DİYARBAKIR - Diyarbakır’ı tren rayları boyunca ikiye bölecek duvar yapımının Küçük Sanayi Sitesi ve Marangozlar Sitesi dışındaki kısmının iptal edilmesini talep eden 21 STÖ, Diyarbakır’ın Malatya’dan yönetilemeyeceğini belirtti. 

 

Devlet Demiryolları’nın, Diyarbakır'da bulunan tren rayları boyunca yapacağı çift taraflı beton duvarın yapımı, gelen tepkiler üzerine Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından durduruldu. Kentte aralarında Diyarbakır Ticaret ve Sanayi Odası (DTSO), Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) ve Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu’nun (KESK) da bulunduğu 21 sivil toplum örgütü, bugün ikinci bir açıklama daha yaptı. “Diyarbakır Malatya’dan yönetilemez” başlıklı yazılı açıklamada, Devlet Demir Yolları Genel Müdürlüğü tarafından işletilen ve İstanbul Haydarpaşa’dan başlayarak Batman/Kurtalan güzergahında yolcu ve yük taşıyan tren hattının Diyarbakır kent merkezinden geçtiği, 1935 yılında inşa edildiğinde kent yerleşim alanı dışında kalan TCDD Diyarbakır Tren Garı’nın kentin gelişimi ile birlikte kent merkezinde kaldığı hatırlatıldı.  

 

25 KİLOMETRE YERLEŞİM ALANINDA 

 

Dolayısıyla tren rayının yaklaşık 25 kilometrelik kısmının şimdilerde kentsel yerleşim alanında bulunduğu belirtilen açıklamada, “Yine bu güzergahın geçtiği Diyarbakır Seyrantepe semtinde ray koruma bandının hemen yanına 50 yıl önce inşa edilmeye başlanan Diyarbakır 1 ve 2 nolu Küçük Sanayi Sitesi ile Diyarbakır Marangozlar Sitesi o zamanlar kent yerleşim alanı dışında kalmaktaydılar. Ancak bu siteler de zamanla kent merkezinde kalmış ve çevrede konut alanları oluşmuştur. Yerleşim alanları ile birlikte siteye giriş ve çıkışlar da artmış ve tren raylarının olduğu yönden de hem araç hem de yaya geçişleri başlamıştır. İhata duvarının olmaması nedeniyle zamanla birçok hurdacı da tren rayı koruma bandı çevresine yerleşerek bu alanları adeta hurda çöplüğü haline getirmişlerdir. Bu durum can ve mal güvenliğini tehdit ettiği gibi çevre kirliliğine de neden olmaktadır” denildi.

 

DTSO’NUN TALEBİ

 

2007 ile 2013 yılları arasında gerek Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi, gerekse de 1 ve 2 nolu Küçük Sanayi Sitesi başkanlarının, Malatya’da bulunan TCDD 5. Bölge Müdürlüğüne bin 600 metrelik ihata duvarı yapımı için talepte bulundukları hatırlatılan açıklamada, ancak TCDD Bölge Müdürlüğü tarafından kamulaştırılmış bu alanda ihata duvarı yapılmadığı gibi Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi tarafından yapılmasına da izin verilmediği kaydedildi. Diyarbakır 2 nolu Küçük Sanayi Sitesi esnaflarının, 2009 yılında kendi imkanları ile bin 600 metrelik kısmın ancak 100 metresine ihata duvarı ördüğü ifade edilen açıklamada,  şunlar kaydedildi: “Dolayısıyla gerek 1 ve 2 nolu Küçük Sanayi Siteleri, gerekse de Marangozlar sitesi esnaflarının yoğun talepleri üzerine 24.07.2019 tarihinde İl Valiliğimizin de katılımı ile yapılan bir toplantıda konu değerlendirilmiş ve burada alınan karara istinaden bin 600 metrelik kısma ihata duvarı örülmesi talebi Diyarbakır Ticaret ve Sanayi Odasının 08.08.2019 tarihli yazı ile TCDD 5. Bölge Müdürlüğüne iletilmiştir. Diyarbakır Ticaret ve Sanayi Odası tarafından yapılan müracaat yazısından da anlaşılacağı gibi talep sadece Seyrantepe semtinde bulunan 1 ve 2 nolu Küçük Sanayi Sitesi ile Marangozlar Sitesinin batı cephesindeki tren hattı güzergahının can ve mal güvenliğini sağlamak amacıyla ihata duvarı ile kapatılmasından ibarettir.” 

