Kürt Edebiyatçılar Derneği (Komeleya Wêjekarên Kurd) tarafından 21 Şubat Dünya Anadil Günü etkinlikleri kapsamında “Edebiyat ve Dil” konulu bir panel düzenlendi. Xana Axpar  (Çınar) belediye salonu’nda yapılan panelin, modetörlüğünü M. Sait Sait Arzu yaparken, panele şair Herdem Merwanî ve Sebrî Vural da katıldı.

 

‘DİLİMİZİ YENİ NESİLLERE AKTARMALIYIZ’

 

Anadillerini konuştuklarını ancak hala eğitim dili olmadığını dikkat çeken Arzu, “UNESCO’nun yaptığı Araştırmaya göre 6 bin dolayında dil var. Ancak bunlardan 2 bin 500’ü eğitim dili olmadığı için yok olma ile karşı karşıyadır. Dilimize yönelik tüm saldırılara rağmen yapılan araştırmaya göre 128 ülke arasında Kürt dili 8’inci sırada yer alıyor. Dilimizin ne kadar zengin olduğunu gösteriyor. Dilimizi kendimizle sınırlandırmamalıyız aynı zamanda çocuklarımıza öğreterek yeni nesillere aktarmamız gerekir. Eğer bunu yapsak bizimle sınırlı kalır” diye konuştu. Sağlık Bakanlığı’nın yayınladığı sağlık hizmetinde hala Kürtçeye yer verilmediğine dikkati çeken Arzu, “Kürtçe için sağlık hizmeti almak için verilen dilekçeye bakanlığın verdiği cevap ise ‘Türkçe biliyorsun.’ olmuş” ifadelerini kullandı. 

 

‘DİL YAŞAMIN KÖPRÜSÜDÜR’

 

Ardından konuşan Şair Sebrî Vûral, anadilinin bugüne gelmesinin temel yapı taşını annelerin oluşturduğunu söyledi. Dilin iki insan arasında iletişim sağlayan bir araç olduğunu ifade eden Vûral, “İnsanların anlaşabilmesi için anadilin önemlidir” dedi. Vural, “Dil yaşamın köprüsünü oluşturuyor. Bu köprü ne kadar güçlü ise o kadar saldırılara karşı dirençlidir. Bunun nedeni de çocuklar daha 7- 8 yaşında kendi anadilini araştırıyor” ifadelerini kullandı. Egemen devletlerin bir toplumun anadil hakkını elinden alma hakkı olmadığının altını çizen Vûral, “Toplumların anadili tüm dinlerde de hoşgörüyle karşılanıyor. Egemenler bizi bundan mahrum bırakmış. Oysa dil bir inanın kimliği ve toprağıdır” şeklinde konuştu. 

 

‘EDEBİYATIN ÖNCÜSÜ KADINLARDIR’

 

Şair Herdem Merwanî ise edebiyatın dilsiz olmadığı gibi bunun öncüsünde kadınların oluşturduğu belirtti. Merwanî, “İlk yazılı tarihi Awesta eserinde yer alıyor. Burada Kadın direniş tarihinden bahsediliyor. Awesta’nın kimi bölümleri egemenler tarafından çalınmış ve kendilerine göre uyarlanmıştır. Kadın mücadelesi var ancak hep görmezden geliniyor. İslamiyetle birlikte aynı zamanda Kürt edebiyatı, sanatı ve kadın için karanlık bir dönemdir. Kürt edebiyatı ve tarihi dengbêjlik üzerinde kendini var etti” dedi. 

 

‘SALDIRILAR DEVAM EDİYOR’

 

Kürt tarih ve kültürüne yönelik saldırıda Cumhuriyet döneminde de davam ettiğini söyleyen Merwanî, “Bu dönem de ‘Kürt kültürünü yok edemiyorsan o zaman eserlerini çal’ anlayışı hakim. Birçok Kürt eser çalınarak özünden koparılmış ve kendilerine göre uyarlamış. Burada da asıl mesaj Kürtler kendi başına bir şey yapamaz mesajı veriliyor” diye konuştu.

 

Konuşmalar ardından soru cevap bölümüne geçildi. Ardından şairler, şiirler ve Kürtçe stran söyleyerek panel sona erdi.