İSTANBUL – İSİG Meclisi, Eylül ayında en az 157 işçinin iş cinayetlerinde yaşamını yitirdiğini açıkladı. 2018'in ilk 8 ayında ise en az bin 450 işçinin yaşamını yitirdiği kaydedildi.
İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği (İSİG) Meclisi, Eylül Ayı İş Cinayetleri Raporu'nu açıkladı. “3.Havalimanı’nda hakları için eylem yapan ve tutuklanan işçiler serbest bırakılsın” başlığı ile yayınlanan raporda, Eylül ayında en az 157 işçi yaşamını yitirdiği kaydedildi.
3.Havalimanı’nın Türkiye’nin en çok işçi çalışan şantiyesi olduğunun belirtilen raporda, “76.5 milyon metrekarelik bir alana kurulu havalimanında bulunan taşeron şirketlerin sayısı dahi tam olarak bilinmiyor; 350 ila 700 arası taşeron şirket olduğu tahmin ediliyor. Havalimanı inşaatında, üretimin en fazla olduğu dönemde 40 bin kadar işçi çalıştı ve hala 20 bin işçi çalışmakta. İGA (İstanbul Grand Airport, havalimanı ihalesini kazanan Limak-Kolin-Cengiz-Mapa-Kalyon Ortak Girişim Grubu’nun 2013’te kurduğu şirket) ise havalimanında 36 bin kişinin çalıştığı bilgisini veriyor” denildi.
3. HAVALİMANI’NDA 37 İŞ CİNAYETİ
Havalimanı inşaatında 2014’ten bu yana tespit edebildikleri en az 37 iş cinayeti yaşandığının aktarıldığı raporda, “3.Havalimanı inşaatının büyüklüğü, dışarı ile asgari teması, işe giriş-çıkışının yoğunluğu ve yüzlerce küçük iş ekibinin birlikte çalışmasına rağmen bu ekiplerdeki işçilerin birbirinden bağımsız ve parçalı olması iş cinayetleri ve iş kazaları hakkındaki bilgiyi ‘eksik’ kılıyor. Buna rağmen, son dönemde sendikaların örgütlenme faaliyetleri ve şantiyenin terminal binasının açılması ile iletişim olanakları artmış, iş cinayetleri daha görünür olmuştur” diye belirtildi.
‘TAKİPÇİSİ OLACAĞIZ’
3.Havalimanında yaşanan iş cinayeti ve çalışma koşullarının inşaat sektörünün “büyüme” rejiminin geldiği aşamanın bir tablosu olduğunun ifade edildiği raporda, “İSİG Meclisi olarak iş cinayetlerine ve işçi sağlığı, güvenliği bakımından kötü koşullarda çalışmaya karşı en önemli mücadelenin örgütlenme olduğunu vurguluyoruz. İş cinayetlerinde ölen işçilerin yüzde 98’i örgütsüzken devletin 3. Havalimanı inşaatında örgütlenen sendikalara karşı özel baskısı ve 4 sendika yöneticinin tutuklanması kabul edilemez. İnşaat işçilerinin 15 maddede ifade ettikleri talepleri meşru ve haklıdır. İSİG Meclisi olarak güvencesizliğin, kuralsızlığın ve baskıların işçilerin sağlıkları ve hayatlarıyla oynadığını biliyor ve tüm bu çalışma rejimine karşı işçilerin yanında olup taleplerini seslendireceğimizi bir kez daha paylaşıyoruz. Son olarak bize düşen bir çağrıyı yineliyor, Türkiye’de en temel hakları talep etmenin bile ‘suç’ teşkil ettiği bir süreçte başta sendikalar olmak üzere bütün emek cephesini işçilerin taleplerini sahiplenmeye ve sürecin takipçisi olmaya çağırıyoruz” denildi.
8 AYDA EN AZ 1450 İŞÇİ YAŞAMINI YİTİRDİ
Eylül ayında en az 157 işçinin iş cinayetlerinde yaşamını yitirdiğinin kaydedildiği raporun devamında şu ifadelere yer verildi: “Raporumuzda meslek hastalığı nedeniyle gerçekleşen sadece bir iş cinayeti var (silikozden ölen kot kumlama işçisi Ramazan Aydar). Oysa ILO ve WHO verilerine göre 1 ‘iş kazası sonucu ölüm’ karşılığında yaklaşık 6 ‘meslek hastalığı sonucu ölüm’ olmaktadır.
* Elimize yeni ulaşan bilgiler ışığında Ocak ayında en az 144, Şubat ayında en az 128, Mart ayında en az 130, Nisan ayında en az 189, Mayıs ayında en az 169, Haziran ayında en az 151 işçi, Temmuz ayında en az 201, Ağustos ayında en az 181 ve Eylül ayında en az 157 olmak üzere; Türkiye’de 2018 yılının ilk sekiz ayında en az 1450 işçi iş cinayetlerinde yaşamını yitirdi…
* 157 emekçinin 143’ü ücretli (işçi ve memur), 16’sı kendi nam ve hesabına çalışanlardan (çiftçi ve esnaf) oluşuyor...
* Ölenlerin 10’u kadın işçi, 147’si erkek işçi. Kadın işçi cinayetleri tarım, madencilik, ticaret, metal ve sağlık işkollarında gerçekleşti…
* 4’ü 14 yaş ve altında olmak üzere 8 çocuk işçi can verdi. Çocuk işçi cinayetleri tarım, kimya, metal ve inşaat işkollarında gerçekleşti...
* 9 mülteci/göçmen işçi yaşamını yitirdi. Mülteci/göçmen işçilerin 6’sı Afgan, 1’i İranlı, 1’i Rus ve 1’i Suriyeli...
* Ölümler en çok inşaat, tarım, taşımacılık, madencilik, ticaret/büro, metal, belediye/genel işler ve enerji işkollarında gerçekleşti. Bu ay tarımda ölenlerin en az yüzde 74’ü ücretli. Yüzde 26’sını oluşturan çiftçi ölümlerinin ise bir kısmının başkasının tarlasını işleme ya da çobanlık vasıtasıyla ücretli olarak değerlendirilmesi gerektiğinin altını çizmekle beraber net olarak bir oran veremiyoruz. Bu ay inşaatta ölenlerin toplam iş cinayetlerindeki oranı yüzde 24. Ancak yapı işleri olarak incelediğimizde bu oran yüzde 29’a çıkıyor...
* En fazla ölüm nedeni ezilme/göçük, trafik/servis kazası, yüksekten düşme ve elektrik çarpması. Özellikle çok düşük maliyetle önlem alınarak iş cinayetlerinin önlenebileceği elektrik çarpması nedenli ölümlerin ilk sıralara çıkması dikkat çekici...
* Eylül’de Türkiye’nin 56 şehrinde ve yurtdışında üç ülkede iş cinayeti gerçekleştiğini tespit ettik. En çok iş cinayeti Gaziantep, Denizli, İstanbul, Kocaeli, Manisa, Şanlıurfa Adana, Ankara, Aydın, Bursa ve Tekirdağ’da yaşandı...
* Ölenlerin 4’ü (yüzde 2,54) sendikalı işçi, 153 işçi ise (yüzde 97,46) sendikasız. Sendikalı işçiler tekstil, metal ve belediye işkolunda çalışıyordu. Diğer yandan ölen başka sendikalı işçiler de olabilir. Ancak kâğıt üzerinde olan sendikal üyeliklerinin gerçek bir örgütlülük olmaması ve birçok sendikanın ölen üyelerini sahiplenmemesi sonucu net bir bilgi verme şansımız olmadığını da belirtelim. Bu durum özellikle kamu çalışanı/memur sendikaları açısından daha da tespit edemediğimiz bir husus."