Yeni Suriye denklemi: Trump’ın kestirilemeyen hamleleri!

img

ANKARA - ABD Başkanı Donald Trump’ın yeni açıklamaları, Suriye’ye yönelik askeri müdahale beklentisini iyice arttırdı. Ancak Trump’ın son açıklamalarına karşılık ABD’deki kaynaklar, Trump’ın ne yapacağını, ne yapmak istediğine ilişkin tutumunun kestirilemediğine işaret etti. 

Suriye savaşında yeni evreye girildiğine ilişkin ortaya çıkan işaretler daha da belirginleşmeye başladı. Bir hafta önce ABD’nin Suriye’den çekileceğini açıklayan ABD Başkanı Donald Trump, Duma’ya yönelik kimyasal silah saldırısı iddiasından sonra bu kez Suriye’ye askeri müdahale sinyali verdi. Bu sinyallerle birlikte ABD’nin Akdeniz başta olmak üzere değişik alanlardaki askeri hareketliliği de arttı. Başından beri Suriye yönetiminin yanından yer alan ve bu ülkeye ciddi yatırımlar yapan Rusya’dan ise, ABD’nin hamlelerine ilişkin hem tehdit hem de uyarı mahiyeti taşıyan açıklamalar geliyor. 
 
SALDIRI BEKLENTİSİ ARTTI
 
Daha önce Suriye’ye yönelik kararını 24 ya da 48 saat içinde açıklayacağını belirten ABD Başkanı Donald Trump ise bugün ilk olarak Rusya’yı hedefe oturtan bir paylaşımda bulundu ve “Hazırlan Rusya, akıllı füzelerin yolda” açıklamasını yaptı. Ardından attığı bir başka tweet ile açıklamasının dozunu biraz düşürse de bu açıklama askeri müdahale beklentisini biraz daha artırdı. Bu açıklamalara Rusya’dan da anında karşılık geldi. Rusya’dan yapılan açıklamalarda füzelerin “teröristlere fırlatılması” gerektiği belirtilirken, “Silahlanma yarışına son verelim” sözlerine karşılık da, “Sizin silahlardan başlayalım” sözleriyle karşılık verildi. 
 
YENİ İDDİALAR
 
Kimi yeni iddialar da gündemde. İsrail medyasının iddiasına göre, ABD bombardımanından korkan Beşar Esad, Rus korumalarını yanına alarak Şam’daki başkanlık sarayını terk etti. Lübnan'daki Rusya Büyükelçisi ise, Hizbullah'ın televizyonu El Manar'a yaptığı açıklamada ABD'nin Suriye'ye ateşleyeceği füzelerin düşürüleceğini yeniledi. Eurocontrol'ün füze uyarısı üzerine bazı havayolları rotalarını değiştirdi. Yeni rotada uçan havayolları arasında Air France ve EasyJet gibi büyük havayolu şirketleri de var.  
 
TRUMP NE YAPMAK İSTİYOR?
 
Peki, şimdiye kadar birbiriyle tutarsız pek çok benzer açıklamada bulunan, bir söylediği bir önceki söylediğini çürüten Trump’ın açıklamaları ne kadar ciddiye alınabilir? Ya da Trump’ın bu tutumu ve açıklamaları ABD’de nasıl yankı buluyor? ABD’deki kaynaklar, özellikle Trump’ın ticaretten gelen geçmişine dikkat çekerek, siyasi konulardaki yaklaşımının bununla uyumlu olduğuna işaret ediyor. Kaynaklar, “Trump siyasetçi değil halen bir tüccar gibi davranıyor. İlk aklına geleni söylüyor. Ancak ABD Başkanı olduğu ve söylediklerinin bağlayıcılığı olduğu için buradaki mekanizmaları zorluyor. O yüzden ABD’den bu duruma yönelik bir sürü rahatsızlık ve tepki de var” sözleriyle yaşanan durumu değerlendiriyor. 
 
CUMHURİYETÇİLER DE BİLE TEPKİ VAR
 
Trump’a yönelik Cumhuriyetçiler içinde bile ciddi tepkiler olduğuna işaret eden söz konusu kaynaklar, Trump’ın son dönemlerde adının karıştığı ve FBI’nın operasyonlarına konu olan skandalları örtbas etmek için Suriye konusundaki söylemlerini sertleştirerek gündem değiştirmeye çalıştığını söyledi. 
 
TRUMP’IN NE YAPMAK İSTEDİĞİ KESTİRİLEMİYOR
 
Uzun yıllardır ABD’de bulunan Gazeteci Mutlu Çiviroğlu ise, Trump’ın ne yapmak istediğinin tam olarak kestirilemediğini ve bunun ABD kamuoyunda da bir belirsizlik yarattığını söyledi. Trump’ın bir hafta önce Suriye’den çekilecekleri yönündeki açıklamalarını hatırlatan ve yeni açıklamaların bununla pek uyumlu olmadığını söyleyen Çiviroğlu, bunun Pentagon ve Dışişleri Bakanlığında şaşkınlığa yol açtığını dile getirdi. 
 
ASKERİ HAREKATIN BOYUTU NE OLACAK?
 
Suriye’ye yönelik gece yarısı bir füze saldırısı olabileceğini değerlendiren Çiviroğlu’na göre, şimdilik Suriye’ye yönelik çok kapsamlı bir askeri harekat planlanmıyor. Çiviroğlu, Trump’ın tutumunun kestirilememesine rağmen yaptığı son açıklamalarla kendisini bağladığını ve bundan geriye dönmesinin zor olduğunu belirterek, “Başkan programını iptal etti. Hükümet üyelerinin programı iptal oldu. Bu tür büyük operasyonlarda yönetim Beyaz Saray’daki operasyon odasında gelişmeleri takip eder” diyerek, bunları olası bir operasyonun işaretleri olarak nitelendirdi.  
 
RUSYA MÜDAHALE EDERSE OLAYIN BOYUTU DEĞİŞİR
 
Çiviroğlu, Rusya’nın böyle bir saldırıya yanıt vermesinin durumu değiştirebileceğini ve krizi derinleştireceğini düşünüyor. Çiviroğlu, “Rusya’nın sert açıklamaları var ama ne kadar ciddi bilemiyoruz” dedi. Çiviroğlu, ayrıca Trump’ın şimdiye kadar Rusya’ya karşı daha yumuşak bir dil ve üslup kullandığı için eleştirildiğini ancak ABD’de Rusya’ya karşı yükselen bir anti-pati nedeniyle bu söylemin değişmeye başladığı değerlendirmelerinin yapıldığını da sözlerine ekledi.