 

İKİ İHALE YAPILDI

 

Açıklamada, 15 yıl boyunca Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi, DTSO ve Küçük Sanayi Sitesi esnaflarının ihata duvarı örme taleplerini karşılamayan TCDD 5. Bölge Müdürlüğü’nün, Diyarbakır’daki hiçbir kurum ve kuruluşun görüş ve önerilerini almadan ihata duvarı işini ihale ettiği vurgulandı.  Açıklamada, “İşin ihale edilmesi ve yüklenici firmanın çalışmalara başlaması üzerine biz sivil toplum örgütleri çalışmalardan haberdar olduk. 30.04.2020 tarihinde ihale edilen ve çalışmalarına başlanan işin detayı hakkında bilgi almak üzere Diyarbakır’a davet ettiğimiz TCDD 5. Bölge Müdürü ve ekibiyle 28.07.2020 tarihinde Diyarbakır Ticaret ve Sanayi Odasında bir toplantı yapılmıştır. TCDD 5. Bölge Müdürü, Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi Ulaştırma Daire Başkanı ve kentimizdeki sivil toplum örgütlerin katılımı ile yapılan toplantıda yapılan ihalenin detayı hakkında bilgi edinilmiştir. Bu toplantıda yapılan sunumda Diyarbakır Tren Garının hemen yakındaki Ofis hemzemin geçitten itibaren yaklaşık 10 Km. uzunluğundaki tren raylarının iki tarafında ihata duvarı örüleceği belirtilmiştir. İhale şartnamesinde ise bu güzergahın çift taraflı olarak 20 cm temel üzerine 50 cm yüksekliğinde beton duvar, beton duvar üzerine 180 cm yüksekliğinde panel çit ve bunun da üzerine 50 cm yüksekliğinde jiletli tel ile kapatılması belirtilmiştir. Ancak ihalenin ilk aşamasında sadece Ofis Hemzenin geçitten başlayıp Küçük Sanayi Sitelerinin çıkışına kadar olan 4 Km’lik kısım ihale edilirken, daha sonra her nedense ikinci bir ihale 6 Km’lik kısmın daha çift yönlü ihata duvarı yapım işinin ihale edilmiştir” diye belirtildi.

 

ÇÖZÜM ÖNERİLERİ

 

Açıklamada, örülecek ihata duvarının kentin sosyal, kültürel ve ticari yaşamına verebileceği zararlar ilgililerle paylaşıldığı, sadece Seyrantepe semtinde bulunan 1 ve 2 nolu Küçük Sanayi Sitesi ile Marangozlar Sitesinin batı cephesinden geçen tren raylarının tek tarafında ihata duvarı örülmesi ve 2 adet de kontrollü hemzemin geçidin yapılması, diğer kısımlara ihata duvarı örme işinin ise iptal edilmesi, kentteki sivil toplum örgütlerinin de görüş ve önerilerinin alınarak farklı alternatiflerle çözümlerin üretilmesinin ilgililere iletildiği kaydedildi. Açıklamada, “TCDD 5. Bölge Müdürlüğü ile mütemadiyen yapmış olduğumuz görüşmelerde kent bileşenlerinin kaygı ve önerileri dile getirilmiş, katılımcı yol ve yöntemlerle çözümlerin üretilmesi için çaba sarf edilmiştir. Bütün bu çaba ve önerilerimize rağmen TCDD 5. Bölge Müdürlüğü önerileri dikkate almayarak kentin yaşam alanlarını kısıtlayan duvar örme işine devam etmiştir. Bizler bu kentin sivil toplum örgütleri olarak kentimizin sosyal, kültürel ve ekonomik yaşamını olumlu yönde etkileyecek her projeye her türlü desteğimizi vermeye devam edeceğimiz gibi yarardan çok zarar getirebilecek projelere karşı kentimizin haklarını koruyacak pozisyonda olmaya devam ediyor olacağız. TCDD 5. Bölge Müdürlüğü de yapmakta olduğu bu işi durdurmadığı takdirde yasal haklarımızı kullanarak ilgili mahkemelere suç duyurusunda bulunacağımızı belirtmek isteriz” denildi.

 

Açıklamada imzası bulunan kurumlar şöyle: "Diyarbakır Ticaret ve Sanayi Odası, Diyarbakır Barosu, Diyarbakır Ticaret Borsası, TMMOB Diyarbakır İl Koordinasyon Kurulu, Diyarbakır Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliği, Diyarbakır Tabip Odası, Diyarbakır Sanayici ve İş İnsanları Derneği, Serbest Muhasebeci ve Mali Müşavirler Odası, Güneydoğu Tekstil Sanayi ve İş İnsanları Derneği, Amed KESK Şubeler Platformu, Güneydoğu Genç İşadamları Derneği, DİSK Diyarbakır Temsilciliği, Ortadoğu Sanayici ve Girişimci İş İnsanları Derneği, TURSAB Diyarbakır Bölge Başkanlığı, Diyarbakır Organize Sanayi İş İnsanları Derneği, Diyarbakır Turizm Platformu, Tüm Sanayici ve İşadamları Derneği Diyarbakır Şubesi, Hak Sanayici ve İş Adamları Derneği, Diyarbakır Ticaret ve Sanayi odası Kadın Meclisi, TOBB Kadın Girişimciler Kurulu, TOBB Genç Girişimciler Kurulu."