AİHM Başkanı Spano: İktidardaki kişiler mahkemeleri kontrol edemez 2020-09-03 22:54:39   ANKARA - Adalet Akademisi'nde konuşan AİHM Başkanı Robert Spano, “İktidardaki kişiler mahkemeleri kontrol edemez. Kanunlar sadece halka değil, aynı zamanda gücü elinde bulunduranlara da her an uygulanabilmelidir” dedi. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) Başkanı Robert Spano, Türkiye Adalet Akademisi'nde düzenlenen “24. Dönem Hakim ve Savcı Adayları Eğitimi Açılış Programı”na katıldı. Adalet Bakanı Abdulhamit Gül’ün de katıldığı açılışta konuşan Spano, hakim ve savcı adaylarına ders verdi. Anayasa Mahkemesi’nin kararlarındaki bazı ifadelerin AİHM’le uyuşmadığını söyleyen Spano, “Son kararlarda, Türkiye Cumhuriyeti Anayasa Mahkemesi’nde kullanılan ifadeler, yüksek mahkemelerimiz arasındaki bu diyaloğa çok fazla uymuyor. Bu tartışılması gereken bir konu ve adli diyalog çerçevesinde bunu tartışacağımızı ifade etmek istiyorum” ifadelerini kullandı. AİHM Başkanı olarak ilk kez Türkiye’yi ziyaret ettiğini söyleyen Spano, “Hukukun üstünlüğü ilkesi, demokrasi ve insan onuru temel ilkeleriyle birlikte bugünkü hukuki ve ahlaki temeli ortaya koyuyor” dedi. İç hukuk sisteminde görev yapan hakimlerin, hukukun üstünlüğüyle yönetilen demokratik toplumların inşasında ve korunmasında oynadığı role dikkat çeken Spano, “Ancak, tabii ki çok net bir husus daha var ki o da Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nde öngörüldüğü şekliyle Avrupa Konseyi’nin değerleri, bugün aslında geçmişte olduğundan çok çok daha önemli” diye belirtti. HUKUKUN ÜSTÜNLÜĞÜ VURGUSU Bağımsız yargı ve hukukun üstünlüğü arasındaki ilişkinin temel alındığı ders anlatımında Spano, hukukun üstünlüğü bağlamındaki değerlerin, özellikle birey ile devlet arasındaki ilişkilerde, bireyleri keyfilikten korumaya odaklandığına dikkati çekti. Spano, “Kişinin düşünce bağımsızlığını koruması ve beslemesi, yaşamını dilediği gibi yönetmesi, toplumsal sorumluluklarını anlaması, mutluluk, başarı ve iç huzuruna kavuşması için ve kişinin yaşadığı toplumun şeffaf, istikrarlı ve öngörülebilir olması, uyuşmazlık çözümünde bağımsız ve tarafsız mekanizmalardan istifade edilebilmesi hukukun üstünlüğü çerçevesinde kavramsal açıdan çok önemlidir” dedi. Ekonomik kalkınma ve refahın devamı için devletlerin hukukun üstünlüğüyle yönetilmesi gerektiğine vurgu yapan Spano, “Toplumda yargının fonksiyonsuz olması, hukukun üstünlüğü ve insan haklarının esas alınmaması sonucu, topluma yabancı yatırım çekilmesi mümkün olmaz” ifadesini kullandı. ‘İKTİDARDAKİLER MAHKEMELERİ KONTROL EDEMEZ’ Spano, “İktidardaki kişiler mahkemeleri kontrol edemez. Kanunlar sadece halka değil, aynı zamanda gücü elinde bulunduranlara da her an uygulanabilmelidir. Kanunun üzerinde hiç kimse yoktur” dedi. Yargı bağımsızlığına da değinen Spano, hukukun üstünlüğüyle yönetilen devletlerde, mahkemelerin kesin ve bağlayıcı kararlarının istisnasız infaz edilmesi gerektiği değerlendirmesinde bulundu. Spano, “Devletlerin, mahkemenin otoritesine saygı göstermesi, yargıya duyulan güven ve daha geniş yorumuyla hukukun üstünlüğü için kaçınılmaz ön koşuldur” şeklinde konuştu. ‘AYM İFADELERİ UYMUYOR’ Spano, devamında şunları söyledi: “Bu noktada, son kararlarda, Türkiye Cumhuriyeti Anayasa Mahkemesi’nde (AYM) kullanılan ifadeler, yüksek mahkemelerimiz arasındaki bu diyaloğa çok fazla uymuyor. Bu tartışılması gereken bir konu ve adli diyalog çerçevesinde bunu tartışacağımızı ifade etmek istiyorum” dedi. Spano törenin ardından AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Anayasa Mahkemesi Başkanı (AYM) Zühtü Arslan ve TBMM Başkanı Mustafa Şentop’la görüştü.