Adıyaman'da başlayan tütün hasadı yetiştiricilerin yüzünü güldürmedi. 2017 yılının Ekim ayında çıkartılan tütün yasasında yapılan yeni düzenlemelerin üzerinden bir yıl geçti. Aradan geçen bir yılın sonunda tütün yetiştiricileri yasanın kendilerini olumsuz etkilediğini söyledi. Satışlarının geçen seneye oranla yarı yarıya düştüğünü aktaran yetiştiriciler, tütün yasasının yürürlüğe girmesi ve üstüne derinleşen ekonomik krizle ile birlikte işlerinin çok daha kötüye gittiğini dile getirdi. 

 

MASRAF ÇOK KAR YOK

 

Tütün yasası ile birlikte açıktan tütün satma ve doldurulmuş tütün satmanın yasaklandığını, kargo ile başka kentlere satılan tütünün kilosunda da sınırlamaya gidildiğini hatırlatan yetiştiriciler, başka kentlere kargo ile 50 kilo tütünden fazla gönderemediklerini kaydetti. Yasağa uymayan üreticiye adli para cezası ile 3 yıldan 6 yıla kadar hapis cezası uygulandığını ifade eden yetiştiriciler, satışlarının yarı yarıya düştüğünü söyledi. Yetiştiriciler, döviz kurlarındaki artış ile birlikte derinleşen ekonomik krizin de işlerini olumsuz etkilediğini ifade etti. 

 

TÜCCAR KAZANDI

 

Nüfusunun büyük bölümünün tütün ile geçimini sağladığı Çelikhan ilçesine bağlı Bulam beldesinde tütün yetiştiren Abuzer Çelik, yürürlüğe giren tütün yasasının işlerini ciddi anlamda düşürdüğünü, buna birde ekonomik krizin eklenmesi ile birlikte perişan duruma geldiklerini dile getirdi. 

 

Tütün yasasının daha çok tütün tüccarına yaradığını sözlerine ekleyen Çelik, "Ürünlerimiz tarlada kaldı. Birçok yetiştirici bu sene yok pahasına tütünü en ucuz fiyata satmak zorunda kaldı. Tütün yasası en çok tüccara yaradı. Ürününü satamayan çiftçinin mahsulünü çok düşük fiyatlarla tüccarlar satın alıyor, daha yüksek fiyata satıyor. Bu sene tütünden kazancımızdan ziyade zararımız var" diye konuştu.

 

ÜRETİM YÜZDE 90 AZALDI 

 

Kömür beldesinde tütüncülük yapan Gökhan Ayna da, devletin tütünü bitirdiğini söyledi. Yaklaşık 40 yıldır tütüncülük yaptığını aktaran Ayna, şöyle devam etti: “40 yıl önce buralar tütünden geçilmezdi. Her köyde, her beldede bir tütün pazarı vardı. O zamanlar bizimde işlerimiz iyiydi. Hiç kimsenin şikayet ettiğini duymuyorduk ama şimdi durum öyle değil. Ben eskiden yüz dönüme tütün ekerken şimdi sadece 10 dönüme ekiyorum. Yani işlerimiz yüzde 90 civarında düşmüş. Bunun sorumlusu kim diye sorarsanız devlettir derim.”

 

TEKEL SATILDI TÜTÜNCÜLÜK BİTTİ

 

Türkiye’de tütüncülüğün TEKEL’in satılmasından sonra ciddi darbe aldığını vurgulayan Ayna, şunları söyledi: “İktidar sadece tütün alanında değil, tarım sektörünün tümünü yok etti. Bunun sancılarını şimdi yaşıyoruz. Köylü üretim yapamaz duruma geldi. Tarımcılık anlamında çok zengin bir ülke olmamıza rağmen iktidarın yanlış ekonomik politikalarından kaynaklı tarım ürünlerinin tümünü dışarıdan almak zorunda kalıyoruz.”

 

ESKİ MAHSÜL BİTMEDİ

 

Kent merkezinde bulunan tütüncüler çarşısında esnaflık yapan Abuzer Akgül, tütün yasasının çıkmasından sonra dışarıya satışlarının yarı yarıya düştüğünü ifade etti. Eski mahsulü bitiremeden yeni mahsulün geldiğini dile getiren Akgül, şunları ifade etti: “Yetiştiriciden tütün alamıyoruz. Geçen seneden kalan tütünü daha tüketebilmiş değiliz. Bu yüzden yeni mahsulü bu sene almaya gücüm yok.  Adıyaman tütünü Türkiye ve bölge kentlerinin tümüne yetiyordu. Ama son yıllarda dışarıya tütün satışında ciddi düşüş yaşandı. Buda beraberinde iflasları ve işsizliği getiriyor.” 

 

‘BİNLERCE İNSAN MAĞDUR OLDU’

 

Uzun yıllardır tütüncüler çarşısında esnaflık yapan Ahmet Kaplan ise, çarşıyı göstererek eskiden cıvıl, cıvıl olduğunu, şimdilerde ise tek tük müşterin geldiğini kaydetti. Tütün yasasının kendilerini olumsuz etkilediğini sözlerine ekleyen Kaplan, yetiştiricilerin tek geçim kaynağının tütün olduğunu, bu yasa ile birlikte binlerce insanın mağdur olduğunu hatırlattı. Yetiştirici birliklerine duyarlılık çağrısı yapan Kaplan, yetiştirici birlikleri ve sendikaların sessizliğini eleştirerek şunları söyledi: “Daha ne kadar susacaksınız. Ülkede talan edilmedik, yok edilmeyen tarım alanı kalmadı. Var olanlarda verimsizleştirildi. Buna artık dur deyin.”

 

MA / Erdoğan Alayumat