Dünyada korona: Yeni bir toplumsal sözleşmeye ihtiyaç var

  • dünya
  • 14:28 17 Mayıs 2020
  • |
img
ANKARA - El Pais Gazetesi’ne konuşan Banco Santander bankanın başkanı Ana Botin, salgının yarattığı krizin, kazananlarla kaybedenlerin arasındaki farkı da açacağını, söyleyerek, “Herkesi içeren ve sürdürülebilir şekilde büyümemizi sağlayan yeni bir toplumsal sözleşmeye ihtiyacımız olacak” dedi.
 
Dünya çapında 4,6 milyondan fazla kişiye bulaşan koronavirüsten dolayı yaşamını yitirenlerin toplam sayısı 311 bin 237. Toplam vaka sayısının 1 milyon 474 bini geçtiği ve 88 bin 660 kişinin yaşamdını yitirdiği ABD’de, koronavirüs vaka sayılarındaki artışların azaldığını, ancak “büyük resim belirsiz gözüküyor” başlığını öne çıkaran The New York Times “Eyaletlerin neredeyse 3’te 2’si yeniden açılıyor, bunun vaka sayılarında artışa neden olması, yüksek ihtimal olarak görülüyor” diye yazdı. 
 
İtalyan La Repubblica Gazetesi’nin gündem başlıkları arasında, İran’ın Tahran kentinde tutuklanan Fransız asıllı İranlı antropolog Fariba Adelkhah’a “propaganda ve ulusal güvenlik için komplo kurmak” suçlaması nedeniyle 6 yıl yıl hapis cezası verilmesi öne çıktı. Haberde şu bilgiler yer aldı: “Tahran mahkemesi geçen sene Haziran ayında tutuklanan 61 yaşındaki Fransız-İranlı antropolog Fariba Adelkhah’ı, beş yıl hapse mahkûm etti. Adelkhah temel insan haklarının ihlal edilmesine ve psikolojik işkenceye karşı Aralık ayında, yine Evin Hapishanesi’nden tutuklu bulunan Avustralyalı akademisyen arkadaşı Kylie Moore-Gilbert ile birlikte açlık grevine başlamıştı ve 49 günlük açlık grevini 12 Şubat’ta sonlandırmıştı. Davada bugün çıkan 6 yıllık cezayı Adelkhah’a destek komitesinin 'Kafka öyküsü’ gibi, herhangi bir yasal mantıktan yoksun olarak ilerleyen davanın sonucu olarak değerlendirdi.”
 
Adelkhah’ın meslektaşı olan ve İran’da kendisi de bir süre tutuklu kalan Roland Marchal, 8 Nisan’da oldukça duygulu bir röportaj verdi ve bu röportajda Adelkhah ile hapishanedeki nadir görüşme anlarını şöyle anlattı: “Hücremden sorgu odasına götürülürken birinin ‘azadi’ diye bağırdığını duydum, bu Farsça’da ‘özgürlük’ demektir. Bu onun sesiydi, ben giderken beni gördü ve beni tanıyıp bağırdı. Onun sesini ben de hemen tanıdım.”
 
LATİN AMERİKA’DA VAKA ARTIŞLARI
 
Brezilya’daki teyitlenmiş koronavirüs vaka sayılarının İspanya ve İtalya’yı geride bıraktığını yazan The Guardian, “Brezilya toplam vaka sayısında dünyada dördüncü sıraya yükseldi. Brezilya sağlık bakanının Cumartesi açıkladığı 14 bin 919 yeni vaka ile ülkedeki toplam vaka sayısı 233 bin 142’ye yükselerek, ABD, Rusya ve İngiltere’den sonra dördüncü sıraya ulaştı” diye yazdı. Latin Amerika’da virüs sayılarındaki artış, dünya basınında dikkat çekici şekilde daha fazla yer almaya başlarken, Meksika’da toplam vaka sayısının 47 bini geçtiği, Peru’da temel gıda pazarlarından birinde yapılan araştırmada, her beş satıcıdan dördünün koronavirüs testinin pozitif çıktığı ve Latin Amerika’da yaygın olan bu tür yerel meyve-sebze pazarlarının virüsün hızla yayılmış olmasında etkili olabileceği bilgileri de Guardian’da yer aldı.
 
OBAMA’DAN VİRÜS ÇIKIŞI
 
The Guardian’da öne çıkan gündem başlıklarından biri “Barack Obama Trump’ın virüs yanıtına saldırdı” oldu. Trump, hükümetinin Kovid-19 yönetiminde başarısı olduğu eleştirisini yükselten ABD’nin eski başkanı Obama’nın “Dürüst olalım, böylesi bir hastalık zaten var olan eşitsizlikleri ve bu ülkede siyahilerin tarihsel olarak taşıdıkları ek yüklerin, sadece daha çok spot ışığı altında görülmesine neden oldu. Her şeyden önce, bu pandemik, yönetimden sorumlu olanların ne yaptıklarının farkında olduğuna dair perdeyi kaldırdı. Ülkenin liderleri iş başında olduklarına dair taklit bile yapamıyor” dediği belirtildi. Ahmaud Arbery adlı siyahi bir yurttaşın polis tarafından vurularak öldürülmesi konusundaki açıklamaları ile ABD’deki fro-Amerikan/siyahi toplulukların maruz kaldığı eşitsizliğe ve virüsün bu eşitsizliği görünür kıldığına vurgu yapan Obama’nın bu eleştirileri, “ABD’de eski bir başkanın devamcısını eleştirmeme geleneğinin kırılması” olarak yorumlandı.
 
FRANSA’DA YENİ SAĞLIK PLANI
 
Fransa Sağlık Bakanı Olivier Véran’ın, hastanelerde daha yüksek maaş ve 35 saatlik dinlenme sözü verdiğini yazan Le Monde, “Sağlık Bakanı 25 Mayıs’tan sonraki sağlık planını açıkladı, ‘bu yaz bir sonraki sosyal güvenlik bütçesine yansıtılabilecek tüm tutar yansıtılacak’ dedi” diye yazdı. “Ségur de la santé" adıyla duyurulan plan, hastane sayılarının arttırılması, sağlık çalışanlarında maaş zamları ve çalışma sürelerinin daha çok dinlenme süresi ile düzenlenmesi, hemşirelerin oynadığı kritik rolün daha çok takdir edildiğini gösteren yeni uygulamalar gibi sağlık alanında pek çok düzenlemeyi içeriyor.
 
İspanya’da 14 Mart’ta ilan edilen OHAL süresince 209 yeni kural ve kararname çıkarıldığını gündemine taşıyan El Pais, “Hükümet, en yüksekten en aşağıdaki yasal statülerde 18 kararname, bunlarda biri OHAL ilan eden kararname ve 113 bakanlık emri olmak üzere, pek çok yeni kural çıkardı. Yasal uzmanlarda özellikle veri koruması, istihdam ve adaletin uygulanması gibi konularda yasal düzenlemelere ilişkin şüphelerin olabileceği görüşünde” diye yazdı.
 
Ayrıca İspanya’da iş dünyasının önde gelen isimleri ile Pazar günü söyleşi serisini başlatan El Pais’in, bu Pazar söyleşisinde “Banco Santander” adlı bankanın başkanı Ana Botin yer alırken, Botin’in “Avrupa dayanışmanın hayırseverlik olmadığını anlamalı” sözleri dikkat çekti.
 
Gazetenin “Toplum ve kapitalizm virüsten sonra nasıl değişecek” sorununa, büyük girişimci Botin’in “Pandemi dünyayı değiştirmekten ziyade bir süredir sürekli işaret edilen değişim trendlerini hızlandıracak. Peki, bunlar ne tür trendler? Bunlardan biri, ben hala kişisel ilişkilerin güven öğesi nedeniyle çok önemli kalmaya devam edeceğini düşünsem de fiziksele karşı dijital trendin yükselmesi olacak. Kriz ayrıca kazananlarla kaybedenlerin arasındaki farkı da açacak, aynı şekilde ekonomik blokların farkını da. Çin, ABD, Avrupa ve diğer ülkeler arasındaki fark bu anlamda açılacak. Herkesi içeren ve sürdürülebilir şekilde büyümemizi sağlayan yeni bir toplumsal sözleşmeye ihtiyacımız olacak. Bunun başlangıç noktası girişimcileri desteklemek, en büyüklerinden en küçük işletmelere kadar. Görünür hale gelen üçüncü trend ise sağlık gibi stratejik sektörlerde ülkelerin ulusal düzeyde ve Avrupa düzeyinde yeterliliğe sahip olması gerekliliği. Bu globalizasyonu (küreselleşmeyi) reddetmek anlamına gelmiyor” diye konuştu.
 
Çeviri: Mezopotamya Ajansı