İstanbul Üniversitesi’nden Licik raporu: 20 milyon metreküplük kütle kaydı

2024-02-17 18:15:05


	 

	İSTANBUL - İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa Üniversitesi, Erzîngan’daki maden faciasına yönelik hazırladığı raporda, “20 milyon metreküplük bir kütle kaydı” diye belirtti.  

	 

	İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa (İÜC) Mühendislik Fakültesi Maden Mühendisliği Bölümü akademisyenleri, Erzîngan'ın Licik (İliç) ilçesinde Çöpler Altın Madeni’nde meydana gelen faciayla ilgili hazırlanan ön inceleme raporunu yayımladı. Yayımlanan raporda, yaklaşık 112 metrelik yığın yüksekliğine sahip alanda 20 milyon 160 bin metreküplük bir kütlenin kaydığının değerlendirildiği belirtildi. Raporda, kazı yöntemleri ile üretilen malzemenin kırma eleme tesisinde boyutlandırılarak yığın haline getirildiği ve içerisindeki altın cevherini elde etmek amacıyla siyanür kullanılarak altın kazanımı gerçekleştirildiği aktarıldı.

	 

	‘SÜREKLİ GÖZLEM VE DENETİM ÖLÇÜMÜ ZORUNLULUK’

	 

	Bütün kritik güvenlik katsayısı sınırlarında çalışılan işlerde olduğu gibi madencilik çalışmalarında da sürekli gözlem ve denetim ölçümlerinin yapılmasının zorunluluk olduğu belirtilen raporda, bu büyüklükteki bir yığının stabil olarak kalabilmesi için de maden mühendisliği disiplinine sıkı sıkıya bağlı kalınmasının, çevre koşullarının da dikkate alınarak konunun uzmanı kişilerce düzenli olarak takip edilmesinin öneminin vurgulandı.

	 

	 Denetimin ve sürekli gözlem halinin aksatılmaması gerektiği belirtilen raporda, "2021 yılı uydu görüntüleri dikkate alınarak yapılan ilk incelemelere göre, ocak içerisinde 14 adet basamaktan oluşan bir liç yığınının olduğu ve basamak yüksekliğinin 8 metre olduğu düşünüldüğünde, yaklaşık 112 metrelik bir yığın yüksekliğine ulaşıldığı anlaşılmaktadır. Bu da akmanın gerçekleştiği alanda çıkarılan ve liç işlemine tabi tutulan malzemenin yaklaşık 177 bin metrekarelik bir alanı etkilediği ve yaklaşık 20 milyon 160 bin metreküp hacimlik bir kütlenin kayarak ve akarak yaşanan sorunun meydana geldiğini göstermektedir. Kayma ve akma yaşanan bölge, yakında bulunan Fırat Nehri ve üzerinde bulunan HES barajına yakın olup, kayma sonrası akma da bu yöne doğru gerçekleşmiştir. Sahanın bulunduğu bölgede irili ufaklı fayların olduğu da anlaşılmaktadır” ifadelerine yer verildi.

	 

	ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER

	 

	Raporun devamında şu ifadeler yer aldı: "Olası bir sabit hızlı deformasyon başlangıcında, zaman geçirmeksizin oluşan çekme çatlaklarının kapatılarak su girişinin önlenmesi, yüzey drenajı için kanalların oluşturulması, genel şev açısına uygun basamaklar oluşturulması, yığın şevlerinin üzerinde ve etrafında tepecik ve çukurların oluşumlarının engellenmesi gibi önlemler, bu tür riskli yığın ve atık şevlerinde ivedilikle alınması gereken önlemlerdir.”