Hava sıcaklığının kış aylarında eksi 35 dereceye kadar düşebildiği Erzurum’da, halkın ısınmak için ev ve işyerlerine kurduğu sobalara olan ilgi son yıllarda azalmış durumda. Kentteki soba satıcıları, ürettikleri kömür, odun ve tezek sobası satışlarının eskiye oranla yıldan yıla düşmesinden şikayetçi. 

 

Yıl boyunca ürettikleri sobaları sonbahar başlangıcında satmaya başlayan satıcılar, kentte doğalgaz ve elektrikli ısıtıcı kullanımının yaygınlaşması dolayısıyla satış yapamaz hale geldiklerinden yakındı. 

 

Kovalı, kuzineli, tuğlalı gibi türlerini ürettikleri sobaların kentte yaşayan dar gelirli aileler ve kırsal kesimde yaşayan köylülerce tercih edildiğini dile getiren soba satıcıları, satış yapamadıkları için kepenk kapatma noktasına geldiklerini ifade etti. Esnaflar, bu yurttaşların da genellikle kovalı ve saçtan yapılan sobaları tercih ettiğini belirtti.

 

Kentte Eylül ayı ile birlikte sobaların kurulmaya başladığını söyleyen soba satıcılarından Recep Azatlı, ancak Ekim ayının sonuna gelmelerine rağmen çok az satış yapabildiğini anlattı.

 

MALZEME, KİRA, VERGİ DERKEN...

 

Üniversite mezunu olan ve 1977 yılından beri sobacılık yapan Azatlı, kentte doğalgaz ve elektrikli ısıtıcı kullanımının yaygınlaşmasının yanı sıra ekonomik krizin işlerini etkilediğini dile getirdi. Azatlı, “Geçen yıla göre maliyet artmasına rağmen kâr etmeden satıyoruz. Dükkan kirası, saç fiyatı, vergisi derken kârımız yok denecek kadar az. Geçen yıl 100 TL maliyetle üretilen soba bu yıl 140 TL'ye mal oluyor” dedi. 

 

SATIŞ İÇİN 11 AY BEKLİYORLAR

 

Sobacılık zanaatını babasından öğrenen esnaflardan Seyfullah Eğilmez de, 30 yıldır bu işi yapıyor. Ürettikleri sobaları neredeyse zararına satmalarına rağmen alıcı bulamadıklarını söyleyen Eğilmez, bu nedenle mesleklerinin kaybolma noktasına geldiğine dikkat çekti.

 

Eğilmez, içerisinde bulundukları durumu şu sözlerle dile getirdi: “Bir sobayı veya borusunu satmak için 11 ay bekliyoruz ve sadece bir ay satabiliyoruz. Kazancımızı da ya tüccara veriyoruz ya da devlete veriyoruz. Bu mesleği bırakamıyorum çünkü başka yapabileceğim bir iş yok. Devlet ve yerel yöneticiler bu konuda bize yardımcı olmalı. Halkın hepsi kredilerle uğraşırken, borç batağına girmişken kendileri Ankara’da, İstanbul’da keyif yapıyor. Bana şuan iş veren olsa, ben bu işi bırakırım ama kimse iş de vermiyor." 

 

MA / Dindar Karataş