Mersin Hal Kompleksi’nde bulunan birçok aracı, (komisyoncu) çiftçi masraflarındaki giderlerin çok olmasından dolayı ürünlerini pahalıya aldıkları için pahalıya da satmak zorunda kalıyor. Yaşanan ekonomik krizden dolayı çiftçilerden ucuz ürün bulamadıklarını dile getiren komisyoncular, ürünlerine alıcı bulamamaktan dertli. 

 

‘FİYAT ARTIŞLARININ NEDENİ ENFLASYON ARTIŞI’ 

 

Öner Komisyon Evi İşletmecisi Hakan Oğuz, fiyatlardaki yükselişin nedeni olarak enflasyondaki artışı gösterdi. Enflasyon artışıyla birlikte çiftçilerin, girdi maliyetlerini yükselttiğini belirten Oğuz, “Çiftçinin ürettiği malların gider masrafları arttığı için ürünler 2 katı fiyatlara ulaştı. Maliyetler artınca biz de çiftçiden aldığımız ürünleri yüksek fiyattan alıp yüksek fiyatlara satmak zorunda kalıyoruz. Fiyat artışından dolayı satışlar da düştü. Birçok üretici; ürünlerine gübre ve ilaç veremeyince ürünler de kalitesiz oldu. Hatta çiftçi üretemez oldu. Çiftçinin aldığı 70 liralık gübre 180 lirayı buldu. Yine mazot 4 liradan 6 liraya yükseldi. Giderler yükselince maliyetler de yükseldi. Bundan dolayı satışlar da düştü” dedi.

 

'ZAMLI ÜRÜNLER DAHA GELMEDİ’

 

İlerleyen dönemlerde bu artışın kendisini ciddi anlamda göstereceğini aktaran Oğuz, şöyle devam etti: “Şu anda hale gelen birçok ürün, daha önce doların çok fazla artış göstermediği dönemlerde ekildiği için zamdan çok fazla etkilenmedi. Şu anda fiyatlar normal yükseltide diyebilirim. Ama bu mevsimden sonraki ürünler, tamamen zamlanan ürünlerle büyüyecek ve yetişecek olduğundan ürünler çok daha pahalı olacak. Bizler, bugün birçok çiftçiyle konuştuğumuzda, ‘Fiyatlar çok yükseldi, girdi maliyetleri arttı. Biz gübre bile veremiyoruz ürünlerimize, mazot fiyatları işlerimize de büyük engel’ diyor.” 

 

'ÜRÜNLERDE TONAJ VE KALİTE DÜŞECEK’

 

Fiyat artışlarının tarım sektörünü çok fazla değiştireceğini dile getiren Oğuz, “Önümüzdeki aylarda üretimde ciddi değişiklikler olacak görünüyor. Çiftçi 20 ton üretiyorsa artık 10 ton üretecek. Tonaj değişecek, kalite düşecek; kısacası çiftçi bitecek diyebilirim. Tabi dediğim gibi bu, fiyatları da değiştirecek. Ürünler az olduğu için fiyatları yükseltecek. Bunun nedeni de az talep ilişkisinden dolayıdır. Tabi bundan dolayı da insanlar ürün alamayacak. Müşterilerimiz bugün istediği miktarın altında ürününü alabiliyor. Örneğin; 50 kasa alan müşterimiz, bugün 30 kasa alabiliyor. Ona rağmen verdiğimiz ürünlerin parasını da alamıyoruz” diye konuştu. 

 

'İÇ PİYASA DAHA DA KÖTÜ OLACAK’

 

İç piyasanın artık tat vermediğini, iş yapamadıklarını vurgulayan Oğuz, “Şimdi ithalat çok fazla. Üretici, ürünleri iç piyasaya zorlukla verdiği ya da maliyetinin altında satacağını dışarıya verip daha iyi bir kazanç sağlıyor. Kısacası iç piyasa kazandırmıyor. Bizim işlerimiz yarı yarıya düştü. Ama ilerleyen aylarda piyasa daha da kötü olacak” dedi.

 

'DOMATESİN KİLOSUNU 3,5 TL’DEN ALIYORUZ’ 

 

Baş Komisyon Evi Sahibi Veysel Güçlü de, ürünleri direkt çiftçiden aldıklarını hatırlatarak piyasadaki tarım ürünlerinin yükselişinin tamamen doların yükselişinden kaynaklandığını vurguladı. Güçlü, “Bugün pazarda gördüğünüz ürünlerin pahalılığının sebebi, çiftçinin ürününü yetiştirirken giderlerinin yüksek olmasıdır. Örneğin; tarım ilaçlarının, gübrenin ve fide fiyatlarının çok fazla yükselmesidir. Bu saydığım giderlerin hemen hemen hepsi dolara endeksli olduğu için biz komisyoncular bu ürünleri alırken pahalıya alıp pahalıya satıyoruz. Bizler de fiyat artışıyla karşılaşıyoruz. Bakın biz şimdi üreticiden domatesin kilosunu 3,5 TL’den alıyoruz. Bizlerin de bu ürünleri alırken işçiliğini, nakliyesini, elektriği, suyu ve yine kiramızın giderlerini yansıttığımız için bu ürünleri pazarcıya ya da tüccara yaklaşık 1 TL masrafımızı yansıtıp satıyoruz. Zaten bu 1 TL emin olun bizim masrafımızdır. Yaklaşık 1 TL ya da 1TL 20 kuruşu yansıtmadık mı hamallık yapmış oluruz” dedi.

 

'HAL BOMBOŞ'

 

Aldıkları ürünlere fahiş bir fiyat belirlemediklerini aktaran Güçlü, “Zaten biz komisyoncular,  fiyatları belirlemiyoruz. Hal içindeki belediye memurlarının hazırlamış olduğu fiyat piyasası var. Belirlenen fiyatların dışında yüksek bir fiyat verilmiyor. Fiyat belirlemesinde aslında çiftçiye bakıp kaça mal ettiğini öğrenmek lazım. Geçen seneye oranla, seçimlerden sonra dolarda olan artış bizim işlerimizi çok düşürdü diyebilirim. Bakın saat şu an 12.00. Bu saatlerde halin cıvıl cıvıl olması gerekirken şu saatlerde bomboş” ifadelerini kullandı. 

 

MA / Ergin Çağlar