin hayata geçirilmesi ve kadına yönelik şiddetle kararlı bir şekilde mücadele edilmesi amacıyla Kadın Bakanlığı kurulacak. Kadınların çalışma hakkını desteklemek, kişisel ve sosyal hayatlarındaki alanlarını genişletmek amacıyla bütçe seferber edilecek. Her mahalleye ücretsiz kreş açılacak. Kamu İhale Sistemi, kadın istihdamındaki cinsiyet temelli ayrımcılığı ortadan kaldıracak biçimde düzenlenecek. Kamuda istihdam edilen engelli kadınlara pozitif ayrımcılık uygulanacak biçimde kadın oranı artacak. Diyanet İşleri Başkanlığı Bütçesi, bütün inançların hizmetine sunulacak. Pek çok bakanlıktan fazla bütçeye sahip olan Diyanet İşleri Başkanlığı’nın bütçesi, bütün inanç kurumlarının hizmetine sunulacak” diye belirtti. 

 

 

‘SARAYDAKİ İSRAFA SON VERİLECEK’ 

 

 “Halkın talepleri, ‘kaynak yok’ denilerek bütçede yer alamıyor.  Oysa kaynak var!" diyen Paylan, "Yapılması gereken tek şey bütçe tercihlerini değiştirmek. Savunma harcamaları azaltılacak. Savaşa ve güvenlik harcamalarına akan kaynaklar düşürülecek. Bütçe kaynakları halkın refahını sağlamak için seferber edilecek. Ülke kaynakları; tanklara, füzelere, silahlara gitmeyecek.S-400 füzelerini satılacak. Saray’daki israfa son verilecek. Saray inşaatları durdurulacak. Uçan, yürüyen ve yüzen saraylar satılacak. Halka ait kaynakların, israf ve şatafat için harcanmasına son verilecek. Cumhurbaşkanlığı bütçesi, yüzde 90 oranında düşürülecek ve örtülü ödenek kaldırılacak. Milletvekilleri ve Cumhurbaşkanı dâhil, kamuda çalışan hiç kimseye, asgari ücretin üç katından fazla maaş ödenmeyecek” dedi. 

 

‘ÖDEMELERİN HESABI SORULACAK’ 

 

Yandaşlara verilen kamu ihalelerinin de iptal edileceğini belirten Paylan, “Yıllardır beş yandaş şirkete verilmekte olan tüm kamu ihaleleri iptal edilecek ve ödemeler durdurulacak. Kamu ihalelerinde ‘davet usulü’ gibi yöntemlerle yandaşlara verilen ve şeffaflık, hesap verilebilirlik ilkelerine aykırı olan tüm ihaleler iptal edilecek. Kamu ihalelerindeki geçmiş yolsuzlukların hesabı sorulacak.  Köprüler, otoyollar, şehir hastaneleri kamulaştırılacak. Kamu Özel İşbirliği Projelerine giden garanti ödemeleri durdurulacak. Kamu Özel İşbirliği Projeleri ile yapılan köprü, otoyol ve şehir hastaneleri projeleri kamulaştırılacak. Bu kapsamda yapılan ödemelerin hesabı sorulacak” diye ifade etti. 

 

‘TERMİK SANTRALLER KAPATILACAK’ 

 

Bütçe dışı fonlar, bütçeye dahil edileceğini de dile getiren Paylan, “Saray’ın keyfi harcamalarının kaynağı olan fonlar bütçeye dahil edilecek. Yandaş derneklere, vakıflara yapılan ödemeler durdurulacak. Kamu kaynaklarının yandaş dernek ve vakıflara peşkeş çekilmesine son verilecek. Yandaş dernek ve vakıflara yapılan tüm ödemeler durdurulacak. Varlık fonu kapatılacak. Tek Adam Rejimi’nin ‘Paralel Hazine’si durumunda olan Türkiye Varlık Fonu kapatılacak. Nükleer Santral Projesi iptal edilecek, termik santraller kapatılacak. Mersin Akkuyu nükleer santral projesi iptal edilecek. Vatandaşlarımızı zehirleyen termik santraller kapatılacak” diye belirtti. 

 

 

‘KARBON VERGİSİ GETİRİLECEK’ 

 

Vergilendirmedeki adaletsizliğin ortadan kalkacağını da sözlerine ekleyen Paylan, “Vergi kaçakçılığı, yolsuzluk, ihalelere fesat karıştırma suçlarına ilişkin cezalar arttırılacak. Büyük sermayeye uygulanan; vergi muafiyeti, istisnası, indirimi ve vergi aflarına son verilecek. Servete ve gelire göre artan oranlı bir vergi sistemi oluşturulacak. İmar artışlarıyla yaratılan rantlara artan oranlı Rant Vergisi getirilecek. Karbon salınımını kontrol altında tutmak amacıyla, Karbon Vergisi getirilecek.  Kayıt dışı ekonomi, kayıt altına alınarak vergi gelirleri artırılacak.  Kaynakların halka akmasıyla canlanacak ekonomi, daha çok vergi üretecek” dedi.

 

‘BAŞKA BİR BÜTÇE MÜMKÜN’ 

 

Halkın bütçesinin kazanımlarını ise Paylan, şu şekilde paylaştı: “Yoksulluk ve gelir adaletsizliği azalacak. Dar gelirlilere sağlanacak gelir destekleri ve ücretsiz kamu hizmetleriyle, yoksulluk ve gelir dağılımındaki eşitsizlik azaltılacak. Vatandaşlarımız ekonomik güvenceye kavuşacak. Gelirsiz, güvencesiz hiçbir vatandaşımız kalmayacak. Üretim ve tüketim artacak.  Dar gelirlilerin gelirle buluşmasıyla tüketim artacak. Tüketimin artması, güven veren ekonomik yapının kurulması ve küçük üreticilerin desteklenmesiyle üretim artacak. İstihdam artacak. Üretimdeki artışla istihdam artacak. Kamu sektöründe ve özel sektörde milyonlarca vatandaş iş bulacak.  Doğa tahribatına son verilecek. Doğa dostu ekonomi politikaları ile doğa katliamı engellenecek. Savaşlar son bulacak. Savaş siyaseti sona erecek. Kaynaklar, halkın refahı için harcanacak.  Toplumsal cinsiyet eşitsizliği azalacak. Toplumsal cinsiyet eşitsizliğine sebep olan tüm politika ve uygulamalar ortadan kalkacak. Kadınların ekonomik ve sosyal hayatta maruz kaldıkları ayrımcılık azalacak. Savaştan değil, barıştan yana, yüzde 1’in değil, yüzde 100’ün yanında, emekten, kadından ve doğadan yana, başka bir bütçe mümkün.”