Yazar Cemil Güneş’in Mezopotamya Vakfı yayınlarından çıkan "İki dilli- çocuk ve eğitim (Duzimanî -Zarok û Perwerdehî" kitabıyla Kürt çocuklarının tek dilli eğitim anlayışı karşısında yaşadığı sorunlara dikkati çekiliyor. 

 

Kitapta, Mardin’in Derik ilçesinde ilkokul birinci sınıfta eğitim veren 12 kadın ve 12 erkek öğretmenle yaşanan diyalog ve önerilere yer veriliyor. İlkokul birinci sınıfta eğitim veren 12 Kürt, 11 Türk ve 1 Arap öğretmenle konuşan Güneş, anadilinde eğitim göremeyen çocukların yaşadığı sorunları gözler önüne seriyor.  

 

‘ANADİLLERİNDE EĞİTİM GÖRMÜYORLAR’

 

Kitaba ilişkin konuşan Güneş, Kürt çocukları arasında Kürtçenin konuşma oranının günden güne düştüğünü vurgulayarak, bunun sebebinin ailelerin çocuklarıyla Kürtçe konuşmamasına bağladı. Milyonlarca öğrencinin anadili yerine başka bir dilde eğitim gördüğünü, bundan kaynaklı böylesi bir kitap hazırlama girişiminde bulunduğunu ifade eden Güneş, ilk olarak “Anadil çocuklar için ne anlama geliyor? Çocuklar neden anadilde eğitim görmeli?” sorularına cevap aradığını dile getirdi. Güneş, konuştukları öğretmenlerin bu durumdan şikayetçi olmaları çalışmalarına katkı sağladığını kaydetti.  

 

ÇOK DİLLİ EĞİTİM DENEMELERİ

 

Kitabın 3 bölümden oluştuğunu anlatan Güneş, bunların “Dil ve iki dil”,  “Çocuk ve eğitim” ile  “Araştırma verileri” olduğunu söyledi. Kitapta ilk olarak dilin tanımına yer verdiğini belirten Güneş, “İkinci olarak da anadilde eğitim tartışmaları, anadilde eğitim, iki dilli eğitim, dil üzerinde yürütülen politikaya yer verdim. Diğer ülkelerde yürütülen çok dili eğitim denemeleri de kitapta bulunuyor. Üçüncü olarak 24 öğretmen ile gerçekleştirilen görüşmelere yer verildi. Bunlardan 12 tanesinin anadili Kürtçe, 11’i Türkçe 1’i de Arapça. Burada öğretmenlere çocukların dil sorununa ilişkin sorular yöneltim. Verimli geçti” diye konuştu. 

 

6 AY ÇALIŞMA YÜRÜTÜ 

 

Güneş, 2017 yıllında kitabın hazırlanmasına başladığını hatırlatarak, 6 ay boyunca öğretmenlere soracağı sorular üzerinde çalışma yürüttüğünü söyledi. Yerli ve yabancı kaynak araştırması yaptığını ifade eden Güneş, “3 yıllın sonunda kitabı okurlarla buluşturduk. Yaptığım araştırmalar sonucunda anadilinde eğitim göremeyen çocukların eğitime açık ara geri başladığı ve dersleri anlama ve algılamada sorunlar yaşadığı yönündedir. Birçok öğrenci zaten başlarken Türkçe bilmiyor. Ve bunun eşitsizliğini yaşıyor. Ancak bu kişi kendi dili ile eğitim görmesi halinde eğitim alanında artı ile başlayacağı kesin. Anadilinde eğitim gören çocukların gelişimin daha iyi olduğuna dair dünya örnekleri mevcut” diye belirtti.  

 

'GELİŞİM İÇİN ÇOK ÖNEMLİ'

 

Kürt dilinin gelişimi için Kürtçe konuşma, yazma ve araştırma yapmanın önemine değinen Güneş, kişinin anadiliyle büyümesinin onun gelişimi için çok önemli bir yer tutuğunu söyledi